Invezz.com - Niedawno opublikowany „Międzynarodowy raport o zadłużeniu 2023” Banku Światowego podkreślił „poważne niebezpieczeństwo”, jakie stanowi dla krajów o niskich i średnich dochodach w związku z szybkim wzrostem niemożliwych do uregulowania obciążeń zadłużeniowych.
W ciągu ostatniej dekady tempo akumulacji zadłużenia w kilku krajach przekroczyło wzrost gospodarczy, który według przewidywań będzie jeszcze bardziej umiarkowany.
W rezultacie nadmierne koszty obsługi zadłużenia przyćmiewają niezbędne inwestycje w kluczowych obszarach, w tym w służbie zdrowia i edukacji; podczas gdy wiele krajów na całym świecie może znajdować się na krawędzi pełnego kryzysu zadłużeniowego.
Mieliśmy szczęście rozmawiać ze znanym ekonomistą dr Charanem Singhem, dyrektorem generalnym i założycielem Fundacji EGROW, aby lepiej zrozumieć warunki, które doprowadziły do obecnego podwyższonego poziomu zadłużenia; panująca sytuacja w gospodarkach rozwiniętych, na rynkach wschodzących i w krajach najsłabiej rozwiniętych; skutki takich zaburzeń równowagi dla wzrostu gospodarczego i procesu decyzyjnego; potencjalne zabezpieczenia i rozwiązania; oraz bardzo potrzebne reformy w międzynarodowej architekturze finansowej.
Source: EGROW Foundation
Dr Charan Singh jest dyrektorem generalnym i założycielem Fundacji EGROW. Jest także prezesem niewykonawczym Punjab & Sind Bank. Wcześniej był profesorem ekonomii w prestiżowym Indyjskim Instytucie Zarządzania w Bangalore w Indiach; Starszy ekonomista w MFW, Waszyngton; i dyrektor ds. badań (polityka gospodarcza, zarządzanie długiem) w RBI. Dr Singh zasiadał między innymi w zarządach NHB i NABFINS. Dr Singh jest autorem wielu publikacji i ma na swoim koncie dwie książki.
Dr Singh uzyskał tytuł magistra ekonomii stosowanej na JNU w Delhi oraz tytuł doktora ekonomii na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney w 1997 r. Następnie odbył studia podoktorskie na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Harvarda od sierpnia 2003 r. do sierpnia 2004 i SCID, Uniwersytet Stanforda od sierpnia 2004 do stycznia 2006.
Poniżej znajdują się lekko zredagowane fragmenty dyskusji.
P) Dziękuję za poświęcony czas, doktorze Charan Singh. Czy mógłbyś uprzejmie przedstawić naszym czytelnikom powagę i złożoność dzisiejszego kryzysu zadłużeniowego – w Stanach Zjednoczonych, gospodarkach rozwiniętych (AE), rynkach wschodzących (EM) i krajach najsłabiej rozwiniętych (LDC)?
A) To bardzo złożona historia i nie zaczyna się tylko od wczoraj czy poprzedniego dnia. Historia sięga wydarzeń podczas kryzysu subprime w 2008 roku. Administracja amerykańska korzystała z nowych instrumentów finansowych – instrumentów pochodnych. Były one bardzo zabójcze, niezrozumiałe dla wielu i zdecydowanie zbyt skomplikowane, aby świat finansów mógł zrozumieć implikacje. Potem nastąpił kryzys subprime i Lehman Brothers.
Liberalna polityka pieniężna, czyli niekonwencjonalna polityka pieniężna w USA, dotarła także do Europy za pośrednictwem Europejskiego Banku Centralnego i do Anglii za pośrednictwem Banku Anglii.
Świat nie był przyzwyczajony do tego rodzaju typowego, krytycznego rozwoju gospodarczego i nie rozumiał jego konsekwencji. Kiedy więc zawalił się cały system finansowy, gospodarka światowa stała się bardzo, bardzo bezbronna.
