Geopolityczne zawirowania i ochłodzenie stosunków na linii Wschód-Zachód nie pomogły w marcu posiadaczom jednostek funduszy inwestycyjnych. Starty przyniosły polskie fundusze akcji i mieszane i jedynie fundusze obligacji zanotowały zyski. Złą passę kontynuowały fundusze akcji rosyjskich, za to fundusze akcji tureckich niespodziewanie odrobiły z górką straty poniesione w dwóch pierwszych miesiącach tego roku.
Destabilizacja polityczna to jedno z tych ryzyk, których inwestorzy nie lubią najbardziej. Jest trudno przewidywalne i bardzo dynamiczne, niesie ze sobą szereg konsekwencji, które ujawniają się co rusz w sposób mniej lub bardziej zaskakujący dla rynków finansowych. Pierwszą reakcją inwestorów na wkroczenie rosyjskich wojsk na Krym była wyprzedaż. W drugiej połowie miesiąca, po referendum o oderwaniu się tego półwyspu od Ukrainy i kiedy dla wszystkich stało się jasne, że Zachód nie zaryzykuje jakichkolwiek akcji militarnej, sytuacja nieco się uspokoiła i rynki nieco odreagowały. Z punktu widzenia osób posiadających jednostki uczestnictwa krajowych funduszy inwestycyjnych sytuacja przedstawia się dwojako.
Ogólne statystyki rynku wskazują, że na ponad 400 monitorowanych przez nas otwartych funduszy inwestycyjnych, niemal tyle samo zakończyło marzec z zyskiem, co i ze stratą (50,5 proc. do 49,3 proc.; pozostałe 0,2 proc. wyszły na zero). Jeśli chodzi o najpopularniejsze fundusze, to powody do zadowolenia z pewnością mogą mieć posiadacze jednostek funduszy polskich obligacji, w których trzymają oni niemal co trzecią złotówkę zainwestowaną w fundusze otwarte. Był to dla nich drugi z kolei miesiąc, który przyniósł wyraźny wzrost wartości jednostek. Zaliczane do tej kategorii fundusze uniwersalne oraz papierów skarbowych zyskały średnio po 0,6 proc. Od początku roku pierwsze z nich zarobiły już 1,1 proc., a drugie 0,9 proc.
Gorszy humor mają za to właściciele jednostek funduszy polskich akcji i mieszanych polskich. W sumie inwestorzy trzymają w nich blisko 40 proc. pieniędzy, jakie w ogóle zainwestowano w fundusze otwarte (na fundusze akcji przypadka 22 proc., a na mieszane 17 proc.; dane serwisu Analizy Online na koniec lutego). Jedną z najsłabszych kategorii funduszy w marcu były zatem fundusze akcji polskich małych i średnich spółek, które średnio straciły 3,8 proc. Nieznacznie lepiej wypadła kategoria funduszy polskich uniwersalnych (minus 2,8 proc.). Gorzej od nich zachowywały się w marcu jedynie fundusze akcji rosyjskich, które zakończyły miesiąc na 5,2-proc. minusie. Był to dla nich już piąty z kolei spadkowy miesiąc, a od początku roku inwestorzy posiadający ich jednostki uczestnictwa stracili już 16,3 proc., co czyni je pod tym względem absolutnym liderem.
Wszystkie podgrupy funduszy zaliczane do kategorii polskich mieszanych zakończyły ostatni miesiąc na minusie. Nie obroniły się nawet fundusze stabilnego wzrostu, tracąc średnio 0,3 proc. Najsłabiej wypadły fundusze aktywnej alokacji (minus 1,7 proc.), choć fundusze zrównoważone nie pozostały daleko w tyle (minus 1,6 proc.).
