(PAP) Komunikat z 48 posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 3 grudnia 2019 r.
W czterdziestym ósmym posiedzeniu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) udział wzięli:
· Jacek Jastrzębski – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowegoi,
· Małgorzata Iwanicz-Drozdowska – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru
Finansowegoii,
· Rafał Mikusiński – Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowegoiii,
· Jan Pawelec – Przedstawiciel ministra właściwego ds. gospodarki,
· Jan Wojtyła – Przedstawiciel ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznegoiv,
· Andrzej Kaźmierczak – Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiegov,
· Cezary Kochalski – Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
· Mirosław Panek – Przedstawiciel Bankowego Funduszu Gwarancyjnego*,
· Marek Niechciał, Przedstawiciel Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów*,
· Maciej Wąsik – Przedstawiciel ministra – członka Rady Ministrów właściwego
ds. koordynowania działalności służb specjalnych*.
1. Komisja jednogłośnie przyjęła, skierowaną do banków, znowelizowaną Rekomendację S
dotyczącą dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi
zabezpieczonymi hipotecznie.
Rekomendacja S stanowi zbiór zasad dotyczących dobrych praktyk w zakresie ekspozycji
kredytowych zabezpieczonych hipotecznie.
Najważniejsze nowe rozwiązania, jakie wprowadza znowelizowana Rekomendacja S,
to zasady dotyczące zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie
oprocentowanymi stałą stopą procentową lub okresowo stałą stopą procentową. Banki
powinny posiadać wśród oferty kredytów zabezpieczonych hipotecznie
na nieruchomościach mieszkalnych dla klientów detalicznych, również kredyty
zabezpieczone hipotecznie oprocentowane stałą stopą procentową lub okresowo stałą stopą
procentową, rozumianą tak jak w Rekomendacji. Powinny także umożliwiać klientom
zmianę formuły oprocentowania w ramach już zawartej umowy kredytu zabezpieczonego
hipotecznie ze zmiennej stopy procentowej na stałą stopę procentową lub okresowo stałą
stopę procentową.
Zawarte w Rekomendacji postanowienia odnoszące się do kredytów z opcją zwolnienia
ze zobowiązania wobec banku z tytułu ekspozycji kredytowej zabezpieczonej hipotecznie
na nieruchomości mieszkalnej w przypadku przeniesienia przez kredytobiorcę na bank
własności do kredytowanej nieruchomości (tzw. kredyty z opcją „klucz za dług”),
ustanawiają szczególne zasady oceny zdolności kredytowej i zabezpieczenia. Rekomendacja
S nie nakłada na banki obowiązku oferowania kredytów z opcją „klucz za dług”. Celem
odpowiednich postanowień Rekomendacji jest ustanowienie szczególnych,
ostrożnościowych warunków ewentualnego oferowania tego typu produktów.
Rekomendacja S uwzględnia zasadę proporcjonalności w odniesieniu do banków
spółdzielczych. Banki zrzeszające powinny udostępniać zrzeszonym bankom spółdzielczym
możliwość oferowania, w imieniu i na rachunek banku zrzeszającego, swoim klientom
kredytów zabezpieczonych hipotecznie oprocentowanych stałą stopą procentową lub
okresowo stałą stopą procentową.
Projekt Rekomendacji S był przedmiotem konsultacji publicznych, w tym ze Związkiem
Banków Polskich, Krajowym Związkiem Banków Spółdzielczych, Ministerstwem
Finansów, Narodowym Bankiem Polskim, Bankowym Funduszem Gwarancyjnym,
Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Rzecznikiem Finansowym oraz PwC,
Deloitte, EY i KPMG. Projekt podlegał także opiniowaniu przez Komitet Stabilności
Finansowej.
Termin dostosowania się przez banki spółdzielcze do Rekomendacji S został ustalony na
31 grudnia 2022 r., a przez pozostałe banki i oddziały instytucji kredytowych – 31 grudnia
2020 r.
