Europa Środkowa i Turcja: przegląd informacji z ub. tygodnia i zapowiedź tygodnia

(PAP) Wybory w Turcji wygrała rządząca partia AKP, ale jej wynik był gorszy od oczekiwań i nie będzie mogła rządzić samodzielnie. Wyniki uruchomiły wyprzedaż tureckich aktywów. Rumuńska prokuratura ogłosiła, że premier kraju jest podejrzany w aferze korupcyjnej, a węgierski bank centralny poinformował, że we wrześniu zmieni podstawowe narzędzie polityki pieniężnej.

We wtorek dane o inflacji w Czechach i na Węgrzech.

W środę tureckie dane o PKB, a w czwartek o bilansie płatniczym.

RYNKI W POPRZEDNIM TYGODNIU

-------------------

AKP TRACI WIĘKSZOŚĆ W PARLAMENCIE, ROŚNIE NIEPEWNOŚĆ POLITYCZNA I PRESJA NA TURECKIE AKTYWA

Wyniki niedzielnych wyborów spowodowały wyprzedaż tureckich aktywów. W poniedziałek rano giełda w Stambule traciła 5,6 proc., a lira osłabiła się o 4,1 proc. do dolara.

Rządzącą w Turcji Partia Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) zwyciężyła w niedzielnych wyborach parlamentarnych, ale po raz pierwszy od 13 lat utraciła większość absolutną i nie będzie mogła rządzić samodzielnie. Zgodnie ze wstępnymi wynikami, AKP otrzymała 41 proc. głosów, co oznacza, że dostanie 259 mandatów i utraci większość absolutną, wynoszącą 276 mandatów w 550-miejscowym parlamencie.

Na drugim miejscu w niedzielę, z wynikiem ok. 25 proc. (co przełoży się na 131 miejsc w parlamencie), znalazła się Partia Ludowo-Republikańska (CHP), zrzeszająca świeckich wyborców o przekonaniach socjaldemokratycznych. Trzecia jest ultraprawicowa Nacjonalistyczna Partia Działania (MHP) z ok. 16,5 proc. głosów (82 miejsca). Według najnowszych wyników opozycyjna prokurdyjska Ludowa Partia Demokratyczna (HDP) zdobyła 12,5 proc. głosów, przekraczając 10-procentowy próg wyborczy i do parlamentu wprowadzi 78 deputowanych.

Rządząca partia, na której czele do ubiegłego roku stał obecny prezydent Erdogan, miała nadzieję na uzyskanie większości 2/3 w parlamencie (367 mandatów), co pozwoliłoby jej samodzielnie, w ramach reformy konstytucyjnej, wprowadzić w kraju system rządów prezydenckich. Większości 330 głosów potrzebowałaby, żeby propozycję tę poddać pod głosowanie w ogólnokrajowym referendum. W poprzednich wyborach w 2011 r. AKP zdobyła 49,8 proc.

"W nowej sytuacji politycznej przy utrzymującej się niepewności i napięciach między potencjalnymi partnerami koalicyjnymi, na rynkach spodziewana jest wyprzedaż: rentowności mogą wrócić do dwucyfrowych poziomów, a lira pobije kolejne rekordy słabości" - napisano w komentarzu ING.

Również Royal Bank of Scotland w komentarzu powyborczym sygnalizuje możliwość wyprzedaży tureckich aktywów, co może zmusić turecki bank centralny do zacieśnienia polityki pieniężnej w kolejnych miesiącach. Zdaniem RBS, AKP będzie miała trudności ze stworzeniem koalicji oraz utrzymaniem jedności.

RUMUŃSKI PREMIER PODEJRZANY W AFERZE KORUPCYJNEJ

Rumuńscy prokuratorzy poinformowali, że premier kraju Victor Ponta jest podejrzany o fałszerstwa, pranie brudnych pieniędzy i oszustwa podatkowe. Sprawa dotyczy lat 2007-2008, gdy premier prowadził prywatną kancelarię prawniczą, a zamieszana w nią miała być także firma prawnicza byłego ministra transportu Dana Sovy.

Premier zaprzeczył zarzutom i powiedział, że są one motywowane politycznie. Nie przystał także na prośbę prezydenta kraju, Klausa Iohannisa, który domagał się jego rezygnacji.

Prokuratorzy zwrócili się do parlamentu o uchylenie Poncie immunitetu. Dojść ma także do głosowania nad wotum nieufności dla premiera, o które wnioskowała wcześniej opozycja w związku z proponowanymi przez rządzących zmianami w prawie wyborczym.

ZMIANA GŁÓWNEGO INSTRUMENTU MONETARNEGO NA WĘGRZECH MOŻE ZMNIEJSZYĆ ZADŁUŻENIE ZEWNĘTRZNE

Bank centralny Węgier (MNB) ogłosił, że od 23 września zastąpi dotychczasowy główny instrument monetarny - oprocentowanie dwutygodniowych depozytów – stopą trzymiesięcznych depozytów o stałym oprocentowaniu.

