Konferencja prasowa EBC, 25.01.2018

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 25 stycznia 2018

OŚWIADCZENIE WSTĘPNE

Szanowni Państwo, przede wszystkim życzę Państwu wszelkiej pomyślności w nowym roku. Razem z panem wiceprezesem witamy Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów, na którym obecny był także wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Na podstawie naszej regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto.

Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, potwierdzamy, że zamierzamy prowadzić zakupy aktywów netto, na nowym poziomie 30 mld euro miesięcznie, do końca września 2018, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – w każdym razie tak długo, aż Rada Prezesów stwierdzi trwałe dostosowanie ścieżki inflacji odpowiadające celowi inflacyjnemu. Jeżeli pogorszą się perspektywy lub jeśli warunki finansowe nie będą wskazywać na dalszy postęp w trwałym dostosowaniu ścieżki inflacji, Rada Prezesów jest przygotowana na zwiększenie skali programu skupu aktywów (APP) i/lub wydłużenie czasu jego prowadzenia. Eurosystem będzie reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP przez dłuższy czas po zakończeniu zakupów aktywów netto, a w każdym razie tak długo, jak długo będzie istniała taka potrzeba. Przyczyni się to do zapewnienia zarówno korzystnych warunków płynnościowych, jak i odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej.

Napływające informacje potwierdzają mocne tempo ożywienia gospodarczego; w drugim półroczu 2017 wzrosło ono bardziej, niż oczekiwano. Wysokie tempo tego wzrostu związane z cyklem koniunkturalnym, trwające zmniejszanie się wolnych zasobów gospodarczych i rosnące wykorzystanie mocy produkcyjnych pozwalają sądzić z jeszcze większą pewnością, że inflacja będzie się zbliżać do naszego celu inflacyjnego, czyli do poziomu poniżej, ale blisko 2%. Jednocześnie wewnętrzna presja cenowa jest ogólnie wciąż stłumiona i nie pojawiły się jeszcze przekonujące oznaki trwałego trendu wzrostowego. W tym kontekście niedawna zmienność kursu walutowego jest źródłem niepewności i wymaga obserwacji pod kątem możliwych skutków dla średniookresowych perspektyw stabilności cen. Ogólnie aby presja na inflację bazową nadal rosła i podtrzymywała inflację ogółem w średnim okresie, w dalszym ciągu potrzeba bodźców monetarnych o znacznej skali. Źródłem tego wsparcia monetarnego są zakupy aktywów netto, pokaźny zasób nabytych aktywów i ich przyszłe reinwestowanie, a także nasza zapowiedź przyszłego nastawienia polityki pieniężnej (forward guidance).

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. W trzecim kwartale 2017 realny PKB zwiększył się w ujęciu kwartalnym o 0,7%, podobnie jak w drugim kwartale. Najnowsze dane gospodarcze i wyniki badań ankietowych wskazują, że na przełomie roku tempo wzrostu gospodarczego nadal było mocne i miało szeroki zasięg. Zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej, które ułatwiły proces delewarowania, wciąż wzmacniają popyt wewnętrzny. Spożycie prywatne jest wspierane przez trwający wzrost zatrudnienia, wynikający m.in. z wcześniejszych reform rynku pracy, oraz rosnącą zamożność gospodarstw domowych. Inwestycje biznesowe nadal się umacniają pod wpływem bardzo korzystnych warunków finansowania, wzrostu rentowności przedsiębiorstw i mocnego popytu. W ostatnich kwartałach inwestycje mieszkaniowe dalej rosły. Ponadto pod wpływem powszechnego ożywienia w gospodarce światowej tempa nabiera wzrost eksportu strefy euro.

Ocenia się, że pro- i antywzrostowe czynniki ryzyka w strefie euro zasadniczo się równoważą. Z jednej strony utrzymujące się wysokie tempo wzrostu gospodarczego związane z cyklem koniunkturalnym może w krótkim okresie przełożyć się na jego nadspodziewanie wysoką dynamikę. Z drugiej – czynniki antywzrostowe nadal wiążą się przede wszystkim z uwarunkowaniami globalnymi, w tym sytuacją na rynkach walutowych.