Pełna treść rekomendacji
2. Komisja jednogłośnie przyjęła stanowisko organu nadzoru w sprawie założeń polityki
dywidendowej banków komercyjnych, banków spółdzielczych i zrzeszających oraz
zakładów ubezpieczeń i reasekuracji w 2020 r.
Pełna treść komunikatu
3. Komisja jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie:
· Hanny Katarzyny Kijanowskiej na stanowisko Członka Zarządu Caspar Asset
Management SA, który będzie odpowiedzialny za nadzorowanie systemu zarządzania
ryzykiem;
· Jana Linke na Członka Zarządu Aviva Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego
Aviva Santander SA;
· Grzegorza Obary na stanowisko prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Dobrzeniu
Wielkim;
· Katarzyny Kołodziejczyk na stanowisko Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego
w Suchej Beskidzkiej.
4. Komisja jednogłośnie wydała ostateczną decyzję utrzymującą w mocy decyzję KNF
z dnia 6 czerwca 2019 r.1 w przedmiocie nałożenia na Alior Bank (WA:ALRR) SA z siedzibą
w Warszawie („Bank”) kar pieniężnych za naruszenia ustawy o obrocie instrumentami
finansowymi („ustawa o obrocie”) oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie
ww. ustawy2
, tj.
I. kary w wysokości 1 miliona złotych nałożonej za istotne naruszenia przepisów prawa
w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 listopada 2015 r.,
II. kary w wysokości 9 milionów złotych nałożonej za naruszenia przepisów prawa
w brzmieniu obowiązującym przed dniem 21 kwietnia 2018 r.
W każdym z przypadków zidentyfikowane naruszenia obejmowały:
1. brak zawarcia pisemnych umów dotyczących świadczenia usług maklerskich
przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych
(art. 74b ust. 2 w związku z art. 74b ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie);
2. brak zawarcia pisemnych umów dotyczących świadczenia usług maklerskich
wykonywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych (art. 73 ust. 1
ustawy o obrocie);
3. świadczenie usług maklerskich bez uwzględnienia najlepiej pojętego interesu klienta
(art. 83a ust. 3 ustawy o obrocie);
4. prowadzenie działalności maklerskiej w sposób nierzetelny i nieprofesjonalny (§ 8 ust.
1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 września 2012 r. w sprawie trybu
i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70
ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz banków powierniczych);
5. przekazywanie klientom bez uprzedniego zawarcia z nimi umów o doradztwo
inwestycyjne, pisemnych rekomendacji dotyczących instrumentów finansowych
(art. 76 ust. 1 ustawy o obrocie);
6. świadczenie usług doradztwa inwestycyjnego na rzecz klientów bez uprzedniego
uzyskania informacji umożliwiających dostosowanie usługi do sytuacji i potrzeb
klienta lub potencjalnego klienta (§ 16 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 24 września 2012 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm
1 Pkt 6 komunikatu z 38 posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 6 sierpnia 2019 r.;
2 Komunikat KNF z dnia 6 sierpnia 2019 r. z uwagi na ówczesne brzmienie art. 25 ust. 1 ustawy o nadzorze nad
rynkiem kapitałowym nie zawierał informacji o naruszeniach przepisów wykonawczych;
inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie
instrumentami finansowymi oraz banków powierniczych);
7. wdrożenie systemu nadzoru zgodności działalności z prawem, który nie był skuteczny
w zakresie ujawniania i zapobiegania naruszeniom obowiązków wynikających
z przepisów prawa oraz nie uwzględniał rodzaju i zakresu prowadzonej działalności
maklerskiej (§ 14 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 września
2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków technicznych
i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych oraz
warunków szacowania przez dom maklerski kapitału wewnętrznego);
8. brak sprawnie działającego systemu nadzoru wewnętrznego w zakresie prowadzonej
działalności maklerskiej (§ 15 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24
września 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków technicznych
i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych oraz
warunków szacowania przez dom maklerski kapitału wewnętrznego).
