Robert Shiller, amerykański ekonomista i profesor Yale University, który w 2013 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii przyznał w dniu wczorajszym, że jego zdaniem kryptowaluty przypominają jedne z najsłynniejszych nieudanych eksperymentów walutowych w historii.
Stary urok nowych pieniędzy
Mimo tak negatywnego podejścia wielu ekonomistów, entuzjazm wokół kryptowalut zdaje się wciąż pozostawać bardzo duży. W wielu miejscach na świecie zauważono, że inwestorzy z większą awersją do ryzyka coraz częściej wycofują swój kapitał z regulowanych rynków i przenoszą go właśnie na rynek walut wirtualnych. Zdaniem Shillera, ta mania i próby wprowadzenia nowych jednostek pieniędzy istniały w różnych formach od XIX wieku.
Przypomnijmy, że Rober J. Shiller otrzymał ekonomicznego Nobla wraz z Eugenem Famą oraz Larsem Peterem Hansenem, w związku „z ich empiryczną analizą wyceny aktywów”. Profesor jednego ze słynniejszych uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych najbardziej znany jest z ostrzeżeń o mieszkalnictwie i bańkach dot-com. Wskazuje on na początek XIX wieku, kiedy to kupcy próbowali zastąpić standard złota “pieniądzem czasu”. Na przykład “Cincinnati Time Store” sprzedawał towary w jednostkach pracy i zamknął się zaledwie trzy lata po jego uruchomieniu. Sto lat później, w czasie Wielkiego Kryzysu, ekonomista John Pease Norton zaproponował zastąpienie dolara energią elektryczną, co również nie spotkało się z ogólną aprobatą wśród szerszego społeczeństwa.
Jego zdaniem “każda z tych innowacji monetarnych została połączona z unikalną technologiczną historią, ale bardziej fundamentalnie, wszyscy są związani z głęboką tęsknotą za jakąś rewolucją społeczną”. Uważa on także, że Bitcoin i pozostałe kryptowaluty nie różnią się od siebie. Zostały one wprowadzone przez społeczność przedsiębiorców, którzy “utrzymują się ponad rządami krajowymi, które postrzegane są jako motory długiego pociągu nierówności i wojny”.
Dzisiejsza mania wokół kryptowalut jest również częściowo spowodowana ich tajemniczością. “Praktycznie nikt, poza działami informatyki, nie potrafi wyjaśnić, jak funkcjonują kryptowaluty, a ta tajemnica tworzy aurę ekskluzywności, nadaje nowy blask pieniądzom i napełnia wielbicieli rewolucyjną gorliwością. Nic z tego nie jest nowe…” – napisał na swoim blogu Shlitter.
Noblista zauważa także, że ustanowienie nowego rodzaju pieniądza może być postrzegane jako wspólnota wiary w ideę i wysiłek, by zainspirować jej realizację. Powołując się na słowa innego ekonomisty, Ashoka Mody przyznaje, że “samo istnienie jednej waluty … dałoby impuls, by kraje zjednoczyły się w bliższych stosunkach politycznych.”
„Bitcoin przypomina mi tulipomanię z XVII wieku”
Warto także przypomnieć, że to nie pierwszy raz, kiedy Rober J. Shiller wypowiada sie niepochlebnie na temat kryptowalut. Już w styczniu br. przyznał on bowiem, że Bitcoin jest podobny do wielu innych baniek spekulacyjnych, które nas otaczają i prędzej, czy później musi pęknąć.
„Cały rynek przypomina mi tulipomanię z 1640 w Holandii, czy tamten rynek jednak całkowicie się załamał? Cały czas płacimy za tulipany i widzimy je w przydrożnych kwiaciarniach. Bitcoin może całkowicie upaść i zostać zapomniany i według mnie to najbardziej prawdopodobny scenariusz, zanim jednak nastąpi może minąć całe stulecie” – komentował wówczas Shiller w rozmowie z CNBC.