Rosja, największy światowy eksporter pszenicy, rozbudowuje swoje porty na Morzu Bałtyckim z zamiarem zwiększenia eksportu produktów rolnych o 50% do 2030 roku. Ten strategiczny ruch ma na celu zmniejszenie zależności kraju od szlaków czarnomorskich, które stały się coraz bardziej ryzykowne ze względu na trwający konflikt z Ukrainą.
W sezonie 2023/24 Rosja wyeksportowała co najmniej 72 miliony ton metrycznych zboża i obecnie kieruje swój wzrok na nowe rynki w Ameryce Łacińskiej i Afryce. Ta strategia dywersyfikacji odchodzi od tradycyjnych rynków zbożowych w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie.
Ksenia Bolomatova, zastępca szefa kontrolowanego przez państwo konglomeratu rolniczego OZK, który jest właścicielem kilku terminali czarnomorskich, podkreśliła konieczność tej ekspansji podczas spotkania branżowego w Soczi. Zwróciła uwagę, że ubiegłoroczne rekordowe zbiory udowodniły, że obecna zdolność załadunkowa eksportu Rosji jest niewystarczająca.
Aby temu zaradzić, Rosja niedawno uruchomiła dwa duże porty w Zatoce Fińskiej w pobliżu Sankt Petersburga: Vysotsky i Lugaport. Vysotsky rozpoczął wysyłkę zboża w kwietniu 2023 roku, podczas gdy Lugaport rozpoczął działalność w czerwcu 2024 roku i oczekuje się, że osiągnie zdolność przeładunkową 7 milionów ton do początku 2025 roku, jak stwierdził jego właściciel, Novotrans.
Dmitry Rylko z firmy konsultingowej IKAR zauważył, że te dwa porty mogłyby obsłużyć do 15 milionów ton eksportu rolnego rocznie. Stanowiłoby to znaczącą część prognozowanego na sezon 2024/25 eksportu zboża z Rosji, wynoszącego 60 milionów ton.
Dodatkowo prywatna firma Primorsky UPK planuje budowę terminalu zbożowego w porcie Primorsky o zdolności przeładunkowej do 5 milionów ton. Jest to część szerszej inicjatywy Rosji mającej na celu zwiększenie przepustowości portów po rekordowych zbiorach w ciągu ostatnich dwóch lat. Oczekuje się, że terminale na Morzu Bałtyckim będą rozwijać się szybciej.
Novotrans podkreślił znaczenie rozbudowy przepustowości terminali na Morzu Bałtyckim, określając to jako kwestię bezpieczeństwa ekonomicznego, transportowego i suwerenności. Mimo że linia brzegowa Morza Bałtyckiego znajduje się głównie pod kontrolą krajów członkowskich NATO, rosyjskie przepływy handlowe i wysyłki w tym regionie nie napotkały większych zakłóceń.
W przeciwieństwie do tego, na Morzu Czarnym dochodzi do coraz większych zakłóceń, które grożą zmniejszeniem globalnych dostaw zboża. Niedawny raport Banku Światowego zwrócił uwagę na incydent sprzed dwóch tygodni, kiedy ukraiński statek przewożący zboże do Egiptu został trafiony pociskiem. W sierpniu siły ukraińskie rzekomo zatopiły prom przewożący zbiorniki paliwa w Porcie Kawkaz, który jest również wykorzystywany do przeładunku zboża.
W sezonie 2023/24 Rosja wyeksportowała drogą morską 62 miliony ton zboża, z czego 90% przez Morze Czarne. Jednak wraz z rozwojem infrastruktury na Morzu Bałtyckim oczekuje się, że udział ten zmniejszy się. W ubiegłym sezonie porty bałtyckie załadowały 1,5 miliona ton zboża, co stanowi trzykrotny wzrost w porównaniu z poprzednim sezonem, ale wciąż tylko 2,4% całkowitego eksportu Rosji.
Darya Snitko, wiceprezes Gazprombanku, podkreśliła logistyczne zalety Bałtyku dla eksportu zboża, w tym możliwość obsługi większych statków, co mogłoby pomóc w obniżeniu kosztów. Porty na Morzu Bałtyckim stają się coraz bardziej konkurencyjne dla dostaw do Afryki poza regionem Morza Śródziemnego i do Azji.
Według firmy logistycznej Rusagrotrans, Vysotsky już rozpoczął eksport zboża do różnych krajów, w tym Algierii, Brazylii, Kuby, Mali, Meksyku, Maroka, Nigerii i Tunezji.
Reuters przyczynił się do powstania tego artykułu.
Artykuł został przetłumaczony przy pomocy sztucznej inteligencji. Zapoznaj się z Warunkami Użytkowania, aby uzyskać więcej informacji.