Wskazane naruszenia związane były z pośrednictwem Banku w obrocie certyfikatami
inwestycyjnymi funduszy („fundusze WI”):
- WI Inwestycje Selektywne Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów
Niepublicznych,
- SGB WI Lasy Polskie Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych,
- WI Inwestycje Rolne Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych,
- WI Vivante Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych.
W toku prowadzonego postępowania administracyjnego ustalono przypadki, że Bank nie
zawierał pisemnych umów dotyczących przyjmowania i przekazywania oraz wykonywania
zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych z osobami nabywającymi
i zbywającymi certyfikaty inwestycyjne funduszy WI w ramach obrotu wtórnego
za pośrednictwem Biura Maklerskiego Banku.
Ponadto stwierdzono, że w niektórych przypadkach Bank świadczył usługi doradztwa
inwestycyjnego na rzecz klientów, z którymi nie zawarto wcześniej umów dotyczących tego
rodzaju usług. Ustalenia postępowania wykazały istnienie przypadków, w których pomimo
braku umów pracownicy Banku w drodze korespondencji e-mail przekazywali klientom
informacje i udzielali im wskazówek dotyczących inwestycji w certyfikaty inwestycyjne
funduszy WI. Informacje te pozwalały klientom na jednoznaczną identyfikację zarówno
instrumentów finansowych (certyfikatów inwestycyjnych poszczególnych funduszy WI),
jak również kierunku rekomendowanych inwestycji.
KNF wskazuje, że świadczenie usług maklerskich powinno odbywać się zarówno w oparciu
o obowiązujące w danej firmie inwestycyjnej regulacje wewnętrzne, jak i umowy zawierane
z osobami, na rzecz których usługa jest świadczona. Umowy potwierdzają zgodną wolę stron
co do zakresu faktycznie wykonywanych czynności i gwarantują zachowanie uprawnień
z nich wynikających. Służy to ochronie interesów stron, w tym interesów klientów.
Świadczenie usług maklerskich bez uprzedniego zawarcia umów z klientami stanowi więc
naruszenie przepisów prawa oraz istotną nieprawidłowość polegającą na świadczeniu usług
maklerskich bez uwzględnienia najlepiej pojętego interesu klienta. Zdaniem KNF,
obowiązek dołożenia najwyższej staranności i działania w zgodzie z najlepiej pojętym
interesem klientów należy do fundamentalnych zasad postępowania firmy inwestycyjnej.
KNF stwierdziła także istotne naruszenie polegające na braku przeprowadzenia badania
wymaganego przy świadczeniu usług doradztwa inwestycyjnego z osobami, którym
faktycznie świadczono te usługi w odniesieniu do certyfikatów inwestycyjnych funduszy WI.
Naruszona regulacja wskazuje na obowiązek firmy inwestycyjnej w zakresie uzyskania od
klienta ściśle określonych informacji przed rozpoczęciem świadczenia mu usług doradztwa
inwestycyjnego. Informacje te mają na celu jak najlepsze dostosowanie danej usługi do
sytuacji i potrzeb klienta lub potencjalnego klienta. Pozwalają bowiem firmie inwestycyjnej
uwzględnić indywidualne potrzeby i sytuację danej osoby w zakresie wiedzy, doświadczenia
inwestycyjnego, sytuacji finansowej oraz celów inwestycyjnych przy świadczeniu usługi
doradztwa inwestycyjnego.
W zakończonym wydaniem ostatecznej decyzji postępowaniu stwierdzono również, że Bank
dopuścił się istotnego naruszenia polegającego na braku działania w sposób rzetelny
i profesjonalny w ramach prowadzonej dystrybucji certyfikatów inwestycyjnych funduszy WI.
Przykładem opisanego naruszenia było również wymaganie od osób składających zapisy na
certyfikaty inwestycyjne funduszy WI zawierania umów o świadczenie usług przyjmowania
i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia tytułów uczestnictwa przez Biuro Maklerskie
Banku pomimo braku prawnego obowiązku ich zawarcia w takich sytuacjach. Przepisy
ustawy o obrocie przewidują szereg obowiązków firmy inwestycyjnej wobec klientów przy
świadczeniu usługi maklerskiej przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia
instrumentów finansowych, natomiast w sytuacji gdy może być podważony fakt świadczenia
usługi, bezpieczeństwo klientów jest uzależnione od uznania firmy inwestycyjnej.
