Investing.com -- Spóźnione nawrócenie prezydenta USA Joe Bidena na pomysł zrzeczenia się praw własności intelektualnej do szczepionek Covid-19 jest bardziej kwestią stylu niż treści.
Jego doradca ds. handlu Katharine Tai wskazała w zeszłym tygodniu, że Stany Zjednoczone poprą "tymczasowe" zrzeczenie się praw własności intelektualnej do szczepionek Covid-19, próbując przyspieszyć globalną kampanię ochrony ludzi przed chorobą.
To miły gest. Sprawia, że Stany Zjednoczone wyglądają bardziej jak ich własny wizerunek szlachetnego i altruistycznego supermocarstwa zdolnego do rozwiązywania największych problemów świata: prawdziwego światowego lidera, który przedkłada dobro ludzkości nad zyski firm farmaceutycznych.
Ale administracja wie, że jest mało prawdopodobne, aby kiedykolwiek stało się to rzeczywistością. Z jednej strony, propozycja przyjęta przez Tai jest jedną z tych, którymi zajmuje się Światowa Organizacja Handlu, która w tym przypadku potrzebuje jednomyślnego poparcia wszystkich swoich członków. Zarówno UE, jak i, po pewnym wahaniu, Wielka Brytania, dały do zrozumienia, że nie popierają tego pomysłu.
Co więcej, nawet gdyby Europejczycy zdecydowali się poprzeć ten pomysł, firmy takie jak Moderna (NASDAQ:MRNA) i Pfizer (NYSE:PFE} ) są w stanie opóźnić proces w amerykańskich sądach, dla których ochrona praw własności jest ważniejsza niż to, żeby rząd dobrze wyglądał. Zanim takie przeszkody zostaną usunięte, pandemia może być już na dobre zakończona.
W rezultacie administracja Bidena robi sobie dobry PR, a Europejczykom przypina łatkę zrzędliwych urzędników. Tymczasem świat nadal cierpi.
Nie da się zaprzeczyć potrzebie szybszego rozpowszechniania szczepionek na całym świecie. Mantra "nikt nie jest bezpieczny, dopóki wszyscy nie będziemy bezpieczni" jest bezsensowną przesadą, ale w zakresie, w jakim los bogatej gospodarki światowej jest ściśle powiązany z gospodarkami wschodzącymi, nie będzie możliwe pełne wyjście z pandemii, o ile gospodarki Indii, Afryki, Ameryki Łacińskiej i Azji Południowo-Wschodniej nie będą mogły normalnie funkcjonować.
Prawdziwe potrzeby istnieją w Indiach, gdzie oficjalna dzienna liczba zgonów wynosząca ponad 4 tysiące jest prawie na pewno mocno zaniżona, oraz w Afryce Południowej. Zwłaszcza ta ostatnia jest głęboko naznaczona niechęcią zachodnich firm farmaceutycznych do dzielenia się swoimi lekami na HIV/AIDS w latach 90-tych, podczas pandemii, która pochłonęła ponad 11 milionów istnień ludzkich.
Te dwa rządy nie są jednak wolne od zarzutów o nieszczerość, ponieważ starają się odsunąć od siebie winę za obecne nieszczęścia swoich krajów. Wiele mówi się o decyzji Indii, aby zezwolić na masowe wiece polityczne podczas tegorocznych kampanii wyborczych, ale bardziej smutna prawda jest taka, że Indie nie wykorzystały dwóch dekad gwałtownego wzrostu gospodarczego do poprawy swojego systemu zdrowia publicznego: Wydatki Indii na zdrowie spadły z ponad 4% PKB w 2000 r. do zaledwie 3,5% w ostatnim pełnym roku przed Covid. W tym czasie Indie znalazły mnóstwo pieniędzy zarówno na broń jądrową, jak i na własny program kosmiczny.
Ale nawet gdy kwestie takie jak globalna równość między bogatymi i biednymi są odłożone na bok, argumenty na rzecz zwolnień z własności intelektualnej (IP) nie są przekonujące. Zaburzenia krzepnięcia krwi wywołane przez szczepionki firm AstraZeneca (LON:AZN) i Johnson & Johnson (NYSE:JNJ) przypominają, jak łatwo triumf może zamienić się w coś bliskiego katastrofy w świecie rozwoju leków.
Rosyjski przemysł farmaceutyczny już udowodnił, że nie jest w stanie wyprodukować szczepionki Sputnik zgodnie z obowiązującymi standardami, wysyłając wadliwe partie na Słowację i w inne miejsca. Doniesienia z Brazylii i Seszeli sugerują, że szczepionka Covid-19 firmy Sinopharm jest pod każdym względem nieskuteczna.
Produkcja szczepionek jest trudna. Pozwalanie firmom z całego świata o - delikatnie mówiąc - nierównych kompetencjach produkcyjnych na tworzenie kopii leków, które w oczywisty sposób zostały pospiesznie dopuszczone do obrotu, jest nieuzasadnioną dodatkową warstwą ryzyka.
Nie można też zapominać o ryzyku związanym z nieudanym wprowadzeniem na rynek leków "odtwórczych". Istnieją poważne wątpliwości co do tego, czy w procesie zatwierdzania szczepionek Covid doszło do pójścia na skróty, a także co do motywacji rządów, które nadzorowały ten proces. Wątpliwości te rozprzestrzeniły się już daleko poza obrzeża opinii publicznej. Głośna porażka z lekami Covid-19 może sprawić, że odmowa szczepionek stanie się na lata głównym nurtem i usankcjonuje teorię spiskową w innych sferach.
Ochrona własności intelektualnej istnieje z dwóch powodów: aby zapewnić, że wynalazcy mogą zebrać odpowiednią nagrodę za swoją pomysłowość i w ten sposób zachęcić następne pokolenie wynalazców; oraz aby zapewnić, że nowa technologia, która przynosi korzyści społeczeństwu, jest dostarczana w taki sposób, aby nie podważać tych korzyści. Są to dwa ogromne dobra publiczne. Ich kosztem jest super zysk, jaki obecnie osiągają Moderna i BioNTech. Być może nie wszystkim przypadnie to do gustu, ale odmawianie im ich nagrody będzie oznaczało jedynie, że następnym razem, gdy świat będzie potrzebował w pośpiechu cudownego leku, zabraknie drogiego działu badań i rozwoju potrzebnego do jego opracowania.
Geoffrey Smith