Europa Środkowa i Turcja: przegląd informacji z ub. tygodnia i zapowiedź tygodnia

(PAP) Marcowe odczyty CPI w regionie pokazały płytszą deflację na Węgrzech i wzrost inflacji w Czechach i Rumunii. Jednak w tym ostatnim kraju zapowiedziana obniżka VAT, zdaniem ekonomistów, obniży ścieżkę inflacji w dłuższym horyzoncie.

Kalendarz rozpoczynającego się tygodnia jest ubogi w wydarzenia.

RYNKI W POPRZEDNIM TYGODNIU

-------------------

PŁYTSZA DEFLACJA NA WĘGRZECH

W marcu deflacja CPI na Węgrzech wyniosła 0,6 proc. rdr, wobec 1,0 proc. w lutym i wobec 0,8 proc. rdr oczekiwanych przez ekonomistów. Na jej poziom miały wpływ: wzrost cen paliw, żywności, a także alkoholu i papierosów po ostatniej podwyżce akcyzy.

Mimo wyższego wskaźnika inflacji zarówno analitycy Erste, jak i Raiffeisen Banku oczekują cięcia stóp procentowych przez władze monetarne na Węgrzech w kwietniu o 15 pb i następnych obniżek, aż główna stopa dojdzie do 1,5 proc. na koniec II kw. z obecnych 1,95 proc.

"Te dane nie zmieniają naszego poglądu na dalszą politykę monetarną, wspieranego także przez interpretację centralnego banku Węgier (NBH), że podstawowe trendy w inflacji pozostały niezmienione" – napisali ekonomiści Raiffeisen Banku.

Taką ścieżkę zmian stóp przewidują także ekonomiści UniCredit (MILAN:CRDI). Dodatkowo prognozują jednak, że do końca roku bank centralny Węgier obniży stopy jeszcze o 20-50 pb.

BNP Paribas (PARIS:BNPP) prognozuje mniejsze cięcia stóp, w sumie o 20 pb do końca kwartału, gdyż wzrost inflacji, trwający do końca 2016 r. ograniczy zdolność banku centralnego do dalszego luzowania polityki.

"Uważamy, że NBH musi być ostrożny, jako że nadmierne luzowanie polityki może doprowadzić do przegrzania popytu wewnętrznego i konsumpcji prywatnej, prowadząc do wyższej inflacji i pogorszenia zewnętrznych bilansów Węgier" – skomentowali ekonomiści BNP Paribas.

W opinii strategów Royal Bank of Scotland kluczowe znaczenie dla polityki monetarnej ma inflacja bazowa. Ich zdaniem będzie ona tym niższa, im niższy będzie kurs EURHUF, przynosząc tym samym mocniejsze cięcia stóp procentowych. Zalecają także długie pozycje na PLNHUF.

Zdaniem ekonomistów UniCredit, mimo że rynki zareagowały na dane o inflacji spadkiem kursu EURHUF do poziomu 296, najniższego od 15 miesięcy, dalsza aprecjacja forinta będzie ograniczona. Ich zdaniem, inflacja powróci do pasma docelowego 2-4 proc. do końca 2015 r., ale osiągnie cel 3 proc. dopiero w 2016 r., co zmniejsza ryzyko podniesienia stóp procentowych do końca 2016 r.

INFLACJA W CZECHACH PRZYSPIESZA WOLNIEJ OD OCZEKIWAŃ

Inflacja w Czechach wzrosła z 0,1 proc. rdr w lutym do 0,2 proc. rdr w marcu wobec konsensusu 0,3 proc. rdr. Inflacja bazowa wzrosła z -0,1 proc. rdr w lutym do 0,0 proc. rdr w marcu. Na wynik złożyły się dalsze spowolnienie spadków cen paliw, wynoszących -12,1 proc. rdr oraz wzrost cen alkoholu i papierosów na skutek niedawnego podniesienia akcyzy.

Odczyty inflacji w Czechach mogą, zdaniem analityków Erste, świadczyć o trudnościach w powrocie inflacji do celu w najbliższych kwartałach oraz zwiastować dalsze łagodzenie polityki w Czechach.

"Rozczarowuje spowalniający wzrost cen usług (w dół do 0,7 proc. rdr w marcu z 1,2 proc. rdr w grudniu), co sugeruje stagnację, a nawet niewielki spadek inflacji bazowej w marcu, która powinna służyć jako główny motor, przybliżający inflację do celu 2 proc. w nadchodzących kwartałach" – ocenili ekonomiści Erste.