W rezultacie osoby, wobec których stosowano regulacje nakazujące zawarcie umów
o świadczenie usług przyjmowania i przekazywania zleceń przed przyjęciem zapisu na
certyfikaty inwestycyjne funduszy WI mogły zostać wprowadzone w błąd co do natury
prawnej relacji łączących je z Biurem Maklerskim Banku i wynikającego z niej poziomu
zagwarantowanej ochrony.
Jako przejaw braku działania w sposób rzetelny i profesjonalny KNF zakwalifikowała również:
- praktykę prezentowania klientom certyfikatów inwestycyjnych funduszy WI, w sposób
mogący wprowadzać ich w błąd, tj. przedstawienie im głównie zalety tych certyfikatów,
w szczególności akcentując gwarancję zysku czy kapitału i bezpieczeństwo produktu,
niejednokrotnie nie informując ich o czynnikach ryzyka związanych z taką inwestycją,
wskazując na płynność instrumentu finansowego, proponując zakończenie innych
inwestycji w celu nabycia tych certyfikatów, częstokroć porównując takie inwestycje
do lokat bankowych i przedstawiając je jako lepsze alternatywy dla takich lokat (dające
korzystniejsze oprocentowanie ulokowanych środków), prezentując te instrumenty
finansowe z pominięciem pozostałej oferty Biura Maklerskiego Banku;
- przyjmowanie zapisów na certyfikaty inwestycyjne funduszy WI z naruszeniem
regulacji wewnętrznych tj. braków w dokumentacji związanej z niektórymi zapisami;
- brak wykorzystania narzędzi umożliwiających określenie profilu inwestycyjnego
klienta celem przedstawienia osobom składającym zapisy na certyfikaty inwestycyjne
funduszy WI oferty zgodnej z ich wiedzą, doświadczeniem, celami inwestycyjnymi
i profilem zamierzonego ryzyka.
KNF wskazuje, że od firmy inwestycyjnej wymagane jest prowadzenie działalności na
poziomie spełniającym kryteria profesjonalizmu i rzetelności, gdzie nadrzędnym celem jest
dbałość o ochronę interesu klientów.
W toku zakończonego postępowania stwierdzono również, iż wdrożony w Banku system
nadzoru zgodności działalności z prawem nie był skuteczny w ujawnianiu i zapobieganiu
naruszeniom obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz nie uwzględniał rodzaju
i zakresu działalności w odniesieniu do certyfikatów inwestycyjnych funduszy WI.
Wskazany system nie był dostosowany do zakresu i natury wykonywanej działalności i nie
zapewniał odpowiedniego zarządzania i minimalizacji skutków naruszeń, które mogą się
pojawić
w każdym aspekcie prowadzonej działalności. W przypadku Biura Maklerskiego Banku
system nadzoru zgodności działalności z prawem powinien obejmować rozwiązania
stosowane w praktyce w zakresie dystrybucji certyfikatów inwestycyjnych funduszy WI za
pośrednictwem placówek Banku. Pozwalałoby to uwzględnić wszelkie ryzyka związane
z prowadzoną działalnością w ramach przyjętego modelu świadczonych usług, jak również
podjąć adekwatne działania służące ich eliminacji.
KNF zidentyfikował także, iż Bank nie prowadził bieżącego badania i oceny prawidłowości
i skuteczności systemów, regulaminów i procedur w odniesieniu do ww. certyfikatów.
KNF wskazuje na kluczowe znaczenie sprawnie działającego w firmie inwestycyjnej
systemu audytu wewnętrznego, którego zadaniem jest monitoring i weryfikacja przyjętych
w spółce systemów oraz wdrożonych regulacji wewnętrznych. Skuteczność działania tego
systemu zależy od jego ścisłego dostosowania do skali i zakresu prowadzonej działalności,
zaś w toku postepowania stwierdzono brak takiego dostosowania w Banku.
