Jacka Kubraka prawdopodobnie nie trzeba nikomu przedstawiać. Uczestnik rynków finansowych od niemal 25 lat, działający zarówno indywidualnie jak i instytucjonalnie. Twórca innowacyjnych projektów i rozwiązań technologicznych, ściśle współpracujący z firmami inwestycyjnymi private equity oraz venture capital. Gościnny autor Comparic.pl oraz prelegent FxCuffs. Serdecznie zapraszam do zapoznania się z moją rozmową z Jackiem Kubrakiem.
Jacku, niemal dokładnie rok temu odbyliśmy długą rozmowę, która skutkowała prawdopodobnie najdłuższym wywiadem opublikowanym na Comparic.pl. Poruszyliśmy masę tematów, zarówno tych ściśle związanych z tradingiem jak i gospodarczych. Czy cokolwiek uległo zmianie przez ten rok? Jeśli tak – to co?
No, tak. Jak zaczynam gadać lub pisać, to tak to już jest. Zresztą pierwszą pałę w szkole dostałem właśnie za gadanie i choć trochę czasu już minęło to dalej znakomicie pamiętam ten sławetny moment. Jeśli chodzi o zmiany to ważę kilka kilo więcej, mam kilka siwych włosów więcej, więcej podróżuję, więcej pracuję i jeszcze parę więcej… W tym jedną szansę więcej, aby z Tobą pogadać a zainteresowanym poopowiadać na FxCuffs 2017, jak to jest z tym co ich boli i jak sobie z tym poradzić.
Twoja tegoroczna prelekcja nosi tytuł Cool Trader Mind 2 czyli o tym jak to strach ma wielkie oczy czy jest to kontynuacja Twojego zeszłorocznego wystąpienia?
Przygotowywane wystąpienie wpisuje się w zagadnienie psychologii tradingu, do którego nawiązywało też poprzednie, z marca 2016. Sądzę, że ta przestrzeń pilnie wymaga wypełnienia wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami a w efekcie, na co liczę, zmianę krzywej kapitałowej wielu graczy. Bo to strach jest w opinii graczy najsilniej odczuwaną emocją wpływającą na to, co robią z swoją klawiaturą lub myszką.
Czy osoba nie będąca na poprzednim kongresie FxCuffs i nie uczestnicząca w Twoim zeszłorocznym wykładzie będzie mieć problemy ze zrozumieniem tegorocznego?
E…nie
Będzie prosto. Choć niewątpliwie zerknięcia na YouTube i przejrzenie tam nagrania z wystąpienia z TJS mogłoby wzbogacić ich zrozumienie poruszanych w trakcie wystąpienia kwestii.
Pojawiłeś się również na jednym ze spotkań Trading Jam Session. Nagranie należy do jednych z najdłuższych na kanale a większość oglądających jest zadowolona z jego treści. Czy na FxCuffs możemy spodziewać się kontynuacji poruszonych tematów? A może czegoś zupełnie innego?
Kwestia psychologii jest niezgłębioną studnią, choć niektórym wydaje się, że już wszystko wiedzą. Zdumiewa mnie słabość merytoryczna materiału, jaki wpycha się w głowy dzieciaków w szkole a takze dorosłym po szkole, w kontekście jego użyteczności w codziennym życiu. Zadaję często pytanie włodarzom pewnych przestrzeni naszego życia – a to dlaczego zamiast pewnych przedmiotów, które kiedyś były, potem ich nie było, a teraz znów są nie naucza się podstaw psychologii, neurofizjologii czy komunikacji? Jakoś, gdy usłyszą to pytanie, zazwyczaj szybko się żegnają i odchodzą.
Pomyśl, jak inaczej wyglądałoby Twoje życie, gdybyś był świadomy zachodzących w Tobie procesów i powstających wskutek tego reakcji fizycznych i emocjonalnych? Jak inaczej funkcjonowałbyś społecznie, gdybyś był w stanie rozumieć, jak to, co mówisz jest odbierane przez drugą stronę? A co gdybyś wiedział, jak przeprogramować swoje nabyte zachowania? Stąd zatytułowałem swoje wystąpienie po prostu „Cool Trader Mind 2 Strach ma wielkie oczy”. Będzie to nawiązanie do poprzedniego wystąpienia, które traktowało o wielu ważnych zagadnieniach, spośród których wybrałem to jedno, wydaje się, że najważniejsze – strach. I na nim się skoncentruję dążąc do tego, aby zostawić trochę czasu na dialog z obecnymi na tym wystąpieniu.
Mija rok od ostatniej konferencji. Czy osoba z tak bogatym doświadczeniem odczuła jakieś pozytywne aspekty swojego wystąpienia na FxCuffs? Będziesz skory nam opowiedzieć co zmieniło się w Twoim życiu przez ostatnie miesiące?