"Ponieważ bank centralny Czech raczej nie zrezygnuje z dążenia do celu inflacyjnego, postrzegamy prawdopodobieństwo dalszego luzowania polityki (najprawdopodobniej przez dalsze osłabianie EURCZK) jako niemożliwe do pominięcia" – napisali w raporcie.

Ekonomiści Capital Economics nie przewidują podjęcia takiej decyzji w marcu. Ich zdaniem, wyjście inflacji bazowej z negatywnego terytorium może spowodować odejście władz monetarnych od ostatnich gołębich komentarzy. W dalszej perspektywie oczekują jednak złagodzenia polityki w Czechach.

"Z inflacją bazową na zerowym poziomie, wciąż sądzimy, że władze monetarne przesuną górną granicę kursu korony na słabszy poziom, być może do 29 koron za euro wobec obecnych 27" – napisali.

INFLACJA W RUMUNII W GÓRĘ

Ceny w marcu wzrosły o 0,8 proc. rdr po wzroście o 0,4 proc. rdr w lutym. Odczyty ze stycznia i lutego były najniższe w historii.

RUMUNIA ZAPOWIADA OBNIŻKĘ VAT

Premier Rumunii Victor Ponta ogłosił, że jego rząd z początkiem czerwca obniży VAT na żywność z 24 proc. do 9 proc. Zapowiedział także obniżkę podatku VAT na produkty nieżywnościowe z 24 do 20 proc. od stycznia 2016 r.

Ponta wyjaśnił, że podjął decyzję ze względu na przewidywalny duży wpływ reformy na ceny żywności. Premier wskazał, że Rumuni wydają prawie jedną trzecią dochodu na żywność, podczas gdy w Europie udział ten wynosi 18 proc.

"Obniżka VAT powinna prawie całkowicie przełożyć się na spadki cen, a nie wyższe zyski sprzedawców detalicznych" - dodał Ponta.

Premier Rumunii zakłada, że obniżka VAT przyniesie spadek cen żywności o 12 proc.

Inflacja w Rumunii znalazła się w lutym na najniższym w historii poziomie 0,4 proc.

"Według obliczeń ministerstwa finansów, ta reforma sprowadzi średnią stawkę VAT w Rumunii do poziomu 17,5 proc., czyli mniej niż w Bułgarii, na Węgrzech czy w Czechach" - ogłosił Ponta.

Powiedział także, iż przed ogłoszeniem decyzji konsultował ją z MFW, Komisją Europejską i bankiem centralnym Rumunii.

Jego zdaniem, rząd stać na taką reformę, ponieważ przychody do budżetu były wyższe od zaplanowanych na I kw. 2015 r.

Rząd szacuje, że reforma będzie kosztowała budżet ok. 5 mld lei rumuńskich (1,12 mld euro), a nadwyżka fiskalna w pierwszym kwartale wyniosła 5,4 mld lei rumuńskich (1,21 mld euro).

Rumunia próbuje odwrócić kierunek swojej polityki fiskalnej, jednej z najostrzejszych w Europie, aby zwiększyć konsumpcję i doprowadzić siłę nabywczą do poziomów europejskich. Po zawężeniu luki budżetowej do 1,8 proc. PKB w zeszłym roku z 7,2 proc. w 2009 r., rząd planuje zmienić politykę na najluźniejszą w UE do 2018 r.

Zdaniem ekonomistów Erste, w wyniku obniżki VAT konsumpcja gospodarstw domowych, szczególnie tych najbiedniejszych, wzrośnie, a inflacja spadnie blisko zera w grudniu 2015 r. Poprzednio bank prognozował inflację 1,7 proc. na koniec roku.

"Tymczasowo, pomimo obniżki VAT na żywność, utrzymujemy naszą prognozę rentowności pięcioletnich obligacji na poziomie 2,3 proc. na koniec roku” – napisali analitycy Erste.

"Oczekujemy, że inwestorzy zrozumieją, że wpływ reformy na ceny jest jednorazowy i nie zmieni średnioterminowych perspektyw inflacji" – dodali.