Komisja informuje, że maksymalny wymiar kar w niniejszej sprawie wynosił:
- w pkt I - 10.000.000,00 złotych,
- w pkt II - 482.853.100,00 złotych.
Wymaga podkreślenia, że na wysokość sankcji nałożonych w decyzji z dnia 6 sierpnia
2019 r. znacząco wpłynęły działania podejmowane przez Bank w celu usunięcia skutków
naruszeń prawa, w tym w szczególności działania wobec osób wyselekcjonowanych z uwagi
na kryteria przyjęte przez Bank, które za pośrednictwem Banku złożyły zapisy na certyfikaty
inwestycyjne funduszy WI. Bank zawiera obecnie z tymi osobami porozumienia,
na podstawie których odkupuje oznaczone certyfikaty inwestycyjne. KNF wskazuje, że tego
rodzaju działania budują zaufanie do podmiotów nadzorowanych jako instytucji zaufania
publicznego i są pożądane z punktu widzenia ochrony interesu klientów. Podkreślenia
wymaga jednak, iż okoliczność, iż Bank zawiera porozumienia z klientami również
po wydaniu decyzji z dnia 6 sierpnia 2019 r. nie stanowi w ocenie KNF nowej okoliczności,
wpływającej na zmniejszenie nałożonych sankcji, gdyż działania te zostały zaplanowane
przez Bank przed wydaniem wyżej wskazanej decyzji i uwzględnione przez organ nadzoru
na etapie jej wydawania.
Bank nie zgodził się z wydanym rozstrzygnięciem i złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie
sprawy. W toku ponownego rozpatrywania sprawy KNF potwierdziła zaistniałe naruszenia
prawa oraz odmówiła zasadności zarzutów wywiedzionych przez Bank co skutkowało
utrzymaniem w mocy decyzji nakładającej kary pieniężne na Bank.
5. Komisja jednogłośnie nałożyła na Mediatel SA z siedzibą w Warszawie (dalej: Spółka):
I. karę pieniężną w wysokości 300 tysięcy złotych za naruszenia w zakresie
skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2014, skonsolidowanego raportu
półrocznego za I półrocze 2015 roku, skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2015,
raportu rocznego za rok 2015 oraz nieterminowe przekazanie 3 raportów okresowych,
II. karę pieniężną w wysokości 100 tysięcy złotych za naruszenia w zakresie
skonsolidowanego raportu półrocznego za I półrocze 2016 roku,
III. karę pieniężną w wysokości 600 tysięcy złotych oraz karę wykluczenia papierów
wartościowych z obrotu na rynku regulowanym za naruszenia w zakresie
skonsolidowanego raportu rocznego za rok 2016 i raportu rocznego za rok 2016 oraz
nieterminowe przekazanie 8 raportów okresowych i nieprzekazanie 5 raportów
okresowych.
