Co to jest Altman Z-Score i jak rozpoznać upadającą firmę?

Z-Score (a właściwie Altman Z-Score) to zbiorczy wskaźnik mierzący prawdopodobieństwo bankructwa danej spółki giełdowej. Z-Score ocenia pięć różnych aspektów stabilności finansowej przedsiębiorstwa, takich jak stosunek przychodów i zysków do wartości aktywów firmy czy wielkość jej kapitalizacji giełdowej względem posiadanego zadłużenia.

Działanie i interpretacja wskaźnika Altmana

Altman Z-Score złożony jest z pięciu różnych wskaźników, które połączone w całość, przedstawiają kompleksowy obraz kondycji finansowej przedsiębiorstwa wyrażony pojedynczą wartością liczbową. Dzięki temu interpretacja odczytu jest błyskawiczna i bardzo prosta. Każdy odczyt Z-Score poniżej 1.8 oznacza duże ryzyko bankructwa spółki, a odczyt w okolicach i powyżej 3.0 oznacza brak takiego ryzyka. Im niższy odczyt, tym większe ryzyko. Im wyższy odczyt, tym większa stabilność finansowa przedsiębiorstwa. Wszystkie wskazania pomiędzy 1.8-3.00 oznaczają spółkę neutralną.

Do wyliczenia zbiorczego Z-Score w jego podstawowej wersji brane są pod uwagę następujące cząstkowe wskaźniki:

• Kapitał obrotowy w stosunku do aktywów
• Zatrzymane zyski w stosunku do aktywów
• EBIT w stosunku do aktywów
• Kapitalizacja w stosunku do pasywów
• Przychody w stosunku do aktywów

Powyższe wskaźniki są odpowiednio ważone i na podstawie odpowiedniego wzoru matematycznego określane jest statystyczne prawdopodobieństwo bankructwa spółki. W 2012 roku powstał drugi dodatkowy wskaźnik Altmana przeznaczony do oceny spółek nieprodukcyjnych, tzw. Altman Z’’-Score Non-Manufacturing, z którego usunięta została składowa biorąca pod uwagę stosunek wartości aktywów do generowanych przychodów.

Zmiana związana była z faktem, iż spółki nieprodukcyjne (np. firmy działające w internecie) nie potrzebują dużej wartości aktywów, aby generować duże przychody. W przypadku tego wariantu wskaźnika spółki z odczytem Z’’-Score poniżej 1.2 uważane są za ryzykowne, a powyżej 3.0 za bezpieczne.

Powstanie i skuteczność Altman Z-Score

Wskaźnik został stworzony w 1968 roku na Uniwersytecie w Nowym Jorku przez profesora Edwarda Altmana. Celem badań profesora było przestudiowanie przypadków bankructw i postaranie się o odnalezienie w poprzedzających je sprawozdaniach finansowych typowych znaków ostrzegawczych, które byłyby wspólne dla wszystkich upadających spółek. Dzięki temu profesor Altman uważał, iż możliwe będzie wyłapanie znaków ostrzegawczych poprzedzających o rok do dwóch lat nadchodzącą upadłość spółki. Od 1969 do 1999 roku prof. Altman przebadał łącznie 316 spółek. W zależności od przyjętej definicji bankructwa (zmieniała się ona przez lata) skuteczność wskaźnika w jej przewidywaniu wynosiła od 82 do 94%. Obecnie wskaźnik Altmana posiada mniejszą skuteczność z uwagi na to, że wiele spółek giełdowych, zwłaszcza młodych, nie generuje jeszcze zysku netto, przez co odczyty wskaźników opartych na tym parametrze będą skrajnie niekorzystne. W takim wypadku stosowanie wskaźnika Altmana mija się z celem. Z-Score podatny jest również na jednorazowe zdarzenia natury księgowej, na przykład na duże odpisy, które również potrafią tymczasowo zachwiać wiarygodnością wskazań. Dlatego wskaźnik nie powinien być interpretowany w oderwaniu od innych aspektów działalności spółki, ani tym bardziej nie powinien być wyliczany na podstawie cząstkowych danych kwartalnych.

Artykuł pochodzi z bloga tradingforaliving.com