Ekonomiści Raiffeisen Banku zakładają większe spadki i niższe ostateczne poziomy inflacji w Rumunii. Ich zdaniem deflacja może zejść do 2,2 proc. rdr w czerwcu i 0,9 proc. w grudniu, wobec wcześniejszej prognozy inflacji 2,0 proc. rdr.

W ich opinii obniżka podatku nie powinna wpłynąć na politykę monetarną władz Rumunii, jednak odbije się na oczekiwaniach rynkowych.

"W normalnych warunkach, bank centralny nie powinien zareagować na obniżkę VAT, jako że stanowi ona przejściowy szok w stopie inflacji" – napisali.

"Spodziewamy się, że spekulacje dotyczące kontynuacji cyklu obniżek stóp procentowych nasilą się w bliskiej przyszłości" - dodali ekonomiści Raiffeisen Banku.

WĘGIERSKA PRODUKCJA ROŚNIE O 5,8 PROC. RDR, SPRZEDAŻ O 6,2 PROC. RDR

Produkcja przemysłowa Węgier wzrosła w lutym o 5,8 proc. rdr wobec konsensusu 5,7 proc. rdr i po wzroście o 7,7 proc. rdr w styczniu. Sprzedaż detaliczna wzrosła o 6,2 proc. rdr w lutym, wobec oczekiwań wzrostu 7,0 proc.

Analitycy oczekują, że bilans handlowy Węgier będzie się dalej zwiększał, a wzrost gospodarczy w I kw. przyspieszył.

"Uważamy, że połączenie silniejszego popytu wewnętrznego i tańszej ropy będzie w dalszym ciągu przyczyniało się do wzrostów bilansów handlowego i obrotów bieżących do IV kw. 2015 r." – napisali ekonomiści BNP Paribas.

Ich zdaniem dane wskazują, że tempo wzrostu gospodarczego na Węgrzech przyspieszyło w I kw. W IV kw. 2014 r. PKB wzrósł o 3,4 proc. rdr.

"W naszej opinii, ujemna luka popytowa Węgier zamknęła się, a wzrost PKB jest już powyżej potencjalnego. To zwiększy presję na ceny w nadchodzących miesiącach" – napisali ekonomiści BNP Paribas.

PRODUKCJA W CZECHACH PRZYSPIESZA

Produkcja przemysłowa w Czechach w lutym wzrosła o 4,5 proc. rdr po wzroście o 2,9 proc. rdr w styczniu.

Wartość nowych zamówień w lutym wzrosła o 10 proc. rdr, co zdaniem ekonomistów Erste wskazuje na solidny wzrost produkcji w kolejnych miesiącach.

"W drugiej połowie roku spodziewane jest dalsze przyspieszenie rocznej dynamiki produkcji przemysłowej, głównie dzięki pozytywnym efektom bazy" - napisano w komentarzu Erste.

PRODUKCJA W TURCJI POWYŻEJ OCZEKIWAŃ

Produkcja przemysłowa w Turcji, po dostosowaniu kalendarzowym, wzrosła w lutym o 1,0 proc. rdr po spadku w styczniu o 2,1 proc. rdr i wobec oczekiwanego przez rynki spadku o 1,0 proc.

Do wzrostu przyczyniło się przyspieszenie w produkcji wytworzonej i zatrzymanie spadków w górnictwie.

Zdaniem ekonomistów, mimo pozytywnych zaskoczeń w tureckiej gospodarce, perspektywy dla tego kraju nie przedstawiają się korzystnie.

"Silne dane sugerują, że turecka gospodarka prawdopodobnie uniknęła spadku PKB w I kw., ale wzrost pozostaje skrajnie słaby, na poziomie ok. 1-1,5 proc. rdr" – napisali analitycy Capital Economics.

PMI dla tureckiego przemysłu przetwórczego spadł w marcu do 48,0 pkt. z 49,6 pkt. w lutym. To najniższy odczyt od kwietnia 2009 r.

Analitycy Erste zrewidowali prognozę wzrostu PKB w Turcji w 2015 r. z 3,8 do 3,0 proc.

"Spowolnienie wzrostu może nastąpić w wyniku złych warunków pogodowych, słabości eksportu i braku odbicia w popycie wewnętrznym" – napisano w nocie Erste.

TURECKI DEFICYT OBROTÓW BIEŻĄCYCH POWYŻEJ OCZEKIWAŃ

Deficyt na rachunku obrotów bieżących w lutym wyniósł 3,2 mld USD wobec oczekiwań 2,8 mld USD i wobec deficytu 2,0 mld w styczniu.

