Wraz ze wzrostem zainteresowania kryptowalutami, entuzjaści zaczęli zwiększać swój udział w miningu. Brzmi obiecująco dla całej klasy aktywów, prawda? Istnieje jednak znaczący minus tej pozornie pozytywnej informacji.
W tym samym czasie, pule wydobywcze (mining pools) w których grupy górników łączą swoje zasoby, aby dzielić zarówno koszty, jak i efektywność mocy przetwarzania sieci, rozrosły się. Uczestnicy takiego poolu dzielą w ten sam sposób również nagrody, w zależności od ilości pracy, jaką włożyli w proces wykopania bloku.
W samej tylko sieci Bitcoina, zgodnie z danymi zebranymi pod koniec stycznia 2018 r. przez stockstotrade.com, każdy z pośród 10 największych graczy pod względem hashrate na rynku krypto był górniczym poolem, a łączny udział całej dziesiątki w rynku wyniósł w tym czasie 86,5%. AntPool, największy na świecie pool górniczy odpowiadał za 17,4% rynku, a BitFury, największa usługa kopania w chmurze, zajęła 11 miejsce na liście, z zaledwie 2,8% udziałem w rynku.
Kim są teraz najwięksi gracze rynku kryptowalut? Manish Kumbhare, współzałożyciel Peppermint-Chain przekonuje, że to BTC.com, ViaBTC, AntPool, BTC.TOP i Slushpool. Razem odpowiadają za 65% hashrate sieci dzięki skoncentrowaniu mocy obliczeniowej górników. Hashrate jest wynikiem funkcji mieszającej - szybkości z jaką odbywa się operacja w kodzie Bitcoina (lub innej kryptowaluty).
Wyższy hashrate jest o tyle lepszy dla górników, ponieważ zwiększa prawdopodobieństwo wydobycia następnego bloku i otrzymania za to nagrody. Górnicy Bitcoinów przyczyniają się do procesu wydobywczego poprzez bezpieczną weryfikację transakcji i umieszczanie bloków danych w zdecentralizowanej księdze publicznej, która zwykle wymaga drogiego, specjalistycznego sprzętu.
Ale poole wydobywcze mogą zawężać, aw najgorszych przypadkach nawet blokować możliwość partycypacji w sieci pojedynczych górników. Prawdopodobieństwo zmowy w sprawie przejęcia sieci rośnie.
Wraz z coraz większym odchyleniem od zdecentralizowanego charakteru rynku kryptowalut - jednej z podstawowych zasad tej klasy aktywów - poole mogą również ograniczać operacje mniejszym zwiększając obawy o przed atakiem 51%. Dla osób nieobeznanych z pojęciem atak 51% odnosi się do ataku na blockchain przez grupę górników kontrolujących ponad 50% hashrate'u sieci lub mocy obliczeniowej.
W związku z tym istnieje bardzo realna możliwość poważnego naruszenia bezpieczeństwa kryptowalut. Ten artykuł służy wyłącznie celom informacyjnym. Naszym celem nie jest tworzenie FUD (strach, niepewność i wątpliwości). Przeciwnie, celem tego artykułu jest zajęcie się zagrożeniami i otwarta debata nad tą kwestią.
Teoretycznie, pule wydobywcze są świetnym sposobem na wspólną pracę dla wydobycia konkretnej kryptowaluty - stwierdza Marc Bernegger, szwajcarski przedsiębiorca internetowy i inwestor, który jest również członkiem zarządu Falcon Private Bank i doradcą ICO w SwissRealCoin.
Pule wydobywcze są rzeczywiście interesującym tematem. Ale centralizując proces wydobycia kryptowaluty odbierasz to, co sprawia, że jest to tak atrakcyjne rozwiązanie. Pozwala to również na wzrost poziomu problemów związanych z bezpieczeństwem użytkowników sieci oraz ich kryptowalut - są one w jednym miejscu.
