Warszawa, 29.03.2023 (ISBnews) - Przedsiębiorstwa deweloperskie mogą dostosowywać swoje taktyki biznesowe, zwiększając w efekcie podaż mieszkań w segmencie najmu, co może ustabilizować czynsze najmu, ocenia Narodowy Bank Polski (NBP). Jednocześnie oznaczałoby to spadek podaży mieszkań w segmencie sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym.
"Sytuacja społeczno-gospodarcza ostatnich kilku kwartałów może wpłynąć na rozwój segmentu najmu mieszkań, głównie za sprawą dostosowywania taktyk biznesowych przedsiębiorstw deweloperskich. Przychody z wynajmowanych mieszkań mogą być przez te przedsiębiorstwa traktowane jako pewnego rodzaju pasywny dochód w dłuższej perspektywie, który może poprawić wskaźniki płynności finansowej. Tego typu scenariusz może zwiększyć podaż mieszkań w segmencie najmu i ustabilizować czynsze najmu. Jednocześnie jednak ten sam scenariusz będzie powodować spadek podaży mieszkań w segmencie sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym" - czytamy w raporcie " Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w IV kwartale 2022 r.".
"Biorąc pod uwagę słaby popyt na rynku sprzedaży oraz dobrą koniunkturę na rynku najmu część deweloperów rozpoczęła w 2022 r. lub rozważa rozszerzenie zakresu swojej działalności w 2023 r. o wynajmowanie własnych mieszkań i zarządzanie nimi (wskazania 33% deweloperów), wynajmowanie własnych mieszkań z możliwością wykupu przez najmującego (24% respondentów) oraz sprzedaż mieszkań inwestorowi, ale nadal wynajmowanie i zarządzanie nimi (20% ankietowanych). Znacznie częściej o realizacji wymienionych wariantów informowały duże firmy niż średnie i małe podmioty oraz znaczny odsetek deweloperów realizujących swoje projekty w Warszawie" - czytamy dalej.
Bank centralny zwraca uwagę, że wzrost popytu na wynajem mieszkań w ostatnich kilku kwartałach spowodowany był głównie warunkami finansowania zewnętrznego w segmencie sprzedaży mieszkań, tak na rynku pierwotnym, jak i wtórnym. Popyt ten był dodatkowo wzmocniony imigracją z Ukrainy. Zjawisko to spotkało się z ograniczoną podażą mieszkań przeznaczonych na wynajem, co poskutkowało wzrostem czynszów najmu, wskazano w raporcie.
"W IV kw. 2022 r. zaobserwowano zmiany zarówno stóp kapitalizacji, jak i rentowności inwestycji w mieszkania na wynajem. Pomimo, iż w analizowanym okresie utrzymywały się wysokie koszty nowych kredytów hipotecznych, to opłacalność tego rodzaju inwestycji wyraźnie się poprawiła, także we wskaźnikach ROE przy średnim i wysokim zaangażowaniu kapitału zewnętrznego. W dużej mierze było to skutkiem zmian po stronie popytu w segmencie najmu mieszkań, przy jednoczesnym spadku popytu na zakup mieszkań, szczególnie na rynku pierwotnym. Powyższe zjawiska obserwowane w IV kw. 2022 r. stały się głównym czynnikiem cenotwórczym" - czytamy dalej.
Według NBP, przyczyn zaobserwowanych zmian można szukać w wysokich kosztach finansowych kredytów hipotecznych.
"W IV kw. ub.r. stawki najmu wzrosły w porównaniu z IV kw. 2021 r. odpowiednio o 26,1% w Warszawie, 31,4% w 6 [największych regionalnych] miastach oraz 21,5% w pozostałych miastach. Analizowany kwartał jest kolejnym, kiedy to obserwuje się przyspieszanie dynamiki średnich stawek najmu mieszkań - dynamika r/r powyżej 120% jest obserwowana już od II kw. 2022 r. Tego rodzaju zmiany wyraźnie ujawniają wysoki poziom popytu w segmencie najmu, co znajduje odpowiedź po stronie podaży tego rodzaju mieszkań. Dodatkowo pojawiło się nowe źródło podaży mieszkań, które zostały przekierowane z segmentu sprzedaży. Ten fakt sprawił, iż zasoby mieszkań wynajmowanych w analizowanym okresie charakteryzują się względnie wyższym standardem i tym, że są to mieszkania nowe" - wskazał bank centralny.
Stopa kapitalizacji inwestycji mieszkaniowych jest determinowana rocznym dochodem z wynajmu i ceną mieszkania za 1 m2 na rynku sprzedaży, zaznaczył NBP.
Poziom kapitalizacji inwestycji mieszkaniowych w IV kw. 2022 r. wzrósł, szczególnie w 7 największych miastach w Polsce. W Warszawie osiągnął on poziom 6,1%, w grupie 6 miast 6,7%, a w pozostałych analizowanych miastach 6,1%. Oznacza to wzrosty w stosunku do odpowiedniego kwartału 2021 r. odpowiednio o 18,5%, 18,6% i 8,7%. Bank centralny jednocześnie podkreśla, iż wartości te na koniec 2022 r. oznaczają wzrosty poziomu kapitalizacji w porównaniu z III kw. ub.r. o 7,4% w Warszawie, o 12,2% w grupie 6 miast i o 1,6% w pozostałych miastach.
(ISBnews)