Roczna inflacja HICP w strefie euro w grudniu 2017 wyniosła 1,4%, wobec 1,5% w listopadzie. Wynikało to głównie z dynamiki cen energii. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych ropy przewiduje się, że roczna inflacja ogółem w nadchodzących miesiącach będzie prawdopodobnie oscylować wokół obecnego poziomu. Miary inflacji bazowej są nadal niskie – częściowo pod wpływem czynników szczególnych – i nie pojawiły się jeszcze przekonujące oznaki trwałego trendu wzrostowego. Jednak w średnim okresie powinny one stopniowo rosnąć, do czego przyczynią się zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej, postępujące ożywienie gospodarcze, towarzyszące mu zmniejszanie się wolnych zasobów gospodarczych oraz rosnąca dynamika płac.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregat M3) nadal rośnie w szybkim tempie: w listopadzie 2017 jej roczna dynamika wyniosła 4,9%, wobec 5,0% w październiku; było to odzwierciedleniem wpływu środków polityki pieniężnej zastosowanych przez EBC i niskiego kosztu alternatywnego: utrzymywania depozytów o najwyższej płynności. W związku z tym głównym czynnikiem wzrostu podaży szerokiego pieniądza wciąż był wąski agregat M1, którego roczna dynamika wyniosła w listopadzie 9,1%, wobec 9,4% w październiku.

Nadal trwa poprawa dynamiki kredytów dla sektora prywatnego, obserwowana od początku 2014 roku. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw w listopadzie 2017 wzrosła do 3,1%, z 2,9% w październiku, podczas gdy roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych wyniosła w listopadzie 2,8%, wobec 2,7% w październiku. Z badania ankietowego akcji kredytowej banków ze strefy euro za czwarty kwartał 2017 wynika, że dynamikę akcji kredytowej nadal podtrzymują rosnący popyt i dalsze łagodzenie ogólnych warunków zaciągania kredytów.

Transmisja środków polityki pieniężnej wprowadzonych od czerwca 2014 wciąż wyraźnie wspiera poprawę warunków zaciągania kredytów przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe, dostępność finansowania – zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw – oraz akcję kredytową w całej strefie euro.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że zapewnienie trwałego powrotu stóp inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% wymaga zdecydowanie łagodnej polityki pieniężnej.

Osiągnięcie maksymalnych korzyści z zastosowanych przez nas środków wymaga zdecydowanego wkładu innych obszarów polityki we wzmacnianie długoterminowego potencjału wzrostowego i zmniejszanie wrażliwości na szoki. W celu zwiększenia odporności gospodarki, zmniejszenia bezrobocia strukturalnego oraz pobudzenia wydajności i potencjału wzrostowego strefy euro trzeba znacznie przyspieszyć realizację reform strukturalnych w krajach strefy euro. W kwestii polityki fiskalnejcoraz mocniejsze ożywienie o szerokim zasięgu wyraźnie przemawia za tym, by zacząć odbudowywać bufory fiskalne. Jest to szczególnie ważne w przypadku krajów, w których dług publiczny wciąż jest wysoki. We wszystkich krajach należałoby zwiększyć wysiłki na rzecz uzyskania struktury finansów publicznych bardziej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu. Podniesienie odporności gospodarki strefy euro wymaga, by kraje przez cały czas w pełni, przejrzyście i konsekwentnie realizowały pakt stabilności i wzrostu oraz procedurę dotyczącą zakłóceń równowagi makroekonomicznej. Sprawą priorytetową pozostaje wzmocnienie unii gospodarczej i walutowej. Rada Prezesów z zadowoleniem przyjmuje trwającą debatę nad ukończeniem unii bankowej i unii rynków kapitałowych oraz dalszym pogłębieniem unii gospodarczej i walutowej.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.