Stwierdzone naruszenia, jakich dopuściła się Spółka w zakresie wymienionych raportów,
dotyczyły art. 56 ust. 1 pkt 2 lit a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 623, dalej ustawa o ofercie) oraz obejmowały:
- brak przeklasyfikowania zobowiązania z tytułu pożyczki inwestycyjnej
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2014 z zobowiązań
długoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych w związku ze złamaniem
warunków umowy pożyczki (naruszeniem kowenantów umowy);
- brak ustalenia (oszacowania) lub brak właściwego ustalenia (oszacowania) wartości
odzyskiwalnej zbycia aktywów należących do ośrodka wypracowującego środki
pieniężne (przedsiębiorstwo spółki HAWE Telekom), w związku z możliwą utratą
wartości przez te aktywa oraz brak przypisania lub niewłaściwe przypisanie odpisu
aktualizującego do aktywów należących do wyżej wymienionego ośrodka, przy
sporządzaniu:
? skonsolidowanego sprawozdania finansowego za I półrocze roku 2015,
? skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2015,
? skonsolidowanego sprawozdania finansowego za I półrocze roku 2016,
? skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2016;
- błędne rozliczenie skutków zmian warunków znaczących umów leasingowych w:
? skróconym półrocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za I półrocze roku
2015,
? w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2015;
- brak ujawnień odnośnie dokonanego odpisu z tytułu utraty wartości udziałów w HAWE
Telekom w rocznym sprawozdaniu finansowym za rok 2015,
- brak ujawnienia informacji o istnieniu istotnych niepewności dotyczących zdarzeń lub
okoliczności, które mogą nasuwać poważne wątpliwości co do zdolności jednostki do
kontynuowania działalności w:
? skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2015,
? sprawozdaniu finansowym za rok 2015,
? skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za I półrocze roku 2016,
? skróconym sprawozdaniu finansowym za I półrocze roku 2016,
? skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2016,
? sprawozdaniu finansowym za rok 2016;
- nieprzekazanie stanowisk Zarządu Emitenta wraz z opiniami jego Rady Nadzorczej
odnoszących się do zastrzeżeń wyrażonych przez podmiot uprawniony do badania
sprawozdań finansowych w raportach z przeglądu:
? skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za I półrocze 2016 roku
? skróconego sprawozdania finansowego za I półrocze 2016 roku
oraz do odmowy wydania opinii o badanych:
? skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2016,
? sprawozdaniu finansowym za rok 2016,
- nieterminowe przekazanie Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do
publicznej wiadomości:
? skonsolidowanego raportu rocznego za 2015 rok,
? raportu rocznego za 2015 rok,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał 2016 roku,
? skonsolidowanego raportu rocznego za 2016 rok,
? raportu rocznego za 2016 rok,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał 2017 roku,
? skonsolidowanego raportu półrocznego za I półrocze 2017 roku,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za III kwartał 2017 roku,
? skonsolidowanego raportu rocznego za 2017 rok,
? raportu rocznego za 2017 rok,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał 2018 roku;
- nieprzekazanie Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej
wiadomości:
? skonsolidowanego raportu półrocznego za I półrocze 2018 roku,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za III kwartał 2018 roku,
? skonsolidowanego raportu rocznego za 2018 rok,
? raportu rocznego za 2018 rok,
? skonsolidowanego raportu kwartalnego za I kwartał 2019 roku.
Komisja nałożyła na Spółkę wyżej wymienione kary uznając, że uchybienie obowiązkom
informacyjnym w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz przekazywania raportów
okresowych KNF, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości
stanowiło istotne naruszenie, a Spółka nie daje rękojmi należytego wypełniania obowiązków
informacyjnych w przyszłości.
Komisja podkreśla, że niewykonywanie przez emitentów obowiązków informacyjnych
związanych z publikacją raportów okresowych godzi w dobro szczególnie chronione, jakim jest
interes uczestników rynku kapitałowego oraz bezpieczeństwo i przejrzystość rynku kapitałowego.
Raporty pozwalają ocenić interesariuszom sytuację biznesową i ekonomiczną spółki oraz
porównać informacje z sytuacją innych spółek, aby świadomie dokonać wyboru. Inwestorzy
niezależnie od stanu posiadania akcji Spółki i statusu, powinni mieć zapewniony powszechny
i równy dostęp do informacji dotyczących Spółki i wyemitowanych przez nią papierów
wartościowych. Informacja na rynku kapitałowym powinna być dostępna również dla ogółu osób
nieposiadających tych instrumentów, gdyż może ona stanowić podstawę do podjęcia przez te
osoby decyzji inwestycyjnej.
W ocenie KNF wykluczenie papierów wartościowych Spółki z obrotu na rynku regulowanym
doprowadzi do wyeliminowania z rynku podmiotu, który nie gwarantuje wypełniania
obowiązków informacyjnych związanych z publikowaniem raportów okresowych w przyszłości
oraz, który w istotny sposób naruszył obowiązujące przepisy prawa. Wyeliminowany podmiot
zagraża bezpieczeństwu obrotu i prawidłowemu funkcjonowaniu rynku kapitałowego.
