Warszawa, 21.11.2024 (ISBnews) – Sejm przyjął ustawę o Radzie Fiskalnej, zakładający powołanie nowej, niezależnej instytucji, opiniującej najważniejsze dokumenty budżetowe, w tym roczne i wieloletnie prognoz makroekonomicznych sporządzanych na potrzeby: ustawy budżetowej, a także nowych, wymaganych przez prawo Unii Europejskiej średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych.
Za ustawą głosowało 238, przeciw 198, wstrzymało się 11.
Przyjęte wcześniej poprawki dotyczą m.in. ujednolicenia zasad odwoływania członków Rady Fiskalnej (z zasadami powoływania członków Rady Fiskalnej). Ustalają także 6-letni termin przechowania oświadczeń majątkowych członów Rady.
Jedna z przyjętych poprawek zakłada także, że przedstawiciele stron Rady Dialogu Społecznego - czyli pracowników oraz pracodawców - będą mogli złożyć odrębną opinię na temat planu, jeśli RDS nie ustali jednolitego stanowiska w tej sprawie.
Zadaniem Rady Fiskalnej, która ma zacząć funkcjonować od 2026 r., będzie opiniowanie najważniejszych dokumentów budżetowych państwa, przeprowadzanie analiz dotyczących polityki budżetowej oraz udział w debacie publicznej dot. finansów publicznych. Rada ma mieć charakter ekspercki i doradczy.
Do najważniejszych zadań Rady Fiskalnej ma należeć:
- ocena prognoz makroekonomicznych, które wykorzystywane są na potrzeby opracowania projektu ustawy budżetowej oraz projektu średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego;
- opiniowanie zgodności ustawy budżetowej z krajowymi i unijnymi regułami fiskalnymi;
- ocena spójności i efektywności ram budżetowych.
Pierwszy raz Rada ma opiniować projekt budżetu państwa na 2027 rok.
Co do zasady, Rada ma mieć 14 dni na wydanie opinii. Minister finansów będzie zobowiązany zastosować się do opinii Rady lub w ciągu dwóch miesięcy wyjaśnić przyczyny niezastosowania się do niej.
Rada Fiskalna ma składać się z siedmiu niezależnych ekspertów, którzy będą wybierani przez:
- prezydenta RP,
- prezesa Najwyższej Izby Kontroli (NIK),
- Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich,
- ministra finansów,
- stronę pracowników Rady Dialogu Społecznego,
- stronę pracodawców Rady Dialogu Społecznego,
- stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Członkami Rady Fiskalnej będą mogły zostać osoby, które posiadają co najmniej tytuł zawodowy magistra, mają wieloletnie doświadczenie w dziedzinach związanych z finansami publicznymi oraz spełniają wysokie wymogi dotyczące niezależności, np. niezajmowania kierowniczego stanowiska państwowego w ciągu ostatnich 5 lat.
Wszyscy kandydaci będą musieli przejść weryfikację przed komisją sejmową, aby potwierdzić ich bezstronność oraz wymagane wykształcenie i doświadczenie. Po otrzymaniu pozytywnej opinii, minister finansów powoła członków Rady. Przewodniczący Rady Fiskalnej ma być natomiast wybierany w otwartej procedurze.
(ISBnews)