Bernegger stwierdza, że kwestia ataku 51% również budzi niepokój. Zasadniczo oznacza to, że kiedy jednen pool staje się zbyt duży, zbyt potężny, może teoretycznie kontrolować 51% mocy obliczeniowej sieci. Uzyskując większość w sieci, możliwe stają się zapobieganie nowym transakcjom przez brak uzyskania potwierdzenia, zablokowanie płatności czy podwójne wydawanie tych samych Bitcoinów.
W zeszły piątek Motherboard poinformowało, że AntPool ogłosił w mediach społecznościowych, że spala 12% gotówki, którą uzyskują z wydobycia Bitcoin Cash, aby w ten sposób podnieść wartość BCH poprzez manipulowanie podażą altcoina. W ten sposób zmuszają oni inwestorów do utrzymywania zapasów zamiast ich sprzedaży, co wymusza wzrost wartości tokena.
Nie jest jasne, czy próba "ochrony" rynku przez AntPool odniesie sukces w podniesieniu ceny BCH w dłuższej perspektywie, ale ilustruje możliwe sposoby, w jakie silna pula wydobywcza mogłaby potencjalnie wpływać na rynek kryptowalut. Nasuwa się również pytanie, czy możliwe jest skonsolidowanie tak dużej mocy obliczeniowej, aby wykonać taki atak na sieć?
Alexander Demidko, współzałożyciel firmy Fluence, a także jej dyrektor ds. badań, uważa, że jest to możliwe, ale niekoniecznie prawdopodobne.
Każdy, kto ma wystarczające zasoby i determinację, mógłby to zrobić. Jednak osiągnięcie tego w praktyce jest prawie niemożliwe. Dlaczego? Atakujący będzie potrzebował nie tylko uzyskania kontroli nad 51% sieci, co jest trudne samo w sobie, ale utrzymanie tej kontroli wystarczająco długo, aby mieć możliwość [doprowadzenia do] jakichkolwiek działań. A wszystko to bez zwracania niczyjej uwagi.
Ryan Taylor, dyrektor generalny Dash Core Group zauważa, że dla każdego blockchainu, który wykorzystuje mechanizm konsensusu pracy (PoW), powstawanie pooli górniczych jest nieuniknione. Podkreśla on, że zagrożenie atakiem 51% przeprowadzanym przy użyciu puli górniczej wydaje się być niewielkie, szczególnie w przypadku dużych sieci, takich jak Bitcoin.
Jedną z najważniejszych innowacji w technologii blockchain są jej mechanizmy konsensusu i sposób, w jaki motywuje ona do zaufania pomiędzy stronami, które niewiele wiedzą o sobie nawzajem - mówi Taylor. Szkodliwa aktywność górników może mieć znaczące, negatywne skutki nie tylko dla danej sieci, ale także dla samego poolu biorącego udział w procesie:
Kilka puli górniczych mogłoby teoretycznie zmówić się w sposób gwarantujący możliwość przeprowadzenia ataku, ale byłby to samobójczy krok. Jeśli atakujący użyłby swojej mocy obliczeniowej w nieuczciwy sposób, przepisując historię transakcji, uczestnicy sieci szybko straciliby zaufanie do zaatakowanego łańcucha bloków. W efekcie, utrata zaufania szybko przełożyłaby się na spadki cen, co w negatywny sposób wpłynęłoby na wartość inwestycji w potrzebny sprzęt górniczy. Ponieważ atak 51% nie jest pozbawiony ryzyka dla atakującego, w rzeczywistości takie działanie może w ogóle nie być ekonomicznie wykonalne.
Grupy korporacyjne nie są obecnie jedynym typem puli wydobywczych. Chiny utrzymują około 60-75% sieci wydobywczej - przekonuje David Fragale, współzałożyciel Atonomi. Obecnie dostępnych na rynku jest ponad 1500 kryptowalut. Wszystkie te altcoiny narodziły się z Bitcoin oferując różne "smaczki", skuteczne metody osiągania konsensusu i motywowania uczestników sieci.
