Europejski Bank Centralny podniesie niebawem stopy procentowe po raz pierwszy od 11 lat, dołączając do grona odpowiedników na całym świecie, którzy już wykonali podobny krok. EBC nie ma wyjścia i po miesiącach bezczynności musi stawić czoła historycznie wysokiej inflacji.
Biorąc pod uwagę rosnące ceny, które są coraz większym problemem dla gospodarstw domowych, firm i rządów w całej strefie euro, EBC może być nawet skłonny odejść od wytycznych i rozważyć podwojenie ćwierć punktowej podwyżki zaplanowanej na czwartkowe posiedzenie.
Wiadomość, że taki krok jest omawiany, skłoniła ABN Amro do zmiany prognozy z 25 na 50 punktów bazowych. Rynki pieniężne oceniają prawdopodobieństwo każdego z nich na 50%.
Niezależnie od rozmiaru podwyżki, decyzji tej będzie towarzyszyć prezentacja nowego instrumentu, który ma ograniczyć rozedrganie na rynku długu w miarę podnoszenia kosztów finansowania zewnętrznego. Dokładną budowę narzędzia do skupu obligacji prawdopodobnie poznamy na samym końcu, gdyż urzędnicy nadal spierają się o warunki dla krajów czerpiących korzyści z zakupów.
Podczas, gdy długo oczekiwany wzrost stóp przez EBC przybliża tę instytucję do grona ponad 80 banków centralnych, które przeprowadziły już w tym roku podobną operację, to nadal pozostaje on w tyle za Rezerwą Federalną, która rozpoczęła cykl podwyżek w marcu i ostatnio zdecydowała się na mega podwyżkę o 75 punktów bazowych.
Co więcej, gdy fala podwyżek stóp przetacza się przez świat, rośnie liczba głosów nawołujących do zachowania ostrożności. Recesja jest coraz bardziej prawdopodobna w Europie i nasili się, jeśli Rosja wstrzyma dostawy energii zimą. Mamy też kryzys polityczny we Włoszech, który pokazał jak szybko rynki obligacji rządowych mogą stracić równowagę; zaś euro spadło niedawno do parytetu z dolarem amerykańskim, napędzając rekordową inflację, która jest czterokrotnie wyższa od celu wynoszącego 2%.
Bloomberg Economics mówi...
„Postępy w opracowywaniu narzędzia EBC do przeciwdziałania fragmentacji mogą zadecydować o tym, czy otrzymamy 25 punktową podwyżkę ogłaszaną w czerwcu, czy też 50 punktową rozważaną obecnie przez Radę Prezesów. Naszym zdaniem, naprawdę wiarygodne rozwiązanie problemu fragmentacji może pojawić się tylko w środku kryzysu, co wskazuje na niezadowalające zapowiedzi i mniejszą podwyżkę stóp”.
Jamie Rush, główny ekonomista regionu Europy
Po zmianie harmonogramu dnia ogłoszenia decyzji, wstępny komunikat EBC nastąpi o godzinie 14:15 we Frankfurcie - 30 minut później, niż pierwotnie zapowiadano. Konferencja prezydent Christine Lagarde rozpocznie się o 14:45, tj. 15 minut później.
Stopy procentowe
Podczas czerwcowego posiedzenia, Rada Prezesów podjęła niezwykłe zobowiązanie do podniesienia w tym miesiącu stopy depozytowej o jedną czwartą punktu, tj. -0,25%. Jednocześnie, nakreślono większy ruch podczas następnego posiedzenia zaplanowanego na wrzesień, jeśli perspektywy inflacji nie ulegną poprawie opowiadając się za „trwałą ścieżką dalszych wzrostów” w dłużej perspektywie.
Jednakże, w okresie poprzedzającym dzisiejszą decyzję, decydenci polityczni mieli wątpliwości i obecnie rozważają podwyżkę o 50 punktów bazowych, według osób przysłuchujących się ich dyskusjom. Taki ruch zakończyłoby osiem lat ujemnych stóp za jednym zamachem oraz przekroczyłoby 49 z 53 przewidywań w ankiecie Bloomberga przeprowadzonej wśród ekonomistów.
Powodem bardziej jastrzębiej debaty jest inflacja, która w czerwcu pobiła nowy rekord. Pomimo trudności gospodarczych analitycy twierdzą, że wzrosty cen jeszcze nie osiągnęły szczytu. Urzędnicy obawiają się, że oczekiwania mogą zerwać kotwicę, podsycane potencjalnymi niedoborami gazu ziemnego nawet, jeśli nastąpi spowolnienie gospodarcze.
Narzędzie zapobiegające fragmentacji
Istotną częścią zdolności EBC do przyspieszania podwyżek stóp będzie skuteczność działań mających na celu powstrzymanie ich skutków.
Wahania na rynku obligacji po ostatnim posiedzeniu Rady Prezesów w sprawie polityki pieniężnej skłoniło urzędników do przyspieszenia prac nad tym, co do tej pory nazwali mechanizmem ochrony transmisji – częścią dwutorowej obrony, która obejmuje również elastyczne reinwestycje z portfela obligacji pandemicznych EBC.
Jak twierdzą, nowe narzędzie jest potrzebne, aby ich wysiłki na rzecz walki z inflacją nie zostały zniweczone przez nieuzasadnione wahania rentowności długu rządowego. Wcześniej jednak, 25 członków Rady Prezesów musi uzgodnić jego projekt, aby nie zaprezentować czegoś, co mogłoby rozczarować inwestorów.
Burza polityczna we Włoszech zwiększyła ryzyko ataków spekulacyjnych. To zaś spowodowało, że spread między 10-letnimi obligacjami rządu Włoch, a ich niemieckimi odpowiednikami przekroczył 200 punktów bazowych podsycając obawy, że instrument EBC może być potrzebny szybciej, niż oczekiwano.
Niektórzy analitycy obawiają się, że narzędzie nie będzie wystarczająco sprawne, aby wesprzeć rynki obligacji, a urzędnicy chcą, aby przypominało ono zabezpieczenie na wypadek sytuacji nadzwyczajnych, a nie środek ratunkowy dla rządów stojących w obliczu zawirowań politycznych lub słabych fundamentów gospodarczych.
©2022 Bloomberg L.P.