HANDEL CZECH I WĘGIER NA PLUSIE

Nadwyżka handlowa Czech wzrosła w lutym do 18 mld koron z 17,3 mld koron w styczniu i 14,8 mld koron w ubiegłym roku.

"Spodziewamy się, że nadwyżka będzie dalej zwiększała się, a do jej zmniejszenia dojdzie dopiero w 2016 r., kiedy znikną ekstremalne efekty bazy wynikające ze zmian cen ropy, a popyt krajowy w Czechach pozostanie silny" – skomentowali ten wynik ekonomiści BNP Paribas.

"Biorąc pod uwagę oczekiwany wzrost importu, który powinien nastąpić w wyniku przyspieszonego wzrostu popytu krajowego, spodziewamy się, że łączna nadwyżka handlowa będzie rosła w podobnym tempie do tego odnotowanego w zeszłym roku (3,4 proc PKB na koniec 2015 r., spadek z 3,4 proc. osiągniętych w roku poprzednim)" – ocenili z kolei analitycy Erste Group.

Nadwyżka handlowa Węgier zwiększyła się z 709 mln euro w styczniu do 935 mln euro w lutym, o 62 mln euro więcej niż zakładał konsensus.

PO WYBORACH W TURCJI TRUDNO SPODZIEWAĆ SIĘ REFORM - CAPECO

Analitycy Capital Economics w komentarzu dotyczącym tureckiej gospodarki opisują rosnące na rynkach finansowych obawy, że po czerwcowych wyborach parlamentarnych w Turcji dojdzie do nasilenia autorytaryzmu pod rządami prezydenta Erdogana i będącej obecnie u władzy partii AK.

Za kluczową dla sytuacji politycznej w Turcji uznali oni skalę zwycięstwa partii AK, która uzyskawszy dwie trzecie głosów w parlamencie, mogłaby pod naciskiem prezydenta zmienić konstytucję w stronę zwiększenia jego uprawnień.

"W skrócie, ciężko oczekiwać, że partia AK, która prawie na pewno wygra, powróci do swojego reformatorskiego podejścia. Bardziej prawdopodobne wydaje się przyjęcie bardziej nieortodoksyjnego sposobu stanowienia polityki" – napisali w komentarzu ekonomiści Capital Economics.

Opracowali oni trzy scenariusze możliwego rozwoju wydarzeń w Turcji

W pierwszym, któremu przypisano 10 proc. prawdopodobieństwa, prezydent Erdogan odwróci się od dotychczasowej, agresywnej retoryki, szkodzącej - zdaniem ekonomistów CapEco - gospodarce. Wprowadzi on długo oczekiwane reformy, zwiększające oszczędności wewnętrzne i inwestycje. Dzięki temu, Turcja osiągnie szybszy i stabilniejszy wzrost. Realizacja tego scenariusza jest jednak w opinii CapEco wątpliwa ze względu na raczej rosnący autorytaryzm Erdogana w ostatnich latach.

Drugi scenariusz, którego szanse na urzeczywistnienie się oceniono na 30 proc., zakłada, że autorytaryzm w Turcji zwiększy się, a władze monetarne zastąpione zostaną partyjnymi lojalistami, skłonnymi obniżać stopy procentowe. To poskutkuje szybszym wzrostem w krótkim terminie, ale także nawarstwieniem słabości gospodarki.

"Realnym zagrożeniem stałyby się kryzys walutowy i silny spadek produkcji" – napisali ekonomiści CapEco.

Zdaniem analityków, najbardziej prawdopodobnym wariantem sytuacji po wyborach jest zachowanie statusu quo.

"Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest to, że agresywna retoryka Erdogana jest przedwyborczą pozą, a działanie rządu (albo właściwie bezczynność) powróci do kilkuletniej normy" – napisali analitycy CapEco.

"Gospodarka prawdopodobnie utknie w brzydkiej mieszance słabego wzrostu wielkości 2-3 proc., wysokiej inflacji i restrykcyjnej polityki monetarnej" – dodali.

Ocenili także, że zbieżność w czasie wzrostu ryzyka politycznego w Turcji i możliwych pierwszych podwyżek stóp Fed może być wyjątkowo toksyczna dla tureckiej gospodarki.