Invezz.com - Turecka giełda rośnie w siłę. Indeks Istanbul Borsa 100 wzrósł prawie 4-krotnie w ciągu ostatnich osiemnastu miesięcy. Indeks skoczył o 25% od wyborów prezydenckich w Turcji dwa tygodnie temu, w których Recep Tayyip Erdoğan wygrał kolejną kadencję.
Jest to jednak dalekie od normalnego wzrostu na giełdzie. Nie tylko znacznie wyprzedza wszystkie inne główne indeksy giełdowe, ale pojawia się w sytuacji załamania waluty krajowej i gospodarki w nieładzie wynikającej z wysoce niekonwencjonalnej polityki pieniężnej.
Dlaczego lira turecka upada?
Waluta Tukeya, lira (USD/TRY), spadła o 16% od wyborów 28 maja i notowana jest na rekordowo niskim poziomie w stosunku do dolara. Dwa lata temu za dolara amerykańskiego trzeba było zapłacić 8,7 liry tureckiej. Dzisiaj za 23,67 lirów można kupić tę samą lirę – co odpowiada dewaluacji o 63%. W ciągu ostatnich pięciu lat dewaluacja ponownie wzrosła do 80%, kiedy dolar kosztował mniej niż pięć lirów.
Złożyliśmy artykuł krótko po zwycięstwie Erdoğana w wyborach, zagłębiając się w niekonwencjonalną politykę pieniężną w kraju i upadek waluty, ale tak naprawdę szybkie spojrzenie na ścieżkę stóp procentowych banku centralnego w ciągu ostatnich osiemnastu miesięcy pokazuje podejście „kontrarianckie”. (mówiąc grzecznie), które reżim przyjął.
Podczas gdy cały świat agresywnie podnosił stopy procentowe przez cały 2022 r. (i nadal to czyni, w połowie 2023 r.), aby zwalczyć najgłębszy kryzys inflacyjny od lat 70., Turcja nie podniosła ani razu. Nie tylko to, ale stopy procentowe zostały faktycznie obniżone.
Erdoğan zapewnił po wyborach, że stopa procentowa banku centralnego „została teraz obniżona do 8,5% i inflacja będzie nadal spadać”. W odniesieniu do szalejącej inflacji powiedział, że „jeśli ktoś może to zrobić, ja też”.
Poniższy wykres porównuje podejście tureckiego banku centralnego do polityki stóp procentowych w stosunku do USA:
Administracja turecka spaliła również posiadane rezerwy walutowe, starając się wesprzeć lira, zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory. Financial Times poinformował, że Erdoğan zmniejszył rezerwy walutowe i złota o 17 miliardów dolarów w ciągu sześciu tygodni przed wyborami powszechnymi, co oznacza spadek o 15%. Te 17 miliardów dolarów jest podzielone między 9,5 miliarda dolarów w obcej walucie i 7,5 miliarda dolarów w złocie.
Władze wprowadziły również kontrolę kapitału w ramach nieustannych wysiłków na rzecz wzmocnienia liry. Dostęp do obcej waluty został utrudniony dla obywateli Turcji, podczas gdy import złota został zawieszony po lutowym trzęsieniu ziemi, ponieważ popyt detaliczny gwałtownie wzrósł. Deficyt obrotów bieżących powiększył się do niemal rekordowego poziomu.
Taka jest presja na walutę, że rząd wprowadził specjalne konta oszczędnościowe, które wypłacają wyższe oprocentowanie w przypadku deprecjacji liry (kosztem rządu). Miało to na celu zwiększenie popytu na lirę i ochronę spadającego kursu wymiany. Obecnie na rachunkach znajduje się ponad 120 miliardów dolarów, a od czasu ich wprowadzenia w 2021 roku kosztowały kraj około 4,7 miliarda dolarów.
Dlaczego turecka giełda rośnie?
Dlaczego więc na tle upadającej waluty oraz złego zarządzania monetarnego i fiskalnego giełda rośnie? Cóż, dwa powody.