Stopy zwrotu funduszy na koniec marca br. wg kategorii
fundusz | 1M▼ | 3M | 6M | 12M | 24M | 36M |
akcji tureckich | 12,2% | 2,1% | -14,5% | -33,5% | -9,0% | -19,8% |
akcji globalnych rynków wschodzących | 2,0% | -2,4% | -2,2% | -5,6% | -3,8% | -14,3% |
akcji azjatyckich bez Japonii | 1,5% | 0,1% | 3,2% | -0,3% | 5,3% | -4,6% |
mieszane zagraniczne zrównoważone | 0,7% | -0,6% | -1,3% | -4,6% | 0,5% | -1,8% |
dłużne polskie uniwersalne | 0,6% | 1,1% | 2,5% | 3,5% | 10,8% | 18,9% |
dłużne polskie papiery skarbowe | 0,6% | 0,9% | 2,2% | 2,3% | 10,9% | 19,1% |
akcji europejskich rynków wschodzących | 0,6% | -2,2% | -5,7% | -7,4% | 4,6% | -12,6% |
akcji amerykańskich | 0,5% | 3,0% | 8,1% | 12,3% | 22,0% | 29,9% |
dłużne europejskie uniwersalne | 0,5% | 1,7% | 1,1% | 2,5% | 8,9% | 17,0% |
dłużne zagraniczne (PLN) | 0,4% | 1,8% | 0,2% | -2,5% | 4,3% | 15,0% |
dłużne polskie korporacyjne | 0,3% | 0,3% | 1,4% | 3,8% | 6,5% | 13,4% |
akcji globalnych rynków rozwiniętych | 0,3% | 0,5% | 3,2% | 4,8% | 17,5% | 12,6% |
gotówkowe i pieniężne PLN uniwersalne | 0,3% | 0,7% | 1,5% | 3,1% | 8,2% | 13,5% |
dłużne europejskie uniwersalne (waluta) | 0,2% | 1,2% | 2,2% | 2,9% | 8,6% | 12,5% |
dłużne USA uniwersalne | 0,2% | 1,9% | -0,7% | -7,3% | 0,0% | 16,0% |
dłużne USA uniwersalne (waluta) | 0,2% | 1,7% | 2,9% | 1,0% | 4,9% | 10,1% |
mieszane zagraniczne stabilnego wzrostu | 0,1% | 0,8% | 1,6% | -1,8% | 4,5% | 9,2% |
mieszane zagraniczne aktywnej alokacji | -0,3% | 1,9% | 5,3% | 12,0% | 20,7% | 7,7% |
mieszane polskie stabilnego wzrostu | -0,3% | 1,2% | 2,7% | 5,8% | 10,9% | 7,6% |
akcji amerykańskich (waluta) | -1,1% | 1,0% | 9,1% | 18,1% | 19,2% | 15,5% |
akcji europejskich rynków rozwiniętych (waluta) | -1,3% | 1,0% | 7,7% | 15,1% | 35,8% | 26,9% |
akcji europejskich rynków rozwiniętych | -1,3% | 1,9% | 4,1% | 14,0% | 26,0% | 20,3% |
mieszane polskie zrównoważone | -1,6% | 0,1% | 1,6% | 6,4% | 13,0% | 1,2% |
mieszane polskie aktywnej alokacji | -1,7% | 0,6% | 0,9% | 4,7% | 5,1% | -6,5% |
akcji zagranicznych sektora nieruchomości | -2,5% | -1,1% | -0,7% | 1,6% | 5,6% | -28,2% |
akcji polskich uniwersalne | -2,8% | 0,8% | 3,4% | 14,6% | 19,4% | -0,3% |
akcji polskich małych i średnich spółek | -3,8% | 0,2% | 4,5% | 27,4% | 32,7% | 10,1% |
akcji rosyjskich | -5,2% | -16,3% | -16,8% | -18,7% | -22,0% | -31,9% |
Źródło: Analizy Online.
W przeciwieństwie do wspomnianych funduszy akcji rosyjskich, złą passę zdecydowanie przełamały fundusze akcji tureckich. Ubiegły rok był dla nich wyjątkowo nieudany i zakończył się blisko 28-proc. średnią stratą, podczas gdy żadna inna kategoria funduszy nie zanotowała średniego wyniku poniżej minus 4 proc. Styczeń i luty były w ich wykonaniu słabsze, ale w marcu te straty odrobiły z nawiązką, zyskując średnio 12,2 proc., dzięki czemu, licząc od początku roku, ich posiadacze są na ponad 2-proc. plusie.
Bernard Waszczyk