Na dwutygodniowe depozyty w banku centralnym nałożone zostanie ograniczenie ilościowe. Oczekuje się, że ich wartość wyniesie ok 1 bln forintów (3,56 mld dolarów) na koniec roku wobec obecnych 5,0-5,5 bln forintów. Ich oprocentowanie będzie wypadkową warunków rynkowych.

Bank planuje także zwiększyć wskaźnik płynności (LCR) dla banków z 70 proc. do 100 proc., tak szybko jak to będzie możliwe w 2016 r.

"Jako że rządowe papiery skarbowe będą bardziej atrakcyjne z perspektywy płynności niż trzymiesięczne depozyty w banku centralnym, to kupując je, banki będą finansowały państwo w coraz większym stopniu, przejmując rolę banku centralnego" – podano w komunikacie MNB.

Wcześniej rząd ogłosił, że w zależności od tego, jak zmieniła się wartość udzielanych przez banki kredytów dla przedsiębiorstw od 2009 r., będą one mogły otrzymać do 30 proc. zwrotu od kwoty płaconego przez nie podatku bankowego. Koszt tej reformy ma się zamknąć w 10 mld forintów (0,03 proc. PKB).

"Pomimo komplikacji, którą było niespodziewane ogłoszenie zmian i pomimo początkowej niepewności co do perspektyw polityki monetarnej, uważamy, że ostatnie reformy zainicjowane przez władze mogą działać konstruktywnie dla poprawy relacji z bankami w perspektywie bazowego celu rządzących, którym jest stabilny wzrost gospodarczy finansowany ze źródeł krajowych" – napisali w komentarzu do decyzji ekonomiści Bank of America/Merrill Lynch.

"To powinno sprzyjać perspektywom ratingu węgierskiego długu, co do którego wciąż oczekujemy, że powróci do stopnia inwestycyjnego do końca tego roku" – dodali.

Ekonomiści Morgan Stanley (NYSE:MS) spodziewają się, że zmiany zaproponowane przez MNB przyspieszą trwającą redukcję zadłużenia zewnętrznego i poprawią mechanizm transmisyjny polityki monetarnej.

Analitycy Erste prognozują, że w rezultacie reformy dojdzie do spadków rentowności węgierskich obligacji.

"Oznacza to mniejsze rozbieżności w stopach procentowych dla transakcji, których zysk opiera się właśnie na tych różnicach, co może osłabić forinta" – napisali w raporcie.

INFLACJA W TURCJI PONIŻEJ OCZEKIWAŃ, ALE WCIĄŻ WYSOKA; PRODUKCJA SPOWALNIA, SPRZEDAŻ PRZYSPIESZA

Inflacja CPI w Turcji wyniosła 8,1 proc. rdr w maju wobec 7,9 proc. rdr w kwietniu i wobec konsensusu 8,2 proc. rdr. Inflacja skumulowana od początku roku wyniosła 5,3 proc. i przekroczyła już docelowy poziom 5 proc. wyznaczony przez bank centralny Turcji (CBRT) na cały rok 2015.

W maju odnotowano pierwszy w tym roku spadek inflacji cen żywności, która wyniosła 12,8 proc. wobec 14,4 proc. w kwietniu. Zaniepokojenie szybkim wzrostem cen żywności wyrażał uprzednio CBRT.

Wyższe w porównaniu do poziomu sprzed 12 miesięcy były natomiast ceny paliw. W poprzednim miesiącu ich dynamika rdr była ujemna. Wyższa była także inflacja bazowa, która wzrosła z 7,0 proc. w kwietniu do 7,5 proc. w maju.

W opinii ekonomistów Capital Economics, rosnąca inflacja bazowa wskazuje na eskalację problemów kraju ze wzrastającym poziomem cen.

"To jest częściowo spowodowane ostatnią deprecjacją liry, ale uważamy, że odzwierciedla także silne presje płacowe" – skomentowali dane ekonomiści Capital Economics.

"Oczekujemy, że wzrost inflacji bazowej i cen paliw zaowocuje zwiększaniem się wskaźnika CPI w najbliższych 12 miesiącach. Uważamy, że inflacja średnioroczna w Turcji wyniesie w 2016 r. 8,8 proc." – dodali.

Analitycy BNP Paribas (PARIS:BNPP) także są zdania, że presje cenowe w tureckiej gospodarce pozostają wysokie, jednak spodziewają się, że latem inflacja może być niższa, gdyż – ich zdaniem – ceny żywności powrócą do swojego długookresowego tempa wzrostu o 9 proc. rdr.

