(PAP) W strefie euro należy utworzyć konsultacyjną Europejską Radę Budżetową, a w dalszej perspektywie także "organ skarbowy" - proponują w opublikowanym w poniedziałek raporcie szefowie pięciu unijnych instytucji.
Sprawozdanie, tzw. raport pięciu przewodniczących, zostało opracowane przez szefa Komisji Europejskiej Jean-Claude'a Junckera we współpracy z przewodniczącym szczytom strefy euro Donaldem Tuskiem, przewodniczącym eurogrupy Jeroenem Dijsselbloemem, prezesem EBC Mario Draghim oraz szefem Parlamentu Europejskiego Martinem Schulzem. Zawiera ono pomysły na dokończenie budowy europejskiej unii gospodarczo-walutowej.
W pierwszym etapie, planowanym na okres od 1 lipca 2015 r. do 30 czerwca 2017 r., raport zakłada m.in. stworzenie systemu organów ds. konkurencyjności w obrębie strefy euro, skuteczniejsze wdrażanie procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej czy ściślejszą koordynację polityk gospodarczych w ramach odnowionego europejskiego semestru.
W sferze fiskalnej autorzy raportu proponują utworzenie konsultacyjnej Europejskiej Rady Budżetowej. "Rada będzie odpowiedzialna za dokonywanie, na poziomie europejskim, publicznej i niezależnej oceny budżetów oraz ich wykonania w kontekście celów gospodarczych i zaleceń określonych w unijnych ramach zarządzania budżetowego" - napisano w raporcie. "Jej opinie powinny być uwzględniane przy podejmowaniu przez Komisję decyzji w kontekście europejskiego semestru" - dodano.
Zgodnie z raportem Rada powinna koordynować sieć krajowych rad budżetowych i cieszyć się takim samym poziomem niezależności. "Rada powinna być organem konsultacyjnym, niezajmującym się realizacją polityki" - napisano w raporcie. Egzekwowanie przestrzegania przepisów powinno pozostać w gestii Komisji Europejskiej, która powinna mieć możliwość odrzucenia stanowiska Europejskiej Rady Budżetowej pod warunkiem, że ma ku temu uzasadnione powody i je wyjaśni - dodano.
"Zadaniem Rady powinno być opracowanie analizy ekonomicznej (a nie analizy pod kątem prawnym) właściwego kursu budżetowego, zarówno na poziomie krajowym, jak i na poziomie strefy euro, z uwzględnieniem unijnych zasad budżetowych. Należałoby przy tym korzystać z zasad określonych w Pakcie na rzecz Stabilności i Wzrostu" - napisano w raporcie.
Ponadto, zdaniem autorów raportu, Rada powinna móc wydawać opinie, gdy uzna to za niezbędne, w tym "w szczególności w związku z oceną programów stabilności oraz przedstawieniem rocznych projektów planów budżetowych i wykonaniem budżetów krajowych. Rada powinna dostarczać oceny ex post sposobu wdrażania ram zarządzania".
Ponadto w sferze unii finansowej raport zakłada m.in. zakończenie tworzenia unii bankowej, stworzenie mechanizmu finansowania pomostowego wspomagającego jednolity fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków czy uzgodnienie wspólnego systemu gwarantowania depozytów. Ponadto autorzy raportu postulują zapoczątkowanie unii rynków kapitałowych i wzmocnienie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego.
W planach jest także reorganizacja europejskiego semestru, aby obejmował dwa następujące po sobie etapy: pierwszy będzie poświęcony strefie euro jako całości, a drugi ma polegać na dyskusji nad kwestiami dotyczącymi poszczególnych krajów. Ponadto postulowane jest wzmocnienie kontroli parlamentarnej w ramach europejskiego semestru. Zgodnie z raportem wzmocniona miałaby zostać funkcja przewodniczącego eurogrupy.
W drugim etapie, który miałby być ukończony do 2025 r., planowane jest zakończenie budowy unii gospodarczo-walutowej. Raport przewiduje m.in. utworzenie mechanizmu stabilizacji makroekonomicznej dla strefy euro. "Warunkiem udziału w mechanizmie byłaby konwergencja w kierunku struktur gospodarczych państw członkowskich, które wszystkie cechuje zbliżony poziom odporności" - napisano w raporcie. Ponadto autorzy raportu postulują utworzenie organu skarbowego strefy euro odpowiedzialnego na poziomie europejskim.
Jak głosi poniedziałkowy komunikat KE, pierwsze kroki w realizacji raportu unijne instytucje powinny podjąć od 1 lipca 2015 r. Wiosną 2017 r. KE ma przedstawić tzw. białą księgę, w której oceni stan realizacji etapu pierwszego i omówi dalsze potrzebne posunięcia. "Przekładanie raportu pięciu przewodniczących na prawo i instytucje powinno się rozpocząć niezwłocznie" - napisano w nocie KE.
Z Brukseli Filip Dutkowski