(PAP) Przywódcy państw UE mają nominować na czwartkowo-piątkowym szczycie UE chadeka Jean-Claude'a Junckera na nowego szefa KE. Ze względu na sprzeciw premiera Wielkiej Brytanii, decyzja ta będzie zapewne przyjęta w drodze głosowania, a nie konsensusu.
Jest duża grupa akceptująca Junckera i wiele wskazuje, że zostanie on wybrany - powiedział w środę unijny dyplomata, choć zauważył, że wciąż są kraje, które kontestują ten wybór.
Poza Wielką Brytanią, są to też Węgry. Premier Wielkiej Brytanii David Cameron zażądał bezprecedensowego głosowania w sprawie wyboru Junckera. W Brukseli dominuje przekonanie, że musi to zrobić ze względów wizerunkowych, bo od początku był nieugięty w swoim sprzeciwie wobec Junckera. Cameron uważa, że były premier Luksemburga przez wiele lat przewodniczący eurogrupie jest zwolennikiem zbytniego pogłębiania integracji europejskiej i nie przeprowadzi w UE koniecznych zmian.
Brytyjski premier krytykował też pomysł, by to europejskie partie polityczne wskazywały kandydatów na przewodniczącego Komisji. Jean-Claude Juncker był wiodącym kandydatem centroprawicowej Europejskiej Partii Ludowej w majowych eurowyborach i zarazem pretendentem z ramienia tego ugrupowania do funkcji przewodniczącego Komisji Europejskiej.
Dotychczas przywódcy państw UE wybierali nowych szefów Komisji Europejskiej w drodze konsensusu.
Szef Rady Europejskiej Herman Van Rompuy zarzeka się, że na szczycie nie będzie mowy o całym pakiecie najwyższych stanowisk w UE, ale tylko o szefie KE. Niewykluczone jednak, że nieoficjalnie, w kuluarach, przywódcy będą rozmawiać także o obsadzie innych stanowisk. Zdaniem źródeł dyplomatycznych, zaraz po głosowaniu w PE nad nowym szefem KE (16 lipca), może odbyć się kolejny szczyt UE, podczas którego oficjalnie będzie już mowa o pozostałych kluczowych stanowiskach jak np. szefa unijnej dyplomacji.
"Większość krajów woli podejmować decyzje krok po kroku, w odniesieniu do jednego stanowiska. Wszystko zaczyna się od szefa Komisji, gdzie współdecyduje PE" - powiedziało w środę unijne źródło. "Oczywiście wysoki przedstawiciel ds. polityki zagranicznej jest też członkiem KE, więc nie możemy z tą decyzją czekać zbyt długo. Ale konieczne są konsultacje z mianowanym szefem Komisji" - dodało.
W czwartek szefowie państw i rządów spotkają się w belgijskim Ypres, by upamiętnić setną rocznicę wybuchu I wojny światowej. Ceremonia rozpocznie się późnym popołudniem, a po niej unijni przywódcy podczas nieformalnego obiadu omówią i mają przyjąć projekt unijnej strategii na najbliższe lata, przygotowany przez szefa Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya. Zawiera on m.in. rozdział o unii energetycznej, który - jak wskazują polscy dyplomaci - zawiera polskie postulaty zwiększenia niezależności UE od zewnętrznych dostawców energii. Są jednak kraje, które domagają się, aby wymowę tej części planu Van Rompuya "zrównoważyć sprawami klimatu".
Ponadto dokument Van Rompuya mówi o konieczności śmiałych inwestycji, tworzeniu miejsc pracy i reformach wzmacniających konkurencyjność gospodarczą. Należy też wykorzystać w pełni istniejące możliwości elastycznego stosowania dyscyplinującego finanse publiczne Paktu Stabilności i Wzrostu - zakłada projekt unijnej strategii.
W piątek w Brukseli unijni przywódcy podpiszą umowy stowarzyszeniowe z Gruzją i Mołdawią oraz handlową część i pozostałe zapisy umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą (część polityczna tej umowy została podpisana na marcowym szczycie UE). O godz. 12.50 planowane jest dziesięciominutowe wystąpienie ukraińskiego prezydenta Petra Poroszenki na temat sytuacji na Ukrainie.
Następnie podczas sesji roboczej przywódcy omówią plan na rzecz wzrostu, konkurencyjności i tworzenia miejsc pracy. Przyjmą też zalecenia dla krajów członkowskich w ramach rocznego cyklu koordynacji polityk gospodarczych państw UE, czyli semestru europejskiego, a także określą strategiczne wytyczne dotyczące planowania w zakresie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
Rada Europejska podsumuje też postępy dotyczące ram polityki w zakresie klimatu i energii do 2030 roku. Oczekuje się, że przywódcy wezwą do zintensyfikowania wysiłków na rzecz zmniejszenia zależności energetycznej Europy, ale nie przyjmą całego planu KE w tym zakresie. "We wnioskach końcowych znajdzie się wsparcie dla krótkoterminowych środków zaradczych, które przygotują nas na nadchodzącą zimę. Do dyskusji o pozostałych środkach, które są blisko związana z debatą na temat klimatu i energii, wrócimy w październiku i wtedy podjęta będzie decyzja" - powiedziało unijne źródło.
Przywódcy poprą więc natychmiastowe wdrożenie pakietu najpilniejszych środków mających na celu wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Europy. Chodzi w szczególności o magazynowanie gazu i przepływy zwrotne, inwestycje infrastrukturalne oraz pełne zaangażowanie na rzecz redukcji ryzyka przerw w dostawach gazu.
Podczas piątkowego lunchu planowana jest dyskusja na temat sytuacji na Ukrainie, w tym o ewentualnych sankcjach gospodarczych wobec Rosji. Tego dnia przywódcy będą debatować na temat nominacji kandydata na nowego szefa KE.
Z Brukseli Julita Żylińska i Marzena Kozłowska