Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC
Wiedeń, 2 czerwca 2016

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Chciałbym podziękować panu prezesowi Nowotnemu za gościnne przyjęcie i wyrazić szczególną wdzięczność pracownikom banku centralnego Austrii za doskonałą organizację dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów. Przedstawimy teraz Państwu wyniki tego posiedzenia.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. W dalszym ciągu oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym lub niższym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto. Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, potwierdzamy, że miesięczny skup aktywów na kwotę 80 mld ma być prowadzony do końca marca 2017, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – zaś w każdym razie tak długo, aż Rada Prezesów nie stwierdzi trwałego dostosowania ścieżki inflacji odpowiadającego celowi inflacyjnemu. Naszym kolejnym krokiem będzie uruchomienie 8 czerwca program skupu aktywów sektora przedsiębiorstw (CSPP). Ponadto 22 czerwca przeprowadzimy pierwszą z nowej seriiukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO). Dalsze informacje na temat realizacji programu CSPP zostaną podane w serwisie internetowym EBC po konferencji prasowej.

Szeroki pakiet decyzji uchwalony na początku marca wzmacnia tempo ożywienia gospodarczego w strefie euro i przyspiesza powrót inflacji do poziomu poniżej, lecz blisko 2%. W szczególności zastosowane przez nas środki nadal przekładają się na łagodzenie kosztu kredytów i przyczyniają się do ich kreacji. Gospodarka stopniowo się ożywia. Dodatkowy impuls – oprócz już uwzględnionych bodźców – powinny stanowić środki polityki pieniężnej, które czekają jeszcze na wdrożenie; przyczynią się one do dalszego zrównoważenia ryzyk dla perspektyw wzrostu gospodarczego i inflacji. W obecnej sytuacji kwestią o podstawowym znaczeniu jest niedopuszczenie do utrwalenia się bardzo niskiej inflacji, przez efekty drugiej rundy, w procesie cenowo-płacowym. Rada Prezesów będzie uważnie obserwować perspektywy stabilności cen i jeśli okaże się to konieczne do osiągnięcia celu inflacyjnego, będzie reagować z użyciem wszystkich instrumentów, jakie ma do dyspozycji w ramach swojego mandatu.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. W I kw. 2016 realny PKB strefy euro zwiększył się w ujęciu kwartalnym o 0,5%, po wzroście o 0,3% w IV kw. 2015. Wzrost gospodarczy jest nadal podtrzymywany przez popyt wewnętrzny, zaś osłabiany przez słaby eksport. Najnowsze dane wskazują na dalszy wzrost PKB w drugim kwartale, choć jego tempo może być niższe niż w pierwszym. Na następny okres przewidujemy, że ożywienie gospodarcze będzie postępować w umiarkowanym, lecz równym tempie. Zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej przekładają się na gospodarkę realną, pobudzając popyt wewnętrzny. Korzystne warunki finansowania i poprawa zysków przedsiębiorstw nadal pozytywnie wpływają na inwestycje. Ponadto utrzymujący się wzrost zatrudnienia, do którego przyczyniły się także wcześniejsze reformy strukturalne, oraz wciąż stosunkowo niskie ceny ropy stanowią dodatkowe wsparcie dla realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych i spożycia prywatnego. Jednocześnie nastawienie polityki fiskalnej w strefie euro jest lekko ekspansywne. Hamulcami wzrostu gospodarczego w strefie euro pozostają jednak słabe perspektywy wzrostu gospodarek wschodzących, konieczne dostosowania bilansowe w różnych sektorach i powolne tempo reform strukturalnych.

Takie perspektywy są zasadniczo zgodne z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów Eurosystemu dla strefy euro z czerwca 2016, według których roczny realny PKB ma w 2016 wzrosnąć o 1,6%, zaś w 2017 i 2018 – o 1,7%. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC z marca 2016 perspektywy wzrostu realnego PKB na rok 2016 zostały zrewidowane w górę, a na lata 2017 i 2018 pozostały zasadniczo niezmienione.

Bilans ryzyk dla perspektyw wzrostu w strefie euro wciąż przechyla się na stronę spadkową, ale poprawił się w efekcie zastosowanych środków polityki pieniężnej i bodźców czekających jeszcze na wprowadzenie. W kierunku osłabienia wzrostu nadal oddziałują: światowa sytuacja gospodarcza, zbliżające się referendum w Wielkiej Brytanii i inne ryzyka geopolityczne.

