Inflacja gwałtownie rośnie, a Fed nadal kluczy w sprawie polityki pieniężnej
ARTICLE ID
200619914
Jeśli jesteś ekonomistą roztrząsającym problem inflacji, możesz sobie pozwolić na błędy. Jednakże, jeśli jesteś szefem najpotężniejszego banku centralnego świata musisz być o wiele bardziej ostrożny. Wszelkie błędy, które popełnisz są obarczone konsekwencjami - poważnymi.
Kiedy około rok temu prezes Rezerwy Federalnej Jerome Powell beztrosko stwierdził, że inflacja będzie przejściowa popełnił, jak to później określił ekonomista Mohamed El-Erian, historyczny błąd. El-Erian mógł się mylić, ale w swojej ocenie nie był osamotniony; jego zdanie podzielał ekonomista z Harvardu i były sekretarz skarbu Larry Summers, który przez wiele miesięcy wskazywał na rosnące ryzyko inflacji.
Powell już dawno temu musiał przyznać, że inflacja nie jest przejściowym zjawiskiem, a na początku tego miesiąca przyznał nawet, iż Fed powinien był zareagować wcześniej; przyznał jednocześnie, iż wniosek ten można było sformułować tylko z perspektywy czasu. Nie do końca... inni obserwatorzy podnosili alarm wcześniej.
Wiele wskazuje na to, iż prezes Fed zaraz popełni kolejny błąd.
Powell już zobowiązał się do podniesienia stóp procentowych nie więcej, niż o jedną czwartą punktu procentowego w tym tygodniu podczas posiedzeniu Federalnego Komitetu ds. Otwartego Rynku. I podjął to zobowiązanie przed publikacją indeksu cen konsumpcyjnych za luty, który zarejestrował wzrost o 7,9% rok do roku.
Powell poddał się ocenie opinii publicznej po ograniczeniu wzrostu podwyżek mimo, iż inni członkowie FOMC otwarcie spekulowali o podwyżce o pół punktu.
Częściowo problem polega na tym, iż Powell, prawnik który dorobił się fortuny na funduszach private equity, w swoich ocenach ekonomicznych musi polegać na ekonomistach i ich modelach. Wspomniani ekonomiści nie są jednak neutralnymi naukowcami, analizującymi dostępne informacje.
Upolitycznieni doradcy i utrwalona inflacja?
Mimo, iż pytanie dlaczego Powell tak uparcie utrzymywał, iż inflacja jest zjawiskiem przejściowym wynikającym z zakłóceń w łańcuchu dostaw, było w rzeczy samej nurtujące; w zeszłotygodniowym wydaniu Wall Street Journal pojawiła się wskazówka dlaczego prezes tak kurczowo trzymał się tej prognozy.
Emre Kuvvet, profesor nadzwyczajny finansów na Uniwersytecie Nova Southeastern na Florydzie, skrupulatnie przeszukał bazy danych rejestracji wyborców, aby zrobić zestawienie polityki federalnej ponad 780 ekonomistów. W wyniku poszukiwań odkrył ogromną przewagę ekonomistów o poglądach lewicowych. Ogólny stosunek Demokratów do Republikanów wśród ekonomistów systemowych Fed wynosił 10,4 do 1.
Wskaźnik ten był jeszcze bardziej uderzający w radzie gubernatorów z siedzibą w Waszyngtonie, gdzie stosunek Demokratów do Republikanów wynosił 48,5 do 1. Są to ekonomiści karmiący decydentów danymi używanymi do podejmowania decyzji dotyczących polityki pieniężnej, a analiza Kuvvets dostarcza dowodów na „uprzedzenia cechujące ich środowisko”.
Wniosek tego naukowca jest taki, iż Fed jest już głęboko upolityczniony, bez względu na jakąkolwiek przynależność demonstrowaną przez samych gubernatorów. W przeszłości Biały Dom dążył do zrównoważenia procesu nominacji do komitetu między Demokratami, a Republikanami, ale wszystkie trzy najnowsze nominacje prezydenta Joe Bidena do komitetu to Demokraci, a jego nominaci na dwa stanowiska wiceprzewodniczącego mają tę samą przynależność partyjną.
W tym samym czasie brytyjski ekonomista Charles Goodhart, były członek Komitetu Polityki Pieniężnej Banku Anglii (w Wielkiej Brytanii odpowiednik FOMC) twierdzi, iż inflacja utrzyma się z powodu poważnych zmian demograficznych, które będą skutkowały niedoborami siły roboczej i presją płacową w dającej się przewidzieć przyszłości.
W swojej książce „The Great Demographic Reversal” z 2020 roku napisanej wspólnie z Manojem Pradhanem pisze, że dodanie setek milionów tanich pracowników w Chinach i Europie Wschodniej do światowej gospodarki, utrzymywało ceny na niskim poziomie w ostatniej dekadzie. Te czasy już minęły, a braki siły roboczej podniosą płace i ceny. Jego poglądy zyskują teraz dużo uwagi, chociaż krytycy twierdzą, że przywiązuje zbyt dużą wagę do samej demografii.
Nawet Janet Yellen, poprzednia prezes Fed i były lojalny sekretarz skarbu, stwierdziła w zeszłym tygodniu, iż inflacja pozostanie nieprzyjemnie wysoka przez kolejny rok mimo, że Biały Dom określał ją jako tymczasową i nietrwałą.
Tymczasem, Europejski Bank Centralny stwierdził, że wojna w Ukrainie podniesie poziom inflacji i spowolni wzrost w Europie w ciągu najbliższych dwóch do trzech lat.
W odpowiedzi EBC stwierdził, po spotkaniu politycznym w zeszłym tygodniu, że zmniejszy rozmiar programu skupu obligacji do 40 mld euro (43,6 mld. dol.) netto w kwietniu, 30 mld. (32.7 mld. dol.) w maju i 20 mld. (21,8 mld. dol.) w czerwcu. Wcześniej instytucja planowała ograniczenie zakupów do 20 mld., tylko do października. Bank centralny może zaprzestać nowych zakupów już w III kwartale.
Jednocześnie, EBC nie gwarantuje już podniesienia stóp procentowych wkrótce po zaprzestaniu skupu obligacji. Europejski Bank Centralny określi politykę stóp procentowych, raczej na podstawie napływających danych o inflacji i wzroście.