Wykluczenie ma na celu przede wszystkim ochronę interesów inwestorów.
W tym przypadku maksymalna kara pieniężna za naruszenia wskazane:
- w punkcie I wynosi 1 000 000 zł zgodnie z brzmieniem ustawy o ofercie, które
obowiązywało w okresie wystąpienia naruszeń;
- w pozostałych punktach wynosi 5 000 000 zł zgodnie z brzmieniem ustawy o ofercie
obowiązującym od dnia 4 czerwca 2016 roku.
Komisja przypomina, że w przypadku naruszenia przez emitenta papierów wartościowych
dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym obowiązków informacyjnych polegających
na publikowaniu raportów okresowych, istnieje również możliwość ukarania osób, które
w czasie naruszenia sprawowały funkcję członka zarządu lub rady nadzorczej. Kara pieniężna
jaka może zostać nałożona na członka zarządu wynosi maksymalnie 1 000 000 zł,
a w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa o charakterze rażącym 100 000 zł dla członka
rady nadzorczej.
Wykluczenie papierów wartościowych Mediatel SA nastąpi po upływie 30 dni od dnia,
w którym decyzja KNF nakładająca sankcję stanie się ostateczna. Decyzja KNF w zakresie
wykluczenia akcji spółki z obrotu na rynku regulowanym stanie się ostateczna w przypadku
jeśli:
1) spółka nie złoży, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji, wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy;
2) spółka nie podejmie decyzji KNF, doręczenie zostanie uznane za dokonane z upływem
ostatniego dnia terminu przechowywania pisma przez operatora pocztowego (14 dni
od daty pierwszego awizo);
3) spółka złoży, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji, wniosek o ponowne rozpatrzenie
sprawy przez KNF – w dniu doręczenia Spółce drugoinstancyjnej decyzji KNF
w przypadku utrzymania przez KNF w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej w części
dotyczącej wykluczenia akcji z obrotu;
4) spółka bez składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy złoży skargę do sądu
administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.
6. Komisja jednogłośnie nałożyła na STP Investment SA kary pieniężne za naruszenia ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów
finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. 2005
nr 184 poz. 1539 , dalej „ustawa o ofercie”, „ustawa”) w wysokości:
1. 990 tysięcy złotych za naruszenie art. 73 ust. 2 ustawy polegające na tym, że STP
Investment SA nie ogłosiła w terminie 3 miesięcy od przekroczenia 33% ogólnej liczby
głosów w spółce publicznej Stalprodukt (WA:STP) SA z siedzibą w Bochni, tj. od dnia 28 czerwca
2016 r., wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji tej spółki w liczbie
powodującej osiągnięcie 66% ogólnej liczby głosów ani nie zbyła w tym terminie akcji
spółki Stalprodukt SA w liczbie powodującej osiągnięcie nie więcej niż 33% ogólnej
liczby głosów,
2. 700 tysięcy złotych za dwukrotne naruszenie art. 88a ustawy poprzez bezpośrednie
nabycie akcji Stalprodukt SA w dniach 29 i 30 czerwca 2016 r., w czasie gdy była
zobowiązana do wypełnienia obowiązków określonych w art. 73 ust. 2 ustawy o ofercie.
W dniu 28 czerwca 2016 r. STP Investment SA przekroczyła 33% ogólnej liczby głosów
w Stalprodukt SA osiągając 47,49% ogólnej liczby głosów w związku ze wskazaną w art. 73
ust. 2 ustawy o ofercie zmianą statutu Stalprodukt SA, tj. rejestracją obniżenia kapitału
zakładowego Stalprodukt SA Po stronie STP Investment SA powstał zatem obowiązek
ogłoszenia w terminie 3 miesięcy od przekroczenia 33% ogólnej liczby głosów wezwania
(następczego) do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji Stalprodukt SA w liczbie
powodującej osiągnięcie 66% ogólnej liczby głosów albo zbycia w tym terminie akcji tej spółki
w liczbie powodującej osiągnięcie nie więcej niż 33% ogólnej liczby głosów. Termin na
wypełnienie ww. obowiązków bezskutecznie upłynął w dniu 28 września 2016 r.