To właśnie w tym momencie wielkość bilansu wzrosła czterokrotnie w ciągu około 4 lat. Oznacza to, że istniało wiele implikacji dla polityki pieniężnej, ponieważ gospodarka światowa się zacinała , dlatego władze fiskalne musiały udzielić ogromnego wsparcia. Zatem z jednej strony wzrosła podaż pieniądza, z drugiej zaś polityka fiskalna musiała ją wspierać.
W rezultacie równowaga gospodarcza została całkowicie zachwiana. Podczas gdy świat wciąż próbował wyjść z sieci liberalnej polityki pieniężnej i akomodacyjnej polityki fiskalnej, nagle stanęliśmy w obliczu Covid-19.
Teraz pandemia COVID była sytuacją nadzwyczajną i wszyscy musieli przystąpić do działania, aby ratować ludzkie życie. Znowu stało się to samo – polityka pieniężna musiała być liberalna, a polityka fiskalna akomodacyjna.
W oparciu o wiele dowodów empirycznych Traktat z Maastricht zdecydował, że 3% deficytu w stosunku do PKB i 60% długu w stosunku do PKB to ostrożne limity. Jednakże w obliczu kryzysu na rynku kredytów subprime limity te zostały całkowicie wyrzucone do góry nogami. Światowy stosunek długu do PKB wzrósł do ponad 100%, a deficyty również ogromnie wzrosły.
W wyniku tego wszystkiego odsetki od budżetów stały się bardzo duże, ponieważ w ciągu tak długiego czasu zaciągnięto tak wiele pożyczek. Obciążenie odsetkami stało się większe niż wydatki na służbę zdrowia i edukację. Miało to miejsce szczególnie wśród krajów wschodzących i LDC.
Już na tej podstawie można zrozumieć, że gospodarki te wpadły w pułapkę. Zaciągnąłeś ogromne pożyczki, aby zaopiekować się bezbronnymi grupami społeczeństwa, a teraz musisz spłacić zaciągnięty dług. Musisz albo spłacić pożyczkę, albo zapłacić odsetki – wpadasz więc w swego rodzaju „pułapkę zadłużenia”. Na tym właśnie polega złożoność, a w krajach wschodzących i krajach najsłabiej rozwiniętych, gdzie obciążenie odsetkami przewyższa wydatki na opiekę zdrowotną i edukację, programy zorientowane na opiekę społeczną cierpią ogromnie.
P) Jaki jest główny kanał, za pośrednictwem którego kryzys zadłużeniowy może najbardziej odczuć portfele inwestorów i właścicieli domów na rynkach AE, EM i LDC?
A) Kryzys zadłużeniowy ma wiele konsekwencji. Jedną z konsekwencji jest znaczny spadek kredytów mieszkaniowych. Kiedy inflacja jest bardzo wysoka, a deficyt budżetowy rośnie, poszczególne gospodarstwa domowe muszą ponieść ciężar złego zarządzania polityką fiskalną i monetarną.
Po pierwsze, ze względu na politykę stóp procentowych, moje pożyczki na wiele rzeczy, takich jak mieszkania, samochody, a nawet trwałe dobra konsumpcyjne – wszystkie odczują straty.
Stopy procentowe są w systemie bardzo zniekształcone, dlatego nie jestem skłonny podejmować decyzji o inwestycjach długoterminowych. Firmy, przedsiębiorcy i start-upy również cierpią, ponieważ stopa procentowa nie jest taka, jaka powinna i cały czas się zmienia.
Jednocześnie polityka fiskalna rządów również nie jest zbyt dobra. Nie są pewni ulg podatkowych, ulg podatkowych i stawek podatkowych – mogą one wzrosnąć, spaść lub pozostać w stagnacji. Cała ta niepewność, która się pojawiła, ma konsekwencje dla procesu podejmowania decyzji gospodarczych.
Dodatkowo rynki akcji nie odzwierciedlają dokładnej sytuacji i dlatego mogą wprowadzać w błąd. Kurs wymiany również może wprowadzać w błąd. Kanał oczekiwań, przez który odbywa się transmisja, zostaje całkowicie zakłócony i stępiony.