"Jednak potem oczekujemy, że słaba lira, odwrócenie efektów bazy w cenach ropy i nieelastyczne - ze względu na podwyższone oczekiwania inflacyjne – ceny spowodują, że potem wskaźnik powróci do obecnych poziomów" – napisali.

"Potencjalne podniesienie stóp procentowych w USA później w tym roku oznaczałoby, że lira pozostanie pod presją, co stanęłoby na drodze widocznemu osłabieniu wskaźnika inflacji" – dodali.

Produkcja przemysłowa w Turcji wzrosła w kwietniu o 3,8 proc. rdr po wzroście o 4,7 proc. rdr w marcu. To wynik powyżej oczekiwań ekonomistów. Z kolei sprzedaż detaliczna wzrosła w kwietniu o 3,8 proc. rdr po wzroście o 3,1 proc. w marcu.

WSKAŹNIKI PMI W PRZEMYŚLE EŚW WSKAZUJĄ NA DALSZY WZROST SEKTORA

W maju wskaźniki PMI w przemyśle wzrosły w porównaniu do poziomu z poprzedniego miesiąca w Turcji – do 50,2 pkt. z 48,5 pkt., w Czechach – do 55,5 pkt. z 54,7 pkt. – i na Węgrzech – do 55,1 pkt. z 51,2 pkt.

W opinii ekonomistów Barclays (LONDON:BARC), wartość PMI powyżej 55 pkt. wskazuje na dalszy silny wzrost sektora w Czechach i na Węgrzech. Natomiast zdaniem analityków ING, majowe PMI w Czechach dowodzi, że gorszy kwietniowy odczyt był po prostu korektą poprzednich rekordowo wysokich poziomów w ostatnich miesiącach, a nie zmianą pozytywnie rozwijającego się trendu.

SPRZEDAŻ NA WĘGRZECH W GÓRĘ O 5,3 PROC. RDR, PRODUKCJA O 6,3 PROC. RDR

Sprzedaż detaliczna na Węgrzech wzrosła o 5,3 proc. rdr w kwietniu wobec wzrostu o 5,1 proc. rdr w marcu.

Był to pierwszy odczyt sprzedaży, który w pełni uwzględniał wprowadzony w połowie marca zakaz handlu w niedziele. Wykazał on niższy wzrost sprzedaży żywności, która w kwietniu zwiększyła się o 1,6 proc. rdr wobec wzrostu o 4,0 proc. rdr w marcu, co zdaniem części ekonomistów może sugerować, że nowe regulacje handlowe spowodują zmiany w węgierskich wzorcach konsumpcji na niekorzyść sprzedaży żywności i napojów w dużych supermarketach.

Produkcja przemysłowa na Węgrzech wzrosła w kwietniu o 6,3 proc. rdr, a w ujęciu mdm produkcja spadła o 0,3 proc. Oczekiwano wzrostu produkcji o 6,75 proc rdr. W marcu produkcja zwiększyła się o 11,6 proc. rdr i 4,4 proc. mdm.

SPRZEDAŻ DETALICZNA I PRODUKCJA W CZECHACH POWYŻEJ OCZEKIWAŃ, BEZROBOCIE SPADA

Sprzedaż detaliczna w Czechach wzrosła w kwietniu o 6,0 proc. wobec marcowego wzrostu o 4,7 proc. Konsensus rynkowy zakładał wzrost o 5,0 proc. W ujęciu mdm wzrost wyniósł 0,8 proc. wobec spadku o 0,7 proc. miesiąc wcześniej.

Produkcja przemysłowa w Czechach wzrosła w kwietniu o 4,3 proc. rdr po wzroście o 6,2 proc. rdr miesiąc wcześniej. Ekonomiści spodziewali się wzrostu o 4,0 proc. rdr. Stopa bezrobocia w maju spadła do 6,4 proc. z 6,7 proc. w kwietniu.

SPRZEDAŻ DETALICZNA MDM W RUMUNII W IV DODATNIA PO DWÓCH MIESIĄCACH SPADKÓW

Sprzedaż detaliczna w Rumunii wzrosła w kwietniu o 7,4 proc. rdr wobec zrewidowanego w górę marcowego odczytu, wskazującego na wzrost o 0,6 proc. rdr. Kwietniowy wskaźnik był wyższy głównie dzięki znacznemu przyspieszeniu w sektorze nieżywnościowym, gdzie kwietniowy wzrost sprzedaży o 2,2 proc. rdr był poprzedzony ujemną dynamiką w marcu na poziomie -3,0 proc. rdr. Wzrost sprzedaży żywności utrzymał stabilne tempo bliskie 9,0 proc. rdr.

"Miesięczny przyrost sprzedaży detalicznej o 3,1 proc. nastąpił po dwóch miesiącach spadków i był najwyższy w ostatnich 4 latach. Pokazuje to, że trend poprawy konsumpcji pozostaje nienaruszony" – skomentowali dane ekonomiści ING.