Warszawa, 10.01.2023 (ISBnews) - Rok 2022 minął pod znakiem rekordowych temperatur i wzrostów stężeń gazów cieplarnianych w atmosferze. Lato 2022 roku było najgorętszym w historii Europy, a każdy miesiąc borealnego lata był co najmniej 3. najcieplejszym na świecie, wynika z danych unijnego programu Copernicus Climate Change Service. Miniony rok był 2. najcieplejszym rokiem w historii dla Europy, a jednocześnie jednym z 5. najcieplejszych lat w historii całego świata.
W skali globalnej:
- 2022 rok był 5. najcieplejszym rokiem - jednak 4-8 najcieplejsze lata są bardzo blisko siebie;
- Ostatnie osiem lat to osiem najcieplejszych lat w historii;
- Średnia roczna temperatura była o 0,3°C wyższa niż w okresie referencyjnym 1991-2020, co równa się około 1,2°C wyższej niż w okresie 1850-1900;
- Stężenie dwutlenku węgla w atmosferze wzrosło średnio o 2 ppm, podobnie jak w ostatnich latach. Stężenie metanu w atmosferze wzrosło o blisko 12 ppb, czyli powyżej średniej, ale poniżej rekordowych wartości z ostatnich dwóch lat;
- Warunki La Niña utrzymywały się przez większą część roku, trzeci rok z rzędu;
W skali europejskiej:
- Europa odnotowała drugi najcieplejszy rok w historii (zaraz za rekordem w 2020 r.) i był on tylko nieznacznie cieplejszy niż w 2019, 2015 i 2014 r.;
- Europa doświadczyła najgorętszego lata w historii;
- Jesień była trzecią najcieplejszą w historii;
- Przedłużające się i intensywne fale upałów dotknęły zachodnią i północną Europę;
- Utrzymujące się niskie poziomy opadów w połączeniu z wysokimi temperaturami i innymi czynnikami doprowadziły do powszechnych warunków suszy;
- Najwyższe letnie (czerwiec-sierpień) całkowite emisje z pożarów szacowane dla UE i Wielkiej Brytanii w ciągu ostatnich 15 lat. Francja, Hiszpania, Niemcy i Słowenia odnotowały najwyższe emisje z tytułu letnich pożarów w ciągu co najmniej ostatnich 20 lat, wymieniono w komunikacie.
"Rok 2022 był kolejnym rokiem ekstremów klimatycznych w całej Europie i na świecie. Wydarzenia te podkreślają, że już doświadczamy niszczących konsekwencji naszego ocieplającego się świata. Najnowsze dane C3S dotyczące klimatu w 2022 r. dostarczają wyraźnych dowodów na to, że uniknięcie najgorszych konsekwencji będzie wymagało od społeczeństwa zarówno pilnego ograniczenia emisji dwutlenku węgla, jak i szybkiego dostosowania się do zmieniającego się klimatu" - skomentowała wicedyrektorka serwisu Copernicus Climate Change Samantha Burgess, cytowana w komunikacie.
Temperatury w Europie w całym roku były drugim najcieplejszym w historii. Rok 2022 był chłodniejszy od 2020 o 0,3°C i minimalnie cieplejszy - o około 0,1°C - od 2019, 2015 i 2014. W całej Europie, z wyjątkiem Islandii, odnotowano temperatury roczne powyżej średniej z lat 1991-2020. "Temperatury były najbardziej powyżej średniej w zachodniej części kontynentu. Według zbioru danych C3S ERA5 w kilku krajach zachodniej i południowej Europy odnotowano najwyższe roczne temperatury od co najmniej 1950 roku. Podobne ustalenia zostały już zgłoszone w oparciu o wstępne lub ostateczne dane przez agencje krajowe w tym regionie" - czytamy w komunikacie.
"Lato w Europie było najcieplejsze w historii z wyraźnym marginesem, a poprzednie najcieplejsze lato było w 2021 roku. Jesień była trzecią najcieplejszą w historii, pobita jedynie przez rok 2020 i 2006. Temperatury zimowe w 2022 roku były o około 1°C powyżej średniej, plasując się w dziesiątce najcieplejszych zim. Z kolei temperatury wiosenne dla całej Europy były nieco poniżej średniej z okresu referencyjnego 1991-2020. Jeśli chodzi o średnie miesięczne, dziewięć miesięcy było powyżej średniej, podczas gdy trzy - marzec, kwiecień i wrzesień - były poniżej średniej. Kontynent doświadczył drugiego najcieplejszego czerwca w historii, z temperaturą około 1,6°C powyżej średniej, oraz najcieplejszego października z temperaturą prawie 2°C powyżej średniej" - czytamy dalej.
Wraz z Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS), C3S ujawnia, że atmosferyczne gazy cieplarniane nadal rosły w 2022 roku. Wstępna analiza danych satelitarnych uśrednionych dla całej kolumny atmosferycznej, pokazuje, że stężenie dwutlenku węgla wzrosło o około 2,1 ppm, a metanu o około 12 ppb. W rezultacie średnia roczna dla 2022 roku wyniosła około 417 ppm dla dwutlenku węgla i 1894 ppb dla metanu. Dla obu gazów są to najwyższe stężenia z zapisu satelitarnego, a uwzględniając inne zapisy, najwyższe poziomy od ponad 2 milionów lat dla dwutlenku węgla i ponad 800 000 lat dla metanu, podano także.
Copernicus jest elementem programu kosmicznego Unii Europejskiej, finansowanego przez UE i jest jej flagowym programem obserwacji Ziemi, który działa poprzez sześć serwisów tematycznych: Atmosfera, Zmiany Klimatu, Sytuacja Nadzwyczajna, Ląd, Morze i Bezpieczeństwo. Dostarcza on swobodnie dostępnych danych operacyjnych i usług zapewniających użytkownikom wiarygodne i aktualne informacje dotyczące naszej planety i jej środowiska. Program jest koordynowany i zarządzany przez Komisję Europejską i realizowany we współpracy m.in. z państwami członkowskimi, Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Europejską Organizacją Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT), Europejskim Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF), agencjami UE i Mercator (WA:MRCP) Ocean.
(ISBnews)