Choć wciąż rynek kryptowalut jest bardzo młody to ważne jest aby innowatorzy i rządy, w tym podmioty regulujące, współpracowały i przyjmowały właściwe ramy prawne wspierające wzrost i bezpieczeństwo rynku kryptowalut.
Koszt wydobycia ciągle wzrasta
Kwestie bezpieczeństwa nie są jedynym zagrożeniem dla górników indywidualnych. Chociaż wielu entuzjastów nadal wydobywa kryptowaluty prosto ze swoich sypialni, koszty zarówno sprzętu, jak i zużycia energii znacząco wzrosły.
Media donoszą, że sprzedaż i ceny procesorów graficznych (GPU) uległy gwałtownemu wzrostowi w ostatnich latach ponieważ górnicy zaczęli je masowo skupować, aby utworzyć farmy koparek. Według Computerworld, który podaje najnowsze statystyki Gartnera dotyczące przychodów ze sprzedaży procesorów graficznych, które są używane jako karty dodatkowe dla komputerów PC, w ciągu ostatnich trzech lat przychody producentów GPU wzrosły niemal dwukrotnie z 2,7 miliarda do 4,7 miliarda USD. W przypadku procesorów graficznych wykorzystywanych w centrach danych przychody producentów chipów wzrosły z 168 mln USD w 2015 r. do 1,1 mld USD obecnie.
Być może jednak najbardziej wyśrubowany jest wzrost kosztów energii elektrycznej potrzebnej do zasilania sprzętu wydobywającego kryptowaluty. Wraz ze wzrostem złożoności łańcucha blokowego, który stanowi podstawę dla poszczególnych walut cyfrowych potrzeba coraz więcej mocy obliczeniowej a więc i więcej energii, do zatwierdzania kolejnych transakcji. MarketWatch, odwołując się do indeksu zużycia energii Bitcoin, pisze: Globalne zużycie energii przez wszystkie kopalnie BTC już jest równoważne z poborem mocy w kraju wielkości Danii, z populacją 5,7 miliona, a ostatecznie wartość ta zbliży się do zapotrzebowania Bangladeszu, kraju w którym mieszka 163 milionów ludzi.
Aby pozostać opłacalnym, wielu górników przenosi się do miejsc, w których koszt energii elektrycznej jest najtańszy. Tania energia wodna sprawiła, że Szwecja i Norwegia stały się wśród nich niezwykle popularne, podobnie jak Islandia, która od jakiegoś czasu znajduje się w centrum zainteresowania wydobywających kryptowaluty.
Ale przemierzanie globu w celu znalezienia coraz tańszych jeśli chodzi o energię lokalizacji niekoniecznie jest pożądane, ani też nie ma sensu, szczególnie dla górników indywidualnych. Według badania EliteFixtures, Korea Południowa jest obecnie najdroższym krajem jeśli chodzi o wydobycie pojedynczego Bitcoina, z kosztami wynoszącymi 26170 USD na monetę, podczas gdy Wenezuela, gdzie koszt tego samego wydobycia wynosi zaledwie 531 USD, jest najtańszy.
Biorąc pod uwagę statystyki, rozwój mining poolów ma pewien sens. Choć mogą one wyprzeć z rynku mniejszych górników, istnieje tak wiele innych czynników, które sprawiają, że wydobywanie kryptowalut staje się coraz mniej dostępne dla mniejszego gracza. Ale jeśli mining kryptowalut przestanie być opłacalny, lub rządowe regulacje utrudnią funkcjonowanie wielkich kopalń, to na pewno rynek znajdzie inny sposób na rozwój. Podobnie jak w przypadku tak wielu innych dziedzin naszego życia, ewolucja rynku kryptowalut postępuje.