Jak donosi holenderski dziennik „Financieele Dagblad”, Amsterdam Trade Bank ogłosił w miniony weekend upadłość. To efekt sankcji i kwestii ogólnego braku akceptacji przelewów z ATB przez inne banki. W związku z ogłoszeniem upadłości, swoje fortuny straciło sporo oligarchów, blisko powiązanych z Władimirem Putinem. To nie jedyny wśród rosyjskich banków, który ucierpiał na wojnie z Ukrainą.
Sankcje na Amsterdam Trade Bank
Problemy Amsterdam Trade Banku zaczęły się w zasadzie tuż po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Jak podaje holenderski dziennik, bank ten już pod koniec lutego zaczął tracić klientów. Przysłowiowym gwoździem do trumny okazały się sankcje, które trafiać miały bezpośrednio w rosyjskich oligarchów. To właśnie oni założyli placówkę, która powstała w 1994 roku jako spółka zależna jednego z największych prywatnych banków rosyjskich — firmy Stolichny. W roku 2001 ATM (WA:ATMP) zmieniło się w spółkę zależną konsorcjum inwestycyjnego Alfa Group. Jego największym udziałowcem stał się Michaił Fridman, biznesmen blisko związany z prezydentem Rosji Władimirem Putinem.
Sam Fridman jest również założycielem największego prywatnego banku w Rosji, Alfa Bank. To właśnie między innymi Fridmana, jako jednego z najbogatszych oligarchów, objęły sankcje. Jako biznesmen działał on z zagranicy, poprzez Amsterdam Trade Bank finansując firmy, które chcą robić interesy w krajach postsowieckich. Bardzo często interesy te nie były „klarowne” – jak donosi portal money.pl. W roku 2017 zespół dziennikarzy śledczych odkrył powiązania ATM z grupami piorącymi brudne pieniądze w schemacie tzw. „rosyjskiej pralni”, natomiast bank zaprzeczył tym oskarżeniom.
Sankcje dotknęły bank dość mocno i w czwartek wieczorem, jak informuje „Financieele Dagblad”, władze próbowały bezskutecznie sprzedać jego udziały. Jeśli natomiast chodzi o klientów, od piątku nie mieli oni dostępu do swoich pieniędzy. Holenderski Bank Centralny poinformował na swojej stronie, że będą oni mieli możliwość skorzystania z depozytów w wysokości maksymalnie 100 tysięcy euro. Po nieudanej próbie sprzedaży udziałów ATM ogłosił upadłość.
Kłopoty rosyjskich banków – Sbierbank
American Trade Bank to nie jedyny bank, który przez wojnę, wypowiedzianą przez Rosję Ukrainie, ma poważne kłopoty. Choć w kontekście ATM można powiedzieć, że kłopoty mają przede wszystkim klienci, gdyż przedsiębiorstwo już praktycznie nie istnieje.
Jeden z największych banków w Rosji, Sbierbank, na początku kwietnia wstrzymał wszystkie przelewy za granicę w walucie obcej. Było to efektem sankcji, dotyczących transakcji walutowych przeprowadzanych przez rosyjskie banki. Na ten moment transakcje wykonywane przez Sbierbank dostępne są tylko i wyłącznie w rublach. Jednak, co ciekawe, sankcje odnośnie tej firmy znowu są dziurawe. Jeszcze w marcu, gdy Unia Europejska zapowiedziała nowy pakiet sankcji, dotyczących rosyjskich banków, okazało się, że na liście nie znalazły się właśnie Sbierbank oraz Gazprombank. Konkretniej, banków tych te nie odcięto od systemu SWIFT. Jak tłumaczą politycy, jest to spowodowane faktem, że obydwie placówki obsługują płatności za surowce, które dostarczane są przez Rosję do Europy. Klienci jednak najwidoczniej nie uważają, że Sbierbank zasługuje na wyjątkowe traktowanie, ponieważ jego akcje już od dłuższego czasu regularnie spadają.
W zeszłą środę późnym wieczorem USA zapowiedziało natomiast kolejny pakiet sankcji. Tym razem objęto nimi między innymi przedsiębiorstwo, które zajmuje się wykopywaniem kryptowaluty Bitriver, a także osoby prywatne i banki, które w jakiś sposób próbowały uniknąć wcześniejszych regulacji, dotyczących rosyjskiego sektora bankowego.
Podsumowanie
Choć oficjalnie rosyjskie banki są penalizowane, przynajmniej w narracji, jaka przedstawiana jest opinii publicznej, skuteczność sankcji nadal pozostawia sporo do życzenia. Wielu oligarchów na skutek sankcji straciło swoje fortuny. Trzeba jednak zaznaczyć, że duża część tego „sukcesu” należy do społeczności konsumentów oraz akcjonariuszy. To właśnie oni w reakcji na doniesienia medialne o działaniach wojennych czy zbrodniach rosyjskiego wojska, zaprzestali handlu akcjami poszczególnych banków. Dla wielu obywateli niezrozumiałym pozostaje na ten moment brak odłączenia Sbierbanku oraz Gazprombanku od systemu SWIFT, mimo iż tego rodzaju ograniczenie dyskutowane było już na początku wojny, jako jeden z najmocniejszych ekonomicznych batów na Rosję. Wygląda to trochę tak, jakby sankcje były wprowadzane odrobinę „pod publiczkę”, a głównym celem było mimo wszystko nienaruszenie stabilności gospodarczej Europy.