Niektóre mniejsze banki w Niemczech i Szwajcarii usiłują znaleźć właściwą odpowiedź na ujemne stopy procentowe stosowane przez banki centralne w tym regionie, szczególnie Europejski Bank Centralny (EBC) oraz Szwajcarski Bank Narodoy (SNB). Kilku kredytodawców ogłosiło w ostatnich dniach nowe strategie wprowadzając lub zmieniając wartość „odsetek karnych”, które płacą klienci indywidualni za trzymanie swoich oszczędności na rachunkach.
Skarpeta i materac lepsze od rachunku bankowego
Na zmianę zasad dotyczących naliczania karnych odsetek zdecydowała się między innymi spółka Postfinance AG. Od 1 października pobierana będzie opłata od sald rachunków w wysokości co najmniej 500 tysięcy CHF. Poprzedni limit wynosił 1 milion CHF, a opłata wynosi 1% od kwoty powyżej progu.
“Mimo że praktycznie nie wypłacamy już żadnych odsetek, w ciągu ostatnich 12 miesięcy otrzymaliśmy ponad trzy i pół miliarda franków w funduszach klientów” – powiedział rzecznik prasowy ds. finansów Reto Kormann. “Aby zatrzymać silny napływ nowych pieniędzy, a nawet zapewnić odpływ środków od klientów, musimy zaostrzyć system opłat”. Jako bank państwowy Postfinance nie może pożyczać pieniędzy klientom we własnym zakresie. “Pozostaje więc tylko kilka produktów, które potrafią zrównoważyć obciążenie ujemnymi stopami procentowymi.
Hamburger Sparkasse AG, która wkrótce wprowadzi odsetki karne, również uzasadnia swoją decyzję wysokimi kosztami utrzymania klienckich środków. “Jeśli klienci na swoich kontach przechowują duże ilości gotówki, będzie to kosztowało Haspę wiele pieniędzy każdego dnia” – powiedziała rzeczniczka Stefanie von Carlsburg. “Szacujemy, że obciążenie związane z otoczeniem niskooprocentowanym w ostatnich latach przełożyło się wysoką dwucyfrową kwotę kosztów liczoną w mln euro rocznie.
Od września pożyczkodawca pobierze opłatę w wysokości 0,4% od prywatnych oszczędności w wysokości 500 tys. EUR lub więcej. “Prowizja nadal nie pokrywa kosztów związanych z karnymi odsetkami, które banki płacą w EBC. Oprócz tego i tamusimy zapłacić za ubezpieczenie depozytu” – powiedział Carlsburg.
Strategia, która działa?
Zgoła inną decyzję podjął Hamburger Volksbank eG decydując się anulować karę pieniężną w wysokości 0,2%, która została wprowadzona na początku 2017 roku dla sald prywatnych w wysokości 500 tys. EUR i więcej na niektórych rachunkach. Klienci z czasem przenieśli swoje pieniądze na inne rachunki, powiedziała rzeczniczka Heidi Melis. “Ostatecznie pozostało bardzo niewielu klientów z ponad 500 tys. EUR oszczędności, więc zdecydowaliśmy się anulować karę“. Nie wiadomo jeszcze, jak będą się kształtować przepływy pieniężne klientów w przyszłości.
Wielu kredytodawców musi płacić za pieniądze, które przechowują w bankach centralnych. Stopa oprocentowania depozytów w Europejskim Banku Centralnym wynosi -0,4%, podczas gdy stopa oprocentowania depozytów w Szwajcarskim Banku Narodowym wynosi -0,75%. Chociaż przeniesienie tych kosztów na klientów korporacyjnych w formie odsetek karnych nie jest niczym niezwykłym, to jednak dla klientów prywatnych w regionie krok taki jest nadal wyjątkiem.
Co prawda do obciążenia ujemnymi odsetkami klientów posiadających relatywnie niskie oszczędności nadal daleka droga, do obecny przykład Europy pokazuje, że powstanie takiego zjawiska jest jak najbardziej możliwe. Portal Comparic.pl informował o takim ryzyku jeszcze w 2015 roku na przykładzie Szwecji, również utrzymującej stopę depozytową na poziomach poniżej zera.