Zatem zarówno proces decyzyjny w gospodarstwach domowych, jak i inwestycje cierpią i weszły w bardzo niepewną fazę. Ponieważ nikt nie wie, kiedy ta niepewność może się skończyć, wpływa to na proces podejmowania decyzji na poziomie gospodarstwa domowego, a także na poziomie firmy. Taka sytuacja panuje we wszystkich krajach AE, EM i LDC.
Dwa zjawiska – upadek Lehman Brothers i Covid miał w tym zakresie daleko idące konsekwencje. Podczas gdy Lehman Brothers powoli rozprzestrzeniał się na cały świat i w związku z tym cyklicznie wywoływał trudną sytuację – najpierw od USA po Europę i Wielką Brytanię, COVID dotknął nas wszystkich jednocześnie.
To, czym podzieliłem się w mojej analizie, jest wspólne dla gospodarek rozwiniętych, rynków wschodzących i gospodarek najsłabiej rozwiniętych.
P) Jaka jest Twoja opinia na temat ostatnich protokołów Fed i prawdopodobnej trajektorii, jakiej oczekujesz dzisiaj dla polityki pieniężnej USA?
A) Stany Zjednoczone prowadzą politykę monetarną i fiskalną w sposób bardzo lekkomyślny. Jest to największa gospodarka na świecie – wytwarzająca ponad 20% światowego PKB. Podejmowane przez nią decyzje mają konsekwencje na całym świecie.
Nawet jeśli Stany Zjednoczone nie są stroną umowy handlowej, 80% faktur handlowych wystawia się w dolarze amerykańskim. Biorąc pod uwagę taką odpowiedzialność spoczywającą na barkach kształtowania polityki publicznej w Ameryce, Stany Zjednoczone naprawdę nie zachowały się w sposób odpowiedzialny.
Kryzys subprime wynikał z wykorzystania produktów pochodnych. Nie były to zbyt odpowiedzialne instrumenty finansowe, podobnie jak polityka będąca reakcją na Lehman Brothers, ani bogata polityka fiskalna, która miała miejsce w czasie Covid. Wszystko to doprowadziło do światowego kryzysu właśnie z powodu lekkomyślnego zachowania Ameryki.
Po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej skutki długotrwałego złego zarządzania gospodarką zostały wywołane podwyżkami stóp procentowych i wybuchem wulkanu. Wszystko, co zrobili w ciągu ostatnich 10 lat i było ignorowane przez rynek, nagle wyszło na jaw, a erupcja wulkanu, która miała miejsce, dotknęła wszystkich.
Zatem polityka Ameryki była bardzo, bardzo nieodpowiedzialna przez ostatnie 15-20 lat. Wywarli wpływ na samych Amerykanów i resztę świata.
Podczas gdy Stany Zjednoczone są bogatą gospodarką i mogą sobie pozwolić na pokonanie tych wyzwań, inne kraje stowarzyszone z USA uważają to za prawdziwe wyzwanie. Na przykład, jeśli rynki w USA i krajach rozwiniętych nie radzą sobie zbyt dobrze, eksport krajów wschodzących i krajów najsłabiej rozwiniętych nie radzi sobie zbyt dobrze. Mamy zatem do czynienia z lustrzanym odbiciem.
Podczas gdy bogaci Amerykanie, Europejczycy i Brytyjczycy mogą sobie pozwolić na te małe czkawki, kraje takie jak Indie i wiele krajów afrykańskich nie mogą, ponieważ nie mamy rezerw i wsparcia. Zatem amerykańscy decydenci nie postępowali odpowiedzialnie i nie zachowywali się odpowiedzialnie wobec reszty świata.
Obecnie inflacja w pewnym stopniu złagodniała. Gdyby byli wystarczająco dobrzy, powinni byli zacząć obniżać stopy procentowe, ale tego nie zrobili. Sami byli gotowi na recesję. Mogą sobie pozwolić na przezwyciężenie skutków recesji, ale jeśli recesja odbije się na naszych krajach, lokalna ludność będzie bardzo trudna.
