W kwietniu i maju firmy muszą zmierzyć się ze skutkami Polskiego Ładu, najpierw na etapie rozliczeń rocznych podatku dochodowego, a następnie w obliczu rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Obowiązek sporządzenia rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wynika z art. 81 ust 2k Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. O obowiązku tym przypominał płatnikom również ZUS w korespondencji masowo wysyłanej do nich za pośrednictwem ZUS PUE.
Rozliczenia rocznego składki zdrowotnej przedsiębiorcy dokonają w deklaracji ZUS DRA lub ZUS RCA za 04. 2023 r. w tym roku składanej wyjątkowo do 22 maja 2023 r.
W wyniku takiego rocznego rozliczenia składki zdrowotnej możemy mieć do czynienia z dwiema sytuacjami. Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy suma składek na ubezpieczenie zdrowotne za poszczególne miesiące będzie większa niż roczna składka obliczona od rocznej podstawy wymiaru składek.
- Taka sytuacja dotyczyć będzie najczęściej przedsiębiorców o nieregularnych dochodach, którzy w pewnych miesiącach nie osiągali dochodu i płacili składkę od minimalnej podstawy wymiaru składek, a w innych miesiącach osiągali znaczenie wyższy dochód – mówi w rozmowie z MarketNews24 Sabina Tyszko, Associate w Kancelarii Ożóg Tomczykowski. - W takim wypadku u płatnika wystąpi niejako ”nadpłata”, ale nie będzie ona automatycznie zwracana jak ma to miejsce, gdy nadpłata powstaje w zeznaniu rocznym w podatku dochodowym. Tu o zwrot takiej nadpłaconej składki zdrowotnej trzeba będzie zawnioskować.
ZUS deklaruje, że wesprze przedsiębiorców i udostępni im na platformie usług elektronicznych ZUS PUE wniosek o zwrot takiej nadpłaty, który będzie wymagał tylko akceptacji ze strony płatnika. Jak to będzie faktycznie wyglądało będziemy mieli się okazję przekonać. Nie mniej wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej musi być złożony do ZUS w terminie do 01.06 gdyż wnioski złożone później nie będą rozpatrywane.
Druga sytuacja, która może wystąpić w związku z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej - to ta niekorzystna dla przedsiębiorców , a więc powstanie niedopłaty w składce zdrowotnej. Dojdzie do niej w sytuacji gdy z rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wyjdzie wyższa kwota składki niż suma składek wpłaconych przez przedsiębiorcę za poszczególne miesiące.
Z sytuacją tą na ogół będą się mierzyć przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, którzy przekroczyli kolejne progi przychodów, od których należna jest wyższa składka zdrowotna.
- Sytuacja ta jest tym bardziej niekomfortowa dla przedsiębiorców, że ZUS dokonuje zwrotu nadpłaconej składki zdrowotnej w terminie do 01.08. zaś płatnik u którego powstała niedopłata w składce zdrowotnej wynikająca z rozliczenia rocznego, będzie musiał uregulować tę kwotę wraz ze składkami na ubezpieczenia za miesiąc kwiecień w terminie do 22 maja 2023 r. – komentuje S,Tyszko, Kancelaria Ożóg Tomczykowski.
To o czym warto jeszcze wspomnieć w kontekście rocznego rozliczenia składki zdrowotnej, to dane na jakich należy się oprzeć sporządzając takie rozliczenie. Niestety, w przypadku wielu przedsiębiorców nie będzie to proste przepisanie kwoty dochodu z rozliczenia rocznego PIT-36 czy PIT-36L. Do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne bierze się bowiem pod uwagę dochód skorygowany m.in. o niektóre dochody zwolnione z podatku, wartość remanentu rocznego, koszty w okresie zawieszenia działalności czy sprzedaż środka trwałego amortyzowanego przed 2022 r.