(PAP) Orlen Lietuva i litewska spółka kolejowa Lietuvos Geleżinkeliai podpisały w środę porozumienie dotyczące taryf za przewóz produktów ropopochodnych koleją i wzajemnego zadłużenia za lata 2014-2016.
Porozumienie przewiduje równy podział wzajemnych roszczeń wynikających ze sporu o stosowanie opłaty infrastrukturalnej. Wypracowano również porozumienie dotyczące wysokości taryf i wzajemnych zobowiązań, które obie strony uznały za konkurencyjne i korzystne biznesowo. Ustalony został także sposób stosowania opłaty infrastrukturalnej.
Udział w uroczystości wzięli: premier Litwy Saulius Skvernelis, litewski minister transportu Rokas Masiulis, wicemarszałek Senatu Adam Bielan i dyrektor generalny LG Mantas Bartuszka, prezes Orlen Lietuva Ireneusz Fąfara i prezes PKN Orlen Wojciech Jasiński.
"Orlen Lietuva działa na Litwie od prawie 10 lat. Znaczenie tego przedsiębiorstwa jest niewątpliwe. Zależy nam na pomyślności Orlenu na Litwie. Rząd litewski jest zainteresowany dalszymi inwestycjami tego przedsiębiorstwa” – powiedział premier Litwy Saulius Skvernelis.
Wojciech Jasiński, prezes PKN Orlen, poinformował, że porozumienie zapewni obu stronom poczucie stabilności w prowadzeniu dalszej działalności.
"Traktujemy naszą obecność na Litwie z dużą odpowiedzialnością” – powiedział.
Na pytanie o taryfę za przewóz towarów koleją Jasiński odpowiedział: "będzie korzystniej". Nie chciał jednak zdradzić szczegółów, zasłaniając się tajemnicą handlową.
Poinformował, że stawki będą konkurencyjne wobec stawek w regionie.
Prezes Orlen Lietuva, Ireneusz Fąfara, zapewnił, że podpisanie porozumienia „rozwiązuje problemy logistyczne Orlenu Lietuva”.
"Mamy stabilną przyszłość, wiemy, co nas czeka, jak będą kształtować się koszty logistyczne w najbliższej przyszłości” – powiedział.
Dodał, że obecnie największym wyzwaniem będzie dostosowanie rafinerii w Możejkach do unijnych wymogów środowiskowych.
"To realizujemy we współpracy z instytucjami rządowymi. Rząd Litwy odpowiada za wymogi środowiskowe i musi się do nich dostosować. Jesteśmy w stałym kontakcie z tutejszym ministerstwem środowiska” – poinformował Fąfara.
Prezes Orlen Lietuva zapowiedział też kolejne inwestycje w Możejkach.
"Kolejnym wyzwaniem są nowe inwestycje. Jesteśmy w trakcie rozpatrywania kolejnych projektów. Mam nadzieję, że pod koniec tego roku będziemy mogli o nich mówić” – poinformował Fąfara.
Prezes PKN Orlen Wojciech Jasiński dodał, że inwestycje, które są analizowane, dotyczą "różnych obszarów”.
Orlen Lietuva od lat płacił za transport kolejowy więcej niż konkurenci z innych krajów. Od 2008 r., gdy zdemontowano 19 km torów w kierunku łotewskiego miasta Renge, Orlen Lietuva jest zmuszone do transportu swych produktów dłuższą, liczącą 150 km drogą kolejową.
Rozmowy między PKN Orlen, Orlen Lietuva a LG w sprawie spornych kwestii toczyły się od lat. W grudniu 2014 r. Orlen Lietuva złożyła w sądzie arbitrażowym w Wilnie wniosek o wszczęcie postępowania arbitrażowego przeciw Lietuvos Geleżinkeliai, w którym domaga się przeliczenia taryf za przewozy kolejowe zgodnie z umową zawartą z litewskim podmiotem kolejowym. Również LG wszczęły postępowania sądowe, w których domagały się od Orlen Lietuva zapłaty z tytułu opłat za przewozy kolejowe.
Środowe porozumienie nie dotyczy kwestii rozebrania przez litewskie koleje 20-km odcinka torów pomiędzy Możejkami a łotewskim miastem Renge w 2008 roku.
"Sprawa odcinka Renge nie była przedmiotem dyskusji między stronami. Sprawą tą zajmuje się Komisja Europejska. Czekamy na rozstrzygnięcia Komisji i wtedy wrócimy do tematu” – powiedział Fąfara.
W 2008 r. Grupa Orlen skierowała do Komisji Europejskiej skargę dotyczącą rozebrania torów przez litewskie koleje. W marcu 2013 r. KE wszczęła przeciwko przewoźnikowi postępowanie. W styczniu 2015 r. pojawiły się informacje, że Komisja wystosowała do litewskiego przewoźnika pismo z zastrzeżeniami w sprawie rozbiórki rozebranego torowiska.
Rafineria w Możejkach borykała się z problemami finansowymi w momencie wysokich cen ropy. Władze spółki zapowiadały wówczas możliwość czasowego zamykania rafinerii. Gdy ceny ropy spadły i poprawiły się marże rafineryjne, zakład odzyskał stabilność finansową.
"Na dziś nie ma ku temu przesłanek” – odpowiedział Jasiński, pytany o możliwość powrotu scenariusza zamknięcia zakładu.
Orlen w przeszłości dokonał kilkumiliardowych odpisów na Możejki. Prezes PKN Orlen pytany, czy należy spodziewać się w obecnej sytuacji korekty księgowej, odpowiedział: "Mamy nadzieję, że to będzie szło dalej. Takie rzeczy muszą nastąpić”.
Orlen kupił w 2006 r. za 1,49 mld USD od Jukosu 53,7 proc. akcji litewskiej spółki Mażeikiu Nafta zarządzającej rafinerią w Możejkach. Następnie na mocy umowy z rządem Litwy nabył kolejne 30,66 proc. udziałów za ponad 852 mln USD. Po sfinalizowaniu 6 lat temu z rządem Litwy umowy kupna pozostałych 10 proc. udziałów i przeprowadzonym wykupie od drobnych inwestorów, płocki koncern ma 100 proc. akcji litewskiej rafinerii, która w 2009 r. zmieniła nazwę na Orlen Lietuva.
Obecnie Orlen Lietuva jest największym podatnikiem na Litwie. (PAP Biznes)