Niemniej jednak obecnie ustabilizowały się i nie obniżają stóp procentowych. Pozbyli się obaw przed recesją, które towarzyszyły im we wcześniejszych fazach, więc w tym zakresie postąpili dobrze dla swojej gospodarki.
Świat wziął także pod uwagę to, co wydarzyło się w Rosji i na Ukrainie, dlatego w tym momencie świat poszedł dalej. Tak więc, chociaż Fed w różnych miejscach wskazywał, że przez jakiś czas może obowiązywać stabilne repo, z moich odczytów wynika, że pod koniec 2024 r. mogą rozpocząć się cięcia.
Jeśli zaczną je obniżać, reszta świata również będzie musiała pójść ich śladem, ponieważ naśladując i naśladując to, co zrobiły Stany Zjednoczone, większość krajów podniosła stopy procentowe, a te stopy procentowe powinny zacząć spadać. W momencie, gdy stopy zaczną spadać, można sobie wyobrazić, że nastąpi ożywienie w gospodarce i uruchomią się silniki wzrostu.
Pyt.) Jako twórca polityki pieniężnej, gdzie dostrzegasz obecnie największe ryzyko?
A) Mam wrażenie, że oczekiwania muszą zostać zakotwiczone i te oczekiwania zostały pomyślnie zakotwiczone w Indiach i innych krajach wschodzących, a także w USA.
Jedno jest pewne – nie ma tolerancji dla wysokiej inflacji. Pytanie jednak brzmi: jak zdefiniować wysoką inflację i kto powinien określić, czy inflacja na poziomie 2% jest właściwa, czy 4%?
Odbyło się wiele dyskusji na ten temat w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (MFW). Olivier Blanchard, główny ekonomista MFW, opublikował artykuł, w którym zadał pytanie, czy 2% to właściwy cel inflacyjny, czy też powinien być nieco wyższy.
Mam wrażenie, że bank centralny nie powinien od razu podwyższać stóp procentowych w przypadku przejściowego wzrostu inflacji. Wojna rosyjsko-ukraińska była momentem przełomowym, kiedy inflacja ogromnie wzrosła – pięciokrotnie więcej niż średnia z 30 lat (czyli 10% w porównaniu do 2%, co stanowi średnią z 30 lat), Amerykanie musieli coś zrobić. Fed nie musiał jednak skakać.
Było oczywiste, gdzie inflacja rośnie, co było wynikiem wielu błędów w zarządzaniu gospodarką począwszy od 2008 roku. Należało podejść do tego w sposób znacznie bardziej wyrafinowany, niż przy użyciu młota w postaci tak szybkiego podniesienia stóp procentowych.
Tak gwałtowne podniesienie stóp procentowych miało wpływ na zatrudnienie, wzrost gospodarczy i inwestycje. Kiedy jednak było oczywiste, że przyczyną był Lehman Brothers, papiery wartościowe zabezpieczone hipoteką lub wojna ukraińsko-rosyjska, należało podejść do sprawy w znacznie bardziej wyrafinowany i umiarkowany sposób.
Lekcja, którą należy wyciągnąć, jest taka, że ilekroć zdarzy się kryzys – czy to Lehman Brothers, czy taki jak Covid-19, w którym trzeba było zamknąć przemysł, czy jak wojna ukraińsko-rosyjska – rozważna polityka monetarna i fiskalna powinna być znacznie bardziej umiarkowana. Myślę jednak, że kraje rozwinięte wykazały się dużą reaktywnością przez ostatnie 15–20 lat. Powinni byli zachować się bardziej umiarkowanie i rozważnie, a także debatować nad tymi kwestiami znacznie poważniej i bardziej szczegółowo niż to, co się wydarzyło.
Mam nadzieję, że wyciągnęliśmy wnioski z tego, że nie należy pochopnie wybierać instrumentu stopy procentowej jako pierwszego instrumentu do walki z inflacją. Myślę, że z tego właśnie powodu banki centralne mają lekcję do odrobienia.
