Najważniejsza ustawa dla polskich firm rodzinnych ma obowiązywać od maja 2023 r.

Fundacja rodzinna będzie izolować aktywa rodzinne od ryzyk biznesowych, prawnych i podatkowych. Ustawa o fundacji rodzinnej ma wejść w życie na początku maja 2023 r.

Fundacja rodzinna jest podmiotem, który ma osobowość prawną, a zakładany jest w celu gromadzenia majątku, zarządzania tym majątkiem i jego dystrybucji na rzecz beneficjentów.

- Najczęściej założycielami czyli fundatorami fundacji rodzinnej będą właściciele średnich i dużych firm rodzinnych. Natomiast beneficjentami najczęściej będą członkowie ich rodzin.
 - mówi w rozmowie z MarketNews24 Paweł Tomczykowski, Partner Zarządzający, Kancelaria Ożóg Tomczykowski. – Z perspektywy interesariuszy najważniejsza jest ochrona aktywów. Fundacja rodzinna ma izolować aktywa rodzinne od ryzyk biznesowych, prawnych i podatkowych.

Po wniesieniu majątku do fundacji rodzinnej, którym najczęściej będą akcje bądź udziały w spółkach rodzinnych, albo środki finansowe bądź nieruchomości – te wszystkie składniki nie będą już wchodziły w skład masy spadkowej. Co więcej, po upływie 10 lat od takiego wniesienia, nie będzie przysługiwało spadkobiercom roszczenie o zachowek.

- Dzięki temu te aktywa będą chronione przez pokolenia, nie będzie dochodziło do rozdrobnienia struktury właścicielskiej i firma będzie mogła działać bardzo, bardzo długo – wyjaśnia P.Tomczykowski z Kancelarii Ożóg Tomczykowski.

Fundacja będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą, ale w określonym zakresie. Będzie mogła min. wynajmować nieruchomości, prowadzić gospodarstwa rolne, zbywać mienie (o ile nie zostało ono nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia), przystępować do spółek handlowych i funduszy inwestycyjnych, nabywać i zbywać akcje oraz certyfikaty inwestycyjne bądź instrumenty pochodne, udzielać pożyczek podmiotom powiązanym, dokonywać obrotu dewizami w niezbędnym zakresie. Będzie to więc działalność pasywna.

Fundacja rodzinna będzie podmiotowo zwolniona z CIT. Będzie więc mogła bez opodatkowania sprzedawać akcje/udziały, wynajmować nieruchomości czy otrzymywać odsetki od lokat bankowych.

Fundacja uzyskując dochody będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych, a jeżeli przekroczy zakres dozwolonej działalności ewentualne konsekwencje podatkowe będą ograniczone do częściowej utraty zwolnienia z CIT dotyczącej jedynie dochodów ponadnormatywnych. Stosowana będzie wówczas sankcyjna stawka CIT wynosząca 25%.

Środki uzyskiwane od fundacji przez fundatora oraz jego najbliższą rodzinę, czyli małżonka, dzieci i dalszych zstępnych, rodziców i dalszych wstępnych, rodzeństwo, ojczyma, macochę i pasierba będą zwolnione z PIT.

W sytuacji, gdy fundacja będzie wypłacała świadczenia na rzecz beneficjentów zastosowana zostanie 15% stawka podatku dochodowego od osób prawnych (a nie fizycznych). W przypadku „grupy zerowej” (w rozumieniu takim, jak dla prawa spadkowego) osoby do niej należące nie będą opodatkowane podatkiem od osób fizycznych, w takiej sytuacji będziemy mieli do czynienia z jednorazowym opodatkowaniem podatkiem CIT o stawce 15%.
 
Takie świadczenia nie będą opodatkowane także tzw. daniną solidarnościową i nie będą podlegały daninom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

- Polskie przepisy o fundacji rodzinnej wzorowane są na najlepszych rozwiązaniach europejskich, z tych rozwiązań zaczerpnięte zostały najlepsze praktyki – podsumowuje Paweł Tomczykowski. – Dzięki temu jesteśmy w awangardzie europejskiej.