CBDC, czyli Cyfrowe Waluty Banków Centralnych mają przed sobą coraz lepsze perspektywy. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Bank of International Settlements, na początku 2020 roku liczba banków narodowych, które prowadziły prace nad własnymi walutami cyfrowymi przekroczyła 80. Co więcej, znaczna część znajduje się już w fazie rozwoju albo pilotażu, wskazując na możliwe wdrożenie w najbliższych latach. 
Liczba banków centralnych uczestniczących w projektach CBDC. Źródło: Bank of International Settlements/Bithub.pl.
Choć jak na razie żaden kraj o rozwiniętej gospodarce nie wprowadził walut CBDC jako oficjalnego środka płatniczego, to nie można wątpić, że w niedalekiej przyszłości te projekty zostaną sfinalizowne, zwłaszcza biorąc pod uwagę postępującą cyfryzację systemu finansowego i dążenie do eliminacji gotówki z obiegu.
Ale czy CBDC to w ogóle dobry pomysł? W tym artykule przedstawimy opinię Narodowego Banku Polskiego na ten temat. Opowiemy także o głównych zaletach CBDC i przedstawimy opinie analityków.
CBDC w Polsce: Co na to NBP?
Co ciekawe, do wprowadzenia CBDC przymierza się również Narodowy Bank Polski. Jak wskazuje raport NBP o tytule „Pieniądz cyfrowy banku centralnego”, prace nad państwową polską cyfrową walutą rozpoczęły się już w 2016 roku. Powołany wtedy zespół roboczego ds. rozwoju innowacji finansowych (FinTech) przygotował pierwsze analizy, które wskazały na możliwość stworzenia elektronicznej waluty państwowej, działającej niezależnie od złotego.
Jak wskazali jednak eksperci z NBP, po pierwsze należy stworzyć normy regulacyjne, niezbędne do funkcjonowania tej waluty. Pierwszym krokiem będzie więc napisanie ustawy, która będzie opisywała zasady, na jakich emitowany będzie cyfrowy pieniądz. Równie ważne jest rozpoznanie rozwiązań technologicznych, które umożliwią wprowadzenie jej do obrotu z zachowaniem bezpieczeństwa.
Cyfrowa waluta polski roboczo miałaby nazywać się ePLN. Eksperci z Narodowego Banku Polskiego doceniają jej potencjał jako narzędzia płatniczego i sugerują możliwość emisji dla ograniczonego kręgu użytkowników – tak zwany sandbox. Dzięki temu, byłaby możliwość przeprowadzenia najpierw testów, które pozwolą wyciągnąć wnioski. Na razie jednak sprawa polskiego CBDC utknęła na etapie projektu, szczególnie że zapytany na konferencji prasowej w 2021 roku prezes NBP Adam Glapiński wypowiedział się negatywnie o kwestii wprowadzenia cyfrowej waluty w tym momencie.
Najważniejsze korzyści z wprowadzenia CBDC
Glapiński ma w tej chwili być może ważniejsze zadania banku centralnego, takie jak gaszenie pożaru inflacyjnego, powinien on jednak pamiętać o dużych możliwościach i ciekawych perspektywach, jakie zapewniają wirtualne waluty.
Jak twierdzi, Maxim Manturov, Dyrektor Doradztwa Inwestycyjnego we Freedom Finance Europe: „Ogólnie rzecz biorąc, CBDC mogłoby stać się szeroko używaną walutą na świecie. Istnieje wiele powodów, dla których mogłoby do tego dojść.
Po pierwsze, CBDC oferują wiele zalet w porównaniu z tradycyjnymi walutami. Są bardziej wiarygodne, efektywne i wygodne w użytkowaniu. CBDC są także bardziej transparentne, co sprawia, że dokonane przy ich użyciu płatności mogą być lepiej dostępne. Na przykład, CBDC mogą być używane, aby dokonywać płatności w czasie rzeczywistym, co może oszczędzić firmom i konsumentom pieniędzy na opłatach za transakcje. Po trzecie, CBDC mogą być używane, aby zwiększyć możliwość dostępu do usług finansowych. Na przykład, CBDC mogą być używane, aby zapewnić dostęp do usług finansowych dla tych, którzy nie mają kont bankowych.
Tak więc CBDC mają potencjał, aby zrewolucjonizować sposób w jaki dokonywane są płatności za produkty i usługi. Jeżeli zostaną prawidłowo wdrożone, CBDC mogą stać się szeroko używaną walutą na świecie.”
A to zaledwie część korzyści, jakie osiągnie z nich światowa gospodarka. Wprowadzenie cyfrowych walut może także ułatwić dostęp do instrumentów finansowych, kapitalizując Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Od lat obserwujemy bowiem spadek obrotów na GPW, co wiąże się z ograniczeniem zainteresowania instrumentami takimi jak akcje, ETFs oraz obligacje. 
Spadki wartości kontraktów futures na WIG20. Źródło: Investing.com.
Kolejną zaletą jest lepsza kontrola w zakresie KYC i AML nad środkami zawartymi w walutach cyfrowych. Nie można ukrywać, że nawet największe kryptowaluty, takie jak Bitcoin i Ethereum nie są mile widziane przez banki centralne.
Choć giełdy kryptowalutowe obowiązkowo wdrożyły procedury weryfikacji klienta, czego wymaga zarówno prawo europejskie, jak i polskie, to jednak kryptowaluty pozostają poza ścisłą weryfikacją i regulacją organów finansowych. Wynika to z konstrukcji kryptowalut, których zamysłem jest anonimowość. Wprowadzenie CBDC byłoby rozwiązaniem problemu, gdyż państwowe cyfrowe waluty pozostawałyby pod nadzorem banków centralnych.
Wprowadzenie CBDC może być też bodźcem dla polskie gospodarki, aby zwiększyć jeszcze jej efektywność i innowacyjność. Na platformach cyfrowych walut mogłyby bowiem powstawać aplikacje zdecentralizowane, a inteligentne kontrakty cechowałaby wysoka przejrzystość i szybkość realizacji. W porównaniu z powolnie realizowanym przelewem bankowym, szczególnie transgranicznym, cyfrowe waluty mogłyby być rozliczane dosłownie w ciągu kilku sekund. Będzie to także zwiększało stabilność systemu bankowego, dzięki lepszym nadzorem nad środkom banków i brakiem możliwości kreowania pustego pieniądza przez prywatne instytucje finansowe.
Te potencjalne korzyści z pewnością przeważą nad nielicznymi kosztami, takimi jak wprowadzenie i emisja cyfrowego pieniądza. W porównaniu jednak z kosztami produkcji papierowej gotówki i wiążącymi się z nią ograniczeniami, cena wdrożenia CBDC nie wydaje się być wysoka. Biorąc pod uwagę bieżące zainteresowanie instytucji finansowych, możemy więc spodziewać się, że w niedalekiej przyszłości pierwsze poważne projekty państwowych cyfrowych walut, zmienią krajobraz płatności.