Druga lekcja, jaką należy wyciągnąć, jest taka, że ceny towarów są bardziej podatne na szerokie wahania i spadają, zwłaszcza ceny ropy naftowej. Należy zatem stworzyć bufory naftowe i poważnie rozważyć alternatywy dla ropy. Właśnie w ten sposób świat zmierza w stronę energii słonecznej, wiatrowej, a nawet nuklearnej.
Wiemy, że monopol na cokolwiek nie jest dobry. Podobnie uważam, że należy przełamać monopol ropy naftowej jako źródła energii i dlatego należy szukać alternatyw. Myślę, że świat zaczął to robić i należy zwiększyć te wysiłki.
P) Jak opisałby Pan „ostrożną politykę pieniężną i finansową” i czym różnią się one w poszczególnych krajach regionu AE, EMDE i LDC?
A) Jak wspomniano, polityka pieniężna potrzebuje kotwicy – jaka powinna być kotwica? Myślę, że nie powinien to być cel inflacyjny na poziomie 2%. Trzeba wyrazić się naprawdę jasno. W starzejących się krajach, takich jak Japonia, 2% może być za niskie i dlatego cierpią. W absolutnie prężnych gospodarkach, takich jak Ameryka, być może powinno to wynosić około 3–4%. W kraju wschodzącym, takim jak Indie, gdzie ludzie są bardzo młodzi, 2%–4% to za mało, a 6% może być bardziej odpowiednie.
Dlatego też należy zapewnić ostrożną kotwicę polityce pieniężnej, aby zakotwiczyć oczekiwania.
Jeśli chodzi o politykę fiskalną, należy wiedzieć, jaki wskaźnik jest właściwy. Traktat z Maastricht przewidywał deficyt w wysokości 3% PKB. Czy to właściwy wskaźnik? Czy kraj wschodzący, taki jak Indie, powinien ograniczyć swoje wydatki na inwestycje lub infrastrukturę w momencie przekroczenia 3%? Myśle że nie.
Należy zatem przeanalizować jakość wydatków. Gdzie idą wydatki państwa? Po ustaleniu jakości wydatków następuje decyzja o tym, jaki powinien być stosunek długu do PKB.
Przez cały ten czas na lekcjach uczono nas, że jeśli relacja długu do PKB przekroczy 60% PKB, kraj pogrąży się w kryzysie. Indie od bardzo długiego czasu utrzymują się na poziomie powyżej 60%. W pozostałej części świata od ponad dziesięciu lat wskaźnik ten również przekracza 60%.
Dlatego też uważam, że należy na nowo zdefiniować kotwice polityki fiskalnej z 3% dla relacji deficytu budżetowego do PKB i 60% dla relacji długu do PKB. Dopóki tego nie zrobimy, bardzo trudno będzie uzyskać odpowiednią kombinację polityki pieniężnej i fiskalnej.
Jeśli chodzi o sektor finansowy, trzeba być bardzo, bardzo ostrożnym. Aktywów zagrożonych (NPA) nie należy traktować jako rzeczy bardzo przerażającej.
W sytuacjach kryzysowych takich jak Covid, kiedy cały świat jest zamknięty i każdy musi bardzo uważać, kiedy wpuścić dostęp do swojego lokalu, kiedy prowadzić działalność gospodarczą czy nie – w takich momentach NPA, które są jednym ze wskaźników, czy bank jest w kryzysie, należy go traktować bardziej liberalnie.
Podobnie, gdy gospodarka światowa znajduje się w kryzysie, należy w większym stopniu zwrócić uwagę na współczynniki adekwatności kapitałowej elastycznie na czas, na jaki jest omawiany.
Zarówno polityka pieniężna, jak i fiskalna wymagają ponownego spojrzenia, a w sektorze finansowym nie ustaliliśmy jeszcze tych punktów odniesienia, ale myślę, że musimy przyjrzeć się wskaźnikom makroekonomicznym, a następnie zdecydować, czy dana instytucja znajduje się w kryzysie, czy nie. Następnie możemy podjąć decyzję, czy należy podjąć środki zaradcze, czy też instytucja ma zostać zamknięta.