Hm… Gdyby nie FxCuffs to pewnie nie wystąpiłbym na Trading Jam Session. A jakbym nie wystąpił, to pewnie ponad 6000 osób nie miałoby okazji zobaczyć tego wystąpienia na YouTube. A ja może nie napisałbym tych artykułow, które napisałem. A jakby nie te wystąpienia i artykuły, być może ich odbiorcy nie mieliby okazji dostrzec innych aspektów skutecznego tradingu i siebie. A gdyby tego nie zobaczyli to być może nie zainspirowaliby się do zmiany. A gdyby się nie zainspirowali do tego to świat mógłby być uboższy o pewną ilość zadowolonych z siebie i swojego życia ludzi. Tak, więc poprzez FxCuffs pojawiła się szansa inspirowania i motywowania do zmiany, no i może pojawiło się troszkę więcej przestrzeni?
A jak oceniasz minione dwanaście miesięcy na rynkach?
Jakoś tak niejednoznacznie. Taki rollercoaster. Był to czas oczekiwania i zaskakiwania. Czekanie w marazmie i skokowa zmienność. Trudny okres do zarabiania zarówno dla długoterminowców, jak i krótkoterminowców bo luki i poślizgi były ciekawym przeżyciem.
Wykres tygodniowy USDJPY z zaznaczonymi kolejnymi latami na wykresie.
Polskę zaś zasypywały kolejne prezentacje i słowa, słowa, słowa…Takie grillowanie, a to z jednej strony a to z drugiej. Przykładem tego co się działo jest USDJPY. Właśnie jesteśmy na pozycji zbliżonej do wartości z początku 2016. Przez cały miniony rok można było dostrzec budowanie napięcia, jak w dobrym thrillerze – kwestia jest tylko taka, że jeszcze nie zostało ono rozładowane końcową sceną i być może także ta scena nie zaistnieje w nadchodzącym roku, gdzie spodziewam się raczej jego wzrostu niż spadku.
„Strach i chciwość” przenoszą się z rynków finansowych przenoszą się coraz szybciej do naszej wirtualnej rzeczywistości, z której systematycznie eliminowane są kotwice zdrowego rozsądku. I miniony rok był właśnie takim kolejnym kamieniem milowym – jak to czasami żartuję, w budowaniu piątki w piątce. Światem przestały rządzić fakty a zaczęły rządzić emocje. A to jest gra w jedną stronę. Aby rządzić emocjami trzeba je ciągle podkręcać. A to znów dąży do jednego – każda sprężyna ma swoje granice napięcia. Gdy się ją napnie zbyt mocno wtedy pęka. Dlatego też piąte fale elliotowskie są tak niszczące a spadki po nich tak znaczące. W sumie, to dobry pomysł na artykuł i pewnie go napiszę gdzieś po tegorocznej edycji FxCuffs.
Choć jest już marzec, to jednak pokuszę się o to pytanie. Czy dostrzegasz jakieś okazje inwestycyjne na ten rok?
Okazje to się dopiero zaczną, bo emocje w drodze! A emocje to zmienność. A zmienność to zazwyczaj zarabianie. W dół lub górę. Wybory prezydenckie we Francji. Wybory kanclerza w Niemczech. No i brukselscy mandaryni chcący ratować Unię (i siebie) przez usztywnianie i przenoszenie władzy do Brukseli. Szczególnie interesujące z perspektywy zmienności są właśnie wybory we Francji. Dominuje pogląd, że kandydatka skrajnej prawicy nie wygra, bo z zasady socjaliści, centryści i prawica jednoczą swoje głosy w takich momentach… Ale, kto to wie?
Dzisiejsze pozbawienie immunitetu kandydatki Le Pen jest różnie odczytywane. Niektórzy mówią, że chyba może być inaczej niż zazwyczaj. Jak to się mówi do trzech razy sztuka. Czarny łabądek nadlatuje z wbitym w skrzydełko scyzorykiem? Do tego bukieciku mamy jeszcze Rosję, Chiny i Iran. Choć tu duże zamieszanie uderzyłoby jak tornado w rynki, więc pytanie – czy Wielkie Ręce pozamykały już pozycje? Wolumen wskazuje, że raczej nie. Uważam, że zamykać to dopiero teraz bardziej mogą chcieć bo i szansa się pojawi, kiedy lud znęcony wizją wzrostu gospodarczego USA głoszonego retoryką Trumpa, zacznie kupować. A, jak to wieść po rynku niesie od niepamiętnych lat – rynki kupują pod plotki a sprzedają pod fakty. To, co postrzegam jako największą okazję inwestycyjną to zmiana technologiczna, jaka dokonuje się w wielu przestrzeniach jednocześnie. Stąd inwestowanie w spółki zaawansowanej technologii zdaje się nieść w sobie największy potencjał, szczególnie jeśli robi się to w ich wczesnej fazie rozwoju.