WARSZAWA, 11 sierpnia (Reuters) - Polskie banki mogą próbować sprawić, by ustawa, zgodnie z którą miałyby one ponieść koszt konwersji kredytów hipotecznych we frankach na złote trafiła do Trybunału Konstytucyjnego (TK), poinformowały źródła z sektora bankowego.
Projekt ustawy może być niekonstytucyjny, powiedział we wtorek prezes Związku Banków Polskich (ZBP), Krzysztof Pietraszkiewicz. Ustawa może również łamać podpisane przez Polskę międzynarodowe umowy bilateralne o ochronie inwestycji.
Dwóch innych przedstawicieli sektora bankowego ostrzegło zaś, że banki mogą próbować sprawić, by ustawa trafiła do Trybunału Konstytucyjnego (TK), a ich zagraniczni właściciele mogą zwrócić się do międzynarodowych instytucji arbitrażowych.
W zeszłym tygodniu Sejm uchwalił projekt ustawy, który pozwoliłby posiadaczom kredytów we frankach na konwersję długu na złote kosztem banków.
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) oszacowała koszty takiego rozwiązania na 22 miliardy złotych. ID:nL5N10M0Q4
Jednak ZBP, który już skrytykował tę propozycję, otrzymał ekspertyzę, z której wynika, że ustawa jest niekonstytucyjna, gdyż pomogłaby tylko biorącym na siebie ryzyko kredytobiorcom w walutach obcych, ignorując osoby mające kredyty w złotych.
Według innej ekspertyzy, ustawa może łamać umowy o ochronie inwestycji. Około 60 procent polskich banków jest własnością inwestorów zagranicznych, takich jak Santander SAN.MC , Commerzbank CBKG.DE , Raiffeisen RBIV.VI czy BCP BCP.LS .
"Nie jest istotną sprawą żeby toczyć spory. Sądzę, że jest jeszcze dostateczna ilość czasu żeby dopracować rozwiązania, które będą do przyjęcia zarówno przez klientów banków, jak i władze, a także banki i ich właścicieli" - powiedział Reuterowi Pietraszkiewicz.
Powiedział on, że kompromis mógłby zawierać konwersję, ale powinna być ona ograniczona do najuboższych posiadaczy kredytów, a jej koszt powinien być sprawiedliwie podzielony między banki i klientów.
Ponad pół miliona Polaków zaciągnęło kredyty hipoteczne we franku szwajcarskim, licząc na korzyści wynikające z niskich stóp procentowych. Najwięcej takich kredytów zostało wziętych między 2007 a 2008 rokiem.
Od tego czasu frank umocnił się do złotego o ponad 80 procent, co sprawiło, że nieruchomości kredytobiorców są wyceniane o wiele niżej niż wynosi ich wartość rynkowa w złotych, podczas gdy raty kredytu wzrosły.
Cały sektor, w którego skład wchodzą PKO PKO.WA , BZ WBK, BZW.WA , mBank MBK.WA , Millennium MILP.WA i BPH BPHP.WA posiada portfel kredytów we franku warty około 144 miliardów złotych, czyli osiem procent Produktu Krajowego Brutto (PKB) Polski.
"Politycy nie rozumieją, o co chodzi w przypadku banków. A rezultat będzie taki - zagraniczne banki pójdą do arbitrażu i po dwóch latach Polska będzie musiała zapłacić odszkodowanie" - powiedział Reuterowi prezes jednego z dużych polskich banków.
Inny wysoko postawiony bankowiec powiedział, że decyzje w sprawie kroków prawnych nie zostaną podjęte, nim ustawa nie wejdzie w życie. Platforma Obywatelska (PO) chce złagodzić ją w Senacie, ale może ona zostać ponownie zaostrzona, gdy wróci do Sejmu.
"Do TK ustawa ta na pewno trafi, natomiast droga arbitrażowa jest długa i skomplikowana. Zagraniczni właściciele banków będą w pierwszej kolejności starali się znaleźć kompromis" - powiedział bankowiec. I potwierdził, że arbitraż jest niewykluczony.
Prezydent Andrzej Duda, który popierał konwersję kredytów we franku na złote po historycznym kursie rozważa stworzenie własnej propozycji - nie jest póki co jasne, czy podpisałby projekt, który znajduje się obecnie w parlamencie.
Łączny zysk netto polskich banków wyniósł w zeszłym roku 16 miliardów złotych. Jak podało jedno ze źródeł, największy polski bank, PKO BP, oszacował, że przyjęcie ustawy kosztowałoby go około trzy miliardy, czyli jego roczny zysk netto.
Indeks polskich banków .BNKI stracił od początku roku ponad 16 procent, podczas gdy wartość rynkowa banków, które mają największe portfele kredytów frankowych spadła o ponad 20 procent.
Marcin Gocłowski