KNF wskazuje, że celem regulacji dotyczącej wezwania następczego do zapisywania się na
sprzedaż lub zmianę akcji spółki publicznej w liczbie zapewniającej 66% ogólnej liczby głosów
jest ochrona akcjonariuszy mniejszościowych. Ponadto sprzedaż akcji w wezwaniu
dokonywana jest po ściśle określonej cenie, co jest gwarancją poszanowania praw
akcjonariuszy.
W efekcie braku wykonania obowiązku we wskazanym okresie doszło do naruszenia zasady
równego traktowania akcjonariuszy poprzez pozbawienie ich możliwości zbycia 2 139 102
akcji na okaziciela lub 427 820 akcji imiennych uprzywilejowanych, stanowiących 17,54%
ogólnej liczby głosów w Stalprodukt SA na równych warunkach cenowych w sytuacji utraty
przez nich wpływu na spółkę. Utrata ta miała związek ze zwiększeniem stanu posiadania akcji
Stalprodukt SA przez znaczącego akcjonariusza. Zachowanie STP Investment SA nie
zapewniło ochrony praw akcjonariuszy mniejszościowych, polegającej m.in. na ustaleniu
minimalnej ceny wezwania.
W dniach 29 i 30 czerwca 2016 r. STP Investment SA będąc zobowiązaną do wykonania
obowiązków z art. 73 ust. 2 ustawy o ofercie nabyła akcje Stalprodukt SA. W związku
z powyższym doszło do dwukrotnego naruszenia art. 88a ustawy o ofercie.
Celem przepisu art. 88a ustawy o ofercie jest przede wszystkim ochrona interesów
akcjonariuszy mniejszościowych, gdyż przepis ten ma zapobiegać nabywaniu akcji przez
podmiot zobowiązany do ogłoszenia wezwania następczego w sposób inny niż w drodze
wezwania, tj. po określonej minimalnej cenie i na określoną liczbę akcji
Maksymalny wymiar kary za naruszenie każdego z tych przepisów wynosi 1 000 000 zł.
7. Komisja jednogłośnie nałożyła na 2 biura usług płatniczych kary pieniężne (1,1 tysiąca
złotych na jedno biuro i 500 zł na drugie biuro) w związku z naruszeniem przez te biura
przepisów ustawy o usługach płatniczych. Naruszenia polegały na niezłożeniu w terminie
KNF dokumentu potwierdzającego zawarcie kolejnej umowy gwarancji bankowej albo
ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia przed upływem terminu obowiązywania
umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej biur usług
płatniczych.
8. Komisja zapoznała się:
· z informacją dotyczącą podmiotów wpisanych na listę ostrzeżeń publicznych
Komisji Nadzoru Finansowego w okresie od 19.11.2019 r. do 2.12.2019 r.
9. Kolejne posiedzenia Komisji zaplanowane są na:
· 17 grudnia 2019 r.,
· 9 stycznia 2020 r.
* Członkowie Komisji uczestniczący w posiedzeniach wyłącznie z głosem doradczym,
nie biorący udziału w głosowaniach.
i J. Jastrzębski nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu spraw opisanych w pkt 2. (w części dot. założeń
polityki dywidendowej banków spółdzielczych i zrzeszających) i 3c komunikatu.
ii M. Iwanicz-Drozdowska nie brała udziału w omawianiu i głosowaniu sprawy opisanej w pkt. 4 komunikatu.
iii R. Mikusiński nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu spraw opisanych w pkt. 3c komunikatu.
iv J. Wojtyła nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu spraw opisanych w pkt. 3a i 3b komunikatu.
v A. Kaźmierczak nie brał udziału w omawianiu i głosowaniu spraw opisanych w pkt. 3a i 3b komunikatu.