Tempo wzrostu PKB w Europie spada, pojawiają się nawet obawy o możliwość wystąpienia recesji, bezrobocie jest wysokie, a nastroje społeczne złe. Nijak nie znajduje to jednak potwierdzenia w tegorocznych wynikach funduszy inwestycyjnych. I to zarówno tych zaliczanych do agresywnych, jak i do bezpiecznych.
Jeśli popatrzeć na zestawienie prezentujące średnie stopy zwrotu w poszczególnych grupach funduszy, to można się przekonać, że od samej góry tabela jest zdominowana przez produkty lokujące kapitał właśnie na kontynencie europejskim. Przy czym nie ma większego znaczenia czy mówimy o rynkach zaliczanych do rozwiniętych czy do wschodzących.
Wg stanu na 20 grudnia br., największe powody do zadowolenia mogą mieć inwestorzy, którzy rok temu zainwestowali w jeden z funduszy należących do grupy akcji europejskich rynków wschodzących. Prym w tej grupie wiodły fundusze akcji tureckich, które od początku roku pokazały nawet 50-proc. zyski. Średnia stopa zwrotu dla całej grupy funduszy wyniosła w tym czasie 21,9 proc. Była przy tym tylko nieznacznie niższa od zysków, które uczestnikom zapewniły fundusze akcji europejskich rynków rozwiniętych – 22,3 proc. Jest to jednak nominalny wzrostu wartości jednostek uczestnictwa, dla których walutą rozliczeniową jest euro. Umocnienie złotego sprawiło, że po przeliczeniu na nasza walutę te zyski są mniejsze. Jednostki funduszy z tej samej grupy, z tym że rozliczane w złotych, zyskały 15,6 proc., co i tak specjalnie nie zmienia faktu, że są w ścisłej czołówce pod względem wysokości stóp zwrotu.
Ale wcale nie trzeba było szukać okazji inwestycyjnych poza granicami naszego kraju. Średnie stopy zwrotu funduszy polskich akcji to – w zależności od specjalizacji – ok. 17,5-18 proc. Lekką przewagę mają fundusze akcji polskich uniwersalne (średnia 18 proc.). Fundusze akcji małych i średnich spółek średnio zanotowały 17,6-proc. stopę zwrotu.
Kończący się rok jest wyjątkowo dobrym okresem – w istocie najlepszym od dziesięciu lat – dla uczestników funduszy rodzimych obligacji. Hossa na rynku polskiego długu, wywołana nadspodziewanie dużym zainteresowaniem inwestorów zagranicznych, wywindowała ceny obligacji skarbowych, których rentowności co rusz notują kolejne historyczne minima. W konsekwencji średni wzrost wartości jednostki uczestnictwa funduszy dłużnych polskich papierów skarbowych od początku roku sięgnął 10,7 proc.
Średnie stopy zwrotu w poszczególnych grupach funduszy
grupa funduszy
od początku roku
3M
6M
12M
24M
36M
akcji europejskich rynków rozwiniętych (waluta)
22,3%
6,2%
4,6%
16,5%
25,0%
5,8%
akcji europejskich rynków wschodzących
21,9%
5,0%
5,6%
13,7%
22,0%
-6,4%
akcji polskich uniwersalne
18,0%
6,2%
7,2%
11,6%
19,9%
-9,0%
akcji polskich małych i średnich spółek
17,6%
5,5%
8,5%
9,6%
21,1%
-13,5%
mieszane polskie zrównoważone
16,1%
4,4%
6,9%
10,2%
17,0%
-2,1%
akcji europejskich rynków rozwiniętych
15,6%
4,5%
3,1%
11,6%
16,7%
4,8%
mieszane zagraniczne aktywnej alokacji
13,1%
5,0%
6,1%
8,5%
14,6%
-4,2%
akcji globalnych rynków rozwiniętych
11,4%
2,7%
1,2%
7,1%
12,8%
-1,4%
mieszane polskie stabilnego wzrostu
11,4%
3,0%
4,7%
6,8%
12,0%
3,1%
dłużne USA uniwersalne (waluta)
10,8%
1,1%
1,5%
6,0%
11,1%
11,1%
dłużne polskie papiery skarbowe
10,7%
1,8%
4,3%
6,4%
10,8%
16,3%
dłużne polskie uniwersalne
10,1%
1,7%
4,2%
5,9%
10,2%
15,3%
dłużne europejskie uniwersalne (waluta)
9,5%
1,2%
2,1%
5,2%
9,8%
9,1%
akcji amerykańskich (waluta)
9,2%
4,9%
-0,6%
6,4%
11,0%
-0,3%
akcji globalnych rynków wschodzących
8,7%
4,6%
3,0%
8,5%
9,1%
-8,5%
mieszane polskie aktywnej alokacji
8,5%
3,6%
4,6%
5,8%
9,4%
-7,8%
akcji azjatyckich bez Japonii
8,1%
3,5%
5,0%
8,2%
9,4%
-10,3%
akcji zagranicznych sektora nieruchomości
7,3%
4,2%
7,9%
10,1%
9,4%
-33,2%
mieszane zagraniczne zrównoważone
7,0%
1,5%
1,9%
6,3%
8,1%
2,1%
gotówkowe i pieniężne PLN uniwersalne
5,5%
0,8%
1,8%
3,1%
5,6%
10,0%
dłużne polskie korporacyjne
4,2%
0,6%
1,0%
1,3%
4,4%
10,1%
akcji amerykańskich
2,0%
1,4%
-3,0%
0,7%
3,7%
5,5%
mieszane zagraniczne stabilnego wzrostu
1,5%
-1,0%
-0,5%
-0,6%
2,2%
4,8%
dłużne europejskie uniwersalne
0,9%
-0,5%
-0,2%
0,8%
0,2%
11,1%
dłużne zagraniczne (PLN)
-0,1%
-2,2%
-1,4%
-0,9%
-0,5%
9,6%
dłużne USA uniwersalne
-1,3%
-3,8%
-2,7%
-2,6%
-1,0%
11,4%
Źródło: Analizy Online. Stan na 20 grudnia 2012 r.
Dobra koniunktura zarówno na rynku długu, jak i akcji, sprawiła, że wysokie stopy zwrotu zanotowali też uczestnicy funduszy polskich mieszanych. Ale nie wszystkich. Najlepiej wypadły fundusze zrównoważone (średnio 16,1 proc.), a całkiem przyzwoity wynik pokazały też fundusze stabilnego wzrostu (11,4 proc.). Nie poradzili sobie za to menedżerowie funduszy aktywnej alokacji. W tej grupie produktów, których elastyczna strategia ma teoretycznie pomagać ograniczać straty i maksymalizować zyski, średnia stopa zwrotu od początku roku wyniosła 8,5 proc.
Jednak nie wszystkie grupy funduszy kończą rok w satysfakcjonujących dla klientów sposób. Do tych najsłabszych należą fundusze obligacji denominowanych w walutach (głównie w dolarze, ale także euro). Licząc w złotych fundusze dłużne USA średnio przyniosły stratę w wysokości 1,3 proc. Fundusze obligacji europejskich zakończyły rok na plusie, ale tylko nieznacznym, bo 0,9 proc. Rozczarowani mogą też czuć się posiadacze jednostek fundusze akcji amerykańskich. Licząc w dolarach zarobiły one co prawda średnio 9,2 proc., czyli słabiej w porównaniu z innymi funduszami, ale cały czas do zaakceptowania, natomiast roczny zysk wyrażony w złotych spada do 2 proc.
Bernard Waszczyk, Open Finance