Według szybkich szacunków Eurostatu w maju 2016 roczna inflacja HICP w strefie euro wyniosła -0,1%, wobec -0,2% w kwietniu, co związane jest głównie ze wzrostem inflacji cen energii i usług. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych ropy oczekuje się, że w najbliższych miesiącach stopa inflacji pozostanie bardzo niska lub ujemna, po czym w drugim półroczu 2016 odbije, głównie z powodu efektu bazy w rocznej dynamice cen energii. W latach 2017 i 2018 powinna dalej rosnąć, do czego będą się przyczyniać zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej i spodziewane ożywienie gospodarcze.

Na podobny przebieg inflacji wskazują projekcje makroekonomiczne ekspertów Eurosystemu dla strefy euro z czerwca 2016, zgodnie z którymi roczna inflacja HICP w 2016 roku wyniesie 0,2%, w 2017 – 1,3%, zaś w 2018 – 1,6%. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC z marca 2016 perspektywy inflacji HICP na rok 2016 zrewidowano lekko w górę, z uwagi na ostatnie podwyżki cen ropy, natomiast projekcje na lata 2017 i 2018 pozostały bez zmian.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregat M3) w kwietniu 2016 nadal rosła w szybkim tempie: jej roczna dynamika wyniosła 4,6%, wobec 5,0% w marcu. Podobnie jak w poprzednich miesiącach głównym czynnikiem tego wzrostu były najbardziej płynne składowe M3 – roczna dynamika wąskiego agregatu M1 wyniosła w kwietniu 9,7%, po 10,1% w marcu.

Dynamika akcji kredytowej nadal była zgodna z trendem stopniowego ożywienia obserwowanym od początku 2014 roku. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) wyniosła w kwietniu 2016 roku 1,2%, wobec 1,1% w marcu. Akcja kredytowa dla przedsiębiorstw nadal odzwierciedla opóźnioną reakcję na zmiany cyklu koniunkturalnego, a także ryzyko kredytowe i trwające dostosowania bilansowe w sektorach finansowym i niefinansowym. Roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) była zasadniczo stabilna i w kwietniu wyniosła 1,5%, wobec 1,6% w marcu.

Środki polityki pieniężnej wprowadzone od czerwca 2014 wyraźnie przyczyniły się do poprawy warunków kredytowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz pobudzenia przepływu kredytów w całej strefie euro. Szeroki pakiet nowych środków polityki pieniężnej przyjęty w marcu br. podtrzymuje rosnącą dynamikę akcji kredytowej, a tym samym wspiera ożywienie gospodarki realnej.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że aby stopa inflacji bez zbędnej zwłoki powróciła do poziomu poniżej, ale blisko 2%, należy utrzymać odpowiedni stopień łagodzenia monetarnego.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej łagodne nastawienie wzmacnia aktywność gospodarczą. Jak wielokrotnie podkreślała Rada Prezesów i co ponownie znalazło mocny oddźwięk w debacie politycznej na arenie unijnej i międzynarodowej, aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest znacznie bardziej zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. Z uwagi na wysokie bezrobocie strukturalne i niski wzrost produktu potencjalnego w strefie euro szczególnie ważna jest polityka strukturalna. Reformy strukturalne są potrzebne we wszystkich krajach z tej strefy, ale ich charakter w poszczególnych gospodarkach jest różny. Obecnie należy skupić się na zwiększeniu wydajności i poprawie otoczenia biznesowego, w tym stworzeniu odpowiedniej infrastruktury publicznej – wszystkie te czynniki mają kluczowe znaczenie dla wzrostu inwestycji i zatrudnienia. Do realizacji tego celu będą się także przyczyniać: dalsze rozwijanie obecnych inicjatyw inwestycyjnych, w tym rozszerzenie planu Junckera, i postęp w tworzeniu unii rynków kapitałowych. Przy łagodnym nastawieniu polityki pieniężnej szybkie i skuteczne wdrożenie reform strukturalnych, zgodnie z zaleceniami dla poszczególnych krajów opublikowanymi niedawno przez Komisję Europejską, pozwoli nie tylko osiągnąć wyższy i trwały wzrost gospodarczy w strefie euro, lecz także zwiększyć jej odporność na szoki globalne. Również polityka fiskalna powinna wspierać ożywienie gospodarcze, a jednocześnie pozostawać zgodna z zasadami fiskalnymi Unii Europejskiej. Niezwykle ważna dla utrzymania zaufania do ram fiskalnych jest pełna i konsekwentna realizacja paktu stabilności i wzrostu we wszystkich krajach. Jednocześnie wszystkie kraje powinny dążyć do takiego kształtowania polityki fiskalnej, by bardziej sprzyjała ona wzrostowi gospodarczemu.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.