Musimy postępować indywidualnie w poszczególnych krajach i przeprowadzić szczegółową analizę, przyglądając się błędom, które miały miejsce w przeszłości i które spowodowały przyspieszenie kryzysów. Pomocne może być tylko takie szczegółowe podejście, a nie podejście młota, jakie dziś stosują w światowej gospodarce eksperci sektora finansowego.
P) Jakie zabezpieczenia i rozwiązania w obliczu światowego kryzysu zadłużeniowego będą prawdopodobnie najskuteczniejsze w krajach bogatszych, wschodzących i mocno zadłużonych?
A) Według mnie dwie instytucje odgrywają bardzo znaczącą rolę w gospodarce światowej – Bank Światowy (BŚ) i MFW. Obydwa mają teraz do odegrania ważną rolę i są tego świadomi, ale ich uwaga została skierowana na finansowanie działań związanych ze zmianą klimatu.
Myślę, że w tym momencie obydwie strony muszą skoncentrować się na polityce pieniężnej i fiskalnej. Finansowanie działań klimatycznych jest ważne, ale nie powinno przyćmiewać tych dwóch ważnych kwestii i odkładać ich na dalszy plan.
Teraz pojawia się pytanie, co można zrobić? MFW i Bank Światowy muszą zorganizować okrągłe stoły decydentów i zastanowić się, co powinno być traktowane priorytetowo, a co nie.
Ponieważ brakuje środków przekazywanych za pośrednictwem instytucji wielostronnych, takich jak Bank Światowy i MFW, sektor prywatny odgrywa bardzo dużą rolę. Podczas gdy instytucje wielostronne pobierają bardzo nominalną stopę procentową, sektor prywatny nie pobiera nominalnej stopy procentowej. Oszukują Cię i mają bardzo wysoką stopę zwrotu.
Dlatego też omawiano także reformy instytucji wielostronnych – NK Singh z Indii i Larry Summers z Harvardu przygotowali dla G20 bardzo dobre badanie, które mówiło zarówno o wielostronnych bankach, jak i wielostronnym zadłużeniu. Stwierdzono, że należy ograniczyć rolę sektora prywatnego w udzielaniu pożyczek krajom najsłabiej rozwiniętym i krajom wschodzącym oraz zwiększyć rolę agencji wielostronnych, aby kraje te mogły uzyskać dostęp do potrzebnych im funduszy i zasobów po niższej stopie procentowej. Tylko na to ich stać.
Jeśli będę musiał zbudować drogę, to jakiego zwrotu mogę się z tego spodziewać? Można powiedzieć, że można zainstalować płatny most, aby pobierać opłatę, ale ile osób będzie w ogóle stać na uiszczenie opłaty? Znajdą sposób na obejście tego problemu, dlatego te rzeczy wymagają czasu. Zwroty kosztów wymagają 50–75 lat.
Instytucje wielostronne dysponują mechanizmami udzielania pożyczek na okres 50–75 lat i musimy uważać, aby nie umieścić najbardziej bezbronnych krajów najsłabiej rozwiniętych wśród rekinów z sektora prywatnego, które namawiają je do zaciągania pożyczek, pokazują im dokuczliwe stopy procentowe, a później, gdy lokalna gospodarka na to nie pozwala – kraje te wpadają w pułapkę zadłużenia.
Zatem globalni obserwatorzy – MFW i BŚ muszą odegrać w tym bardzo dużą rolę.
P) Jakie są najważniejsze wnioski z kryzysu zadłużeniowego lub innych kryzysów zadłużeniowych, które decydenci mogą wyciągnąć, aby promować globalną współpracę w zakresie zarządzania długiem?
A) Moim zdaniem najważniejszą lekcją jest ustalenie priorytetów wydatków i tego, na co wydawane są pieniądze. Nie daj się zwieść pożyczkodawcom, którzy są skłonni pożyczyć Ci tyle, ile chcesