Warszawa, 18.03.2024 (ISBnews) - Powrót wyższej 5-proc. stawki VAT na żywność od 1 kwietnia br. podniesie dynamikę cen w tej kategorii o 4 pkt proc, oceniają ekonomiści Credit Agricole (EPA:CAGR) Bank Polska. Według nich, wpływ przywrócenia wyższej stawki VAT na żywność będzie w pewnym stopniu kompensowany przez utrzymujący się spadek cen surowców rolnych.
"Obecnie uważamy, że w I kw. br. dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych osiągnie swoje minimum lokalne na poziomie 3% r/r. Prognozujemy, że przywrócenie 5% stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe podniesie dynamikę cen w tej kategorii o 4 pkt proc., co jest równoznaczne z pełnym przerzuceniem podatku na ceny detaliczne. W konsekwencji od II kw. oczekujemy ponownego wzrostu dynamiki cen żywności, która pozostanie na podwyższonym poziomie do I kw. 2025 r. Wpływ przywrócenia 5% stawki VAT na żywność będzie w pewnym stopniu kompensowany przez utrzymujący się spadek cen surowców rolnych" - czytamy w raporcie tygodniowym "MAKROmapa: VAT na żywność w górę, średnioroczna inflacja bez zmian".
Ekonomiści prognozują, że dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych zwiększy się do 3,7% w br. wobec 15,4% w ub.r., a następnie obniży się do 3,5% w 2025 r.
"W kwietniu 2025 r. roczna dynamika cen żywności wyraźnie obniży się z uwagi na efekty wysokiej bazy związane z przywróceniem stawki VAT w 2024 r. W II poł. 2025 r. oczekujemy stopniowego zwiększenia dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych ze względu na prognozowany przez nas wzrost światowych cen surowców rolnych, będący skutkiem ograniczenia ich podaży z uwagi na obecną niską opłacalność produkcji" - czytamy dalej.
Głównym czynnikiem ryzyka scenariusza kształtowania się dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych jest przebieg warunków agrometeorologicznych wśród głównych światowych eksporterów surowców rolnych, zaznaczył Credit Agricole Bank Polska.
Ministerstwo Finansów podało w ubiegłym tygodniu, że w związku z najnowszymi odczytami inflacji oraz prognozami dynamiki cen podstawowych produktów spożywczych objętych przejściową stawką VAT 0%, podjęto decyzję o nieprzedłużaniu po 31 marca 2024 roku okresowego obniżenia stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze.
Jak informował Narodowego Banku Polskiego (NBP) w projekcji listopadowej powrót do 5-proc. stawki VAT podniesie inflację o 0,9 pkt proc. w 2024 r. i pozostanie bez wpływu na inflację w 2025 r. P.o. dyrektora Departamentu Analiz i Badań Ekonomicznych NBP Jacek Kotłowski ocenił, że ceny żywności są tym czynnikiem, na który gospodarstwa patrzą najsilniej formułując swoje oczekiwania inflacyjne.
(ISBnews)