ESG dla każdej firmy, czyli wpływ nowych przepisów na cały łańcuch dostaw

Wejście w życie w 2024 r. dyrektywy CSRD, dotyczącej obowiązku raportowania danych niefinansowych, będzie miało wpływ na praktycznie wszystkie firmy niezależnie od wielkości. 

Unijna dyrektywa w sprawie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) przyczyni się do tego, że ESG znajdzie się w centrum strategii biznesowej firm, co na pewno będzie motorem szybkich zmian. W dyrektywie tej nałożono na zarządzających spółkami obowiązek analizowania kwestii związanych ze zmianami klimatu, czy utratą bioróżnorodności, prawami człowieka i, co kluczowe, powiązania ich z możliwością ryzyk finansowych dla tych firm.

Dyrektywa w jej pierwszym etapie dotyczy dużych firm. Jednak w praktyce już na tym etapie nie ograniczy się tylko do nich.

- Szacuje się, że w tej pierwszej fali dotyczyć będzie 2-3 tys. przedsiębiorstw -– mówi w rozmowie z MarketNews24 Mariusz Kielich z Francusko Polskiej Izby Gospodarczej (CCIFP). – Natomiast firmy MŚP, które nie będą objęte tymi regulacjami, powoli będą musiały dopasować się do tych nowych przepisów.

Duże podmioty, które będą musiały przygotowywać raporty ESG, zaczną wymagać od swoich dostawców i podwykonawców dostarczania określonych danych (np. w zakresie emisji gazów cieplarnianych), aby móc uwzględnić je w swoich raportach. Wprowadzenie takich działań w ciągu 2 lat zadeklarowała blisko połowa badanych respondentów. 

Jednak na samym raportowaniu się nie skończy. Obecnie 27% firm w procesie wyboru dostawcy bierze pod uwagę kryteria dotyczące ochrony środowiska, jak wynika Badanie CSR w praktyce – barometr CCIFP, przeprowadzonego po raz ósmy. W ciągu 2 lat takich firm będzie ponad dwukrotnie więcej (56% badanych firm). 

- Małe i średnie przedsiębiorstwa, które współpracują z dużymi podmiotami, będą musiały wprowadzać proekologiczne rozwiązania w swoich organizacjach, by zachować konkurencyjną pozycję na rynku europejskim – komentuje M.Kielich z CCIFP.

Po raz pierwszy od początku prowadzenia badania (czyli od 2016 roku) przepisy prawne stały się czynnikiem najbardziej wpływającym na rozwój CSR/ESG w Polsce, zastępując takie "miękkie" aspekty jak edukacja, dzielenie się dobrymi praktykami, czy oczekiwania ze strony interesariuszy. Z kolei do czynników, które w największy sposób hamują rozwój ESG respondenci zaliczają: brak wiedzy, niewystarczające środki finansowe, a także brak zaangażowania wśród pracowników, czy partnerów biznesowych. Z roku na rok rośnie natomiast zaangażowanie Zarządu. W 80% firm zarząd włączony jest w proces opracowywania strategii, a w 64% jest on ponadto odpowiedzialny za realizację działań w tym obszarze. Coraz więcej firm wpisuje bowiem do swoich planów biznesowych realizację celów związanych ze zrównoważonym rozwojem, za co często odpowiedzialni są członkowie Zarządów.

Według respondentów głównym motywatorem do podejmowania działań w obszarze ESG i CSR są kwestie wizerunkowe. Takie przekonanie utrzymuje się na pierwszej pozycji od początku prowadzenia tego badania. W pierwszej trójce znalazły się również polityka grupy na poziomie międzynarodowym oraz oczekiwania klientów, czy dostawców. Już ponad połowa respondentów wskazuje na naciski zewnętrzne jako główne powody angażowania się firm w obszar ESG i CSR. W roku 2019 było ich niewiele ponad 15%.

Obszar CSR i ESG uległ znacznej profesjonalizacji w ciągu ostatnich lat. Już 40% firm ma osobny dział lub osobę zajmującą się tematem ESG (w 2020 roku było ich 17%), a 7 na 10 firm posiada strategię. Blisko 60% ankietowanych prowadzi raportowanie ESG / CSR, a większość z nich wykorzystuje do tego jeden z globalnych standardów, co ułatwia porównywanie danych. Firmy coraz chętniej komunikują również o prowadzonych działaniach, a najczęściej wykorzystują do tego media społecznościowe (77%) oraz stronę internetową. Z roku na rok spada natomiast liczba firm, które prowadzą komunikację poprzez media tradycyjne (39%).

9 na 10 badanych firm prowadzi działania skierowane do swoich pracowników i jest to po raz kolejny najpopularniejszy obszar zaangażowania firm. Na drugim miejscu są aktywności w obszarze ochrony środowiska oraz skierowane do społeczności lokalnych (84%), następnie klientów (78%), a na końcu dostawców i partnerów biznesowych. Jednak w tej ostatniej kategorii następują najbardziej dynamiczne zmiany. W 2019 tylko 43% firm prowadziło działania w tym obszarze, obecnie jest to już 65%, a zaangażować się w najbliższej przyszłości deklaruje aż 80% przedsiębiorstw. 

Badanie CSR w praktyce – barometr CCIFP zostało przeprowadzone na próbie 128 firm w listopadzie 2023 roku. 59% stanowiły firmy duże, zatrudniające powyżej 250 pracowników, reszta to firmy MŚP. 48% respondentów to firmy z kapitałem francuskim, 52% to przedsiębiorstwa polskie lub z innym kapitałem zagranicznym.