Po pierwsze z tego właśnie powodu: załamania się waluty. Prawie 4-krotny zwrot w ciągu osiemnastu miesięcy brzmi niewiarygodnie, ale jest mierzony w lirach tureckich, co zniekształca zwrot. W ujęciu dolarowym turecki rynek akcji wygląda mniej dramatycznie:
Niemniej jednak, chociaż wzrost jest nieco osłabiony, gdy mierzy się go w dolarach, nadal odnotowuje on wzrost o 63% w ciągu ostatniego roku. Dla porównania, amerykański indeks S&P 500 wzrósł o 17% w tym samym przedziale czasowym. Tak więc wydajność nadal jest wspaniała, a tutaj jest coś więcej niż tylko dewaluacja lira, która zniekształca obraz.
Cóż, jest i nie ma. Powodem, dla którego obywatele Turcji przelewają pieniądze na giełdę, jest to, że jest to najlepsza dostępna opcja ochrony własnego bogactwa. Ten rajd jest w dużej mierze napędzany przez kraj, a zagraniczni inwestorzy wciąż wahają się, czy odgryźć finansowe i polityczne ryzyko, jakie oferuje Turcja.
Kiedy się nad tym zastanowić, nie jest zaskakujące, że Turcy zwracają się w stronę akcji. Inflacja osiągnęła 85% w październiku ubiegłego roku i choć od tego czasu spadła, jest niebotyczna i wynosi 40%. Ze zgubną inflacją i dewaluacją waluty krajowej szybko pożerającą bogactwo i siłę nabywczą obywateli, a także ograniczonym dostępem do obcej waluty, jak omówiono powyżej, obywatele nie mają wielu opcji.
Z bankiem centralnym pod kontrolą Erdoğana i dotychczasową chaotyczną polityką, tureccy inwestorzy kupują akcje, niezależnie od fundamentów. Wszystko to składa się na bardzo nienaturalny wzrost na giełdzie, ale taki, który ma sens w wyjątkowych okolicznościach. Mówiąc najprościej, Turcy nie mają wielu innych miejsc, do których mogliby się zwrócić, aby chronić swoją siłę nabywczą.
Czy w Turcji obowiązuje nowy reżim monetarny?
W zeszłym tygodniu opublikowaliśmy analizę kursu lira po obietnicy nowego ministra finansów Mehmeta Şimşeka, że Turcja powróci do „racjonalnej” polityki.
„Przejrzystość, spójność, przewidywalność i zgodność z międzynarodowymi normami będą naszymi podstawowymi zasadami w osiąganiu celu, jakim jest podnoszenie dobrobytu społecznego” – powiedział, obejmując formalnie funkcję ministra finansów.
Turcja nie ma innego wyjścia, jak tylko powrócić do racjonalnych podstaw. Naszym priorytetem będzie stabilność finansowa w skali makro.
„Redukcja inflacji do jednocyfrowej w średnim okresie… i przyspieszenie transformacji strukturalnej, która zmniejszy deficyt na rachunku obrotów bieżących, mają kluczowe znaczenie dla naszego kraju” – dodał Şimşek.
Tak czy inaczej, turecki rynek akcji wydaje się nadal przyciągać napływ kapitału do kraju, ponieważ ten podwójny problem inflacji i dewaluacji waluty nie jest łatwy do rozwiązania.
Obraz dodatkowo zaciemniają komentarze Erdoğana po wyborach, w których obiecywano utrzymanie stóp procentowych na niskim poziomie – co stanowiłoby dokładne przeciwieństwo „racjonalnej” polityki, do której Şimşek obiecywał narodowi powrót.
„Proszę, chodźcie za mną po wyborach, a zobaczycie, że inflacja będzie spadać wraz ze stopami procentowymi” – powiedział Erdoğan CNN przed majowymi wyborami. Naciskany dalej, czy oznacza to brak zmian w polityce gospodarczej, odpowiedział z naciskiem: „Tak. Absolutnie.”
Te cytaty i ta sprzeczność z obiecaną racjonalną polityką doskonale podsumowują, dlaczego Turcja jest w takim bałaganie i dlaczego zagraniczni inwestorzy prawdopodobnie będą wahać się przed rozważeniem tureckich akcji. Jednocześnie wyjaśnia również, dlaczego dla obywateli tureckich giełda była najlepszą opcją. Ale to jest dalekie od „normalnego” rajdu.
The post Turecka giełda osiąga rekordowy poziom w związku z załamaniem się liry (USD/TRY) appeared first on Invezz.