Hipoteki: rośnie zadłużenie Unii, Polska nadal w ogonie

Mimo problemów na rynkach finansowych, rynek kredytów hipotecznych w Unii Europejskiej ma się nieźle – w ostatnim półroczu urósł o 86,7 mld euro (1,5 proc.). W stosunku do PKB najbardziej zadłużeni są Duńczycy, na 27 krajów Polska jest w tej klasyfikacji 20.


Łączne saldo kredytów hipotecznych w Polsce stanowi aktualnie 20,4 proc. produktu krajowego brutto. Na podobnym poziomie zadłużeni na nieruchomości są Belgowie, Włosi, Czesi, Litwini i Słowacy. Do liderujących w tej klasyfikacji Duńczyków brakuje nam sporo, bo poziom zadłużenia mieszkańców tego kraju z tytułu kredytów hipotecznych o prawie 15 proc. przekracza jego PKB. Na drugim biegunie jest Rumunia, gdzie odsetek ten wynosił na koniec pierwszego półrocza 2012 roku 5,8 proc. Średnia ważona dla 27 krajów unijnych to 44,9 proc.

Najbardziej zadłużeni Duńczycy od kilku lat powoli spłacają swoje kredyty. Jeszcze w 2009 roku wartość kredytów hipotecznych stanowiła ponad 119 proc. PKB, teraz spadła poniżej 115 proc. W Rumunii z kolei, ze względu na niską bazę, obserwujemy dynamiczny wzrost rynku kredytów. Od końca 2010 roku nominalny poziom zadłużenia Rumunów z tytułu kredytów hipotecznych wzrósł o 16,5 proc., to drugi najlepszy wynik w UE (po Słowacji – 18,7 proc.).

Niewielki odsetek kredytów hipotecznych w stosunku do PKB jest cechą charakterystyczną krajów Europy środkowo-wschodniej. Osiem krajów z najniższym wskaźnikiem w całej UE wstąpiło do niej w 2004 roku lub później, wszystkie leżą w środkowo-wschodniej części kontynentu. Z krajów „starej Unii” najniższy poziom zadłużenia z tytułu hipotek mają Włochy, gdzie na koniec I półrocza 2012 roku stanowił on 23,3 proc. produktu krajowego brutto.

Oprócz Duńczyków wśród najbardziej zadłużonych narodów są Cypryjczycy, Brytyjczycy, Portugalczycy, Holendrzy, Szwedzi i Hiszpanie, ale w żadnym z tych krajów kwota hipotek nie przekracza 71 proc. PKB. Dania jest tu więc ewenementem.

Stosunek zadłużenia gospodarstw domowych
z tytułu zakupu nieruchomości do produktu krajowego brutto w krajach UE
kraj koniec 2009 koniec 2010 koniec 2011 połowa 2012
Austria 26,78% 28,42% 27,9% 27,9%
Belgia 23,39% 24,03% 22,7% 23,8%
Bułgaria 12,25% 12,42% 11,6% 11,7%
Cypr 61,92% 68,95% 71,2% 71,0%
Czechy 19,01% 20,14% 19,9% 20,1%
Dania 119,23% 115,98% 115,4% 114,7%
Estonia 43,97% 41,94% 36,6% 35,6%
Finlandia 41,98% 42,57% 42,7% 43,5%
Francja 37,57% 39,80% 41,7% 41,6%
Grecja 28,81% 34,30% 35,9% 36,4%
Hiszpania 62,36% 63,27% 61,1% 60,5%
Holandia 66,16% 61,71% 61,5% 63,9%
Irlandia 69,09% 63,69% 51,4% 50,8%
Litwa 22,74% 21,84% 19,3% 18,8%
Luksemburg 44,89% 46,15% 48,5% 48,6%
Łotwa 36,72% 36,43% 29,9% 27,2%
Malta 42,40% 43,34% 45,8% 46,2%
Niemcy 40,15% 38,76% 38,1% 37,6%
Polska 16,89% 19,05% 20,1% 20,4%
Portugalia 65,87% 66,86% 66,4% 66,8%
Rumunia 4,87% 5,51% 5,6% 5,8%
Słowacja 15,02% 16,44% 18,0% 18,3%
Słowenia 11,12% 13,51% 14,5% 14,8%
Szwecja 52,15% 64,64% 61,6% 63,0%
Węgry 15,82% 15,95% 13,1% 12,6%
Wielka Brytania 63,36% 68,95% 70,1% 69,2%
Włochy 18,44% 22,75% 23,2% 23,3%
SUMA 43,12% 44,96% 44,8% 44,9%
Źródło: obliczenia Open Finance na podst. danych EBC i Eurostatu.

Z 27 krajów UE w pierwszym półroczu 2012 roku poziom zadłużenia z tytułu hipotek w stosunku do PKB spadł w 11, a w 13 wzrósł. Największy wzrost zanotowano w Holandii (o 2,4 p.p.), największy spadek zaś na Łotwie (o 2,7 p.p.). Na niezmienionym poziomie wskaźnik hipotek do PKB mają Austria, Bułgaria i Włochy. W ujęciu nominalnym portfel kredytów hipotecznych przez ostatnie sześć miesięcy najbardziej urósł w Belgii (o 5,9 proc.), a najbardziej spadł na Łotwie (o 6,5 proc.).

Łącznie, mieszkańcy Unii Europejskiej są bankom z tytułu kredytów na nieruchomości winni 5,75 bln euro, o 86,7 mld więcej niż pół roku temu.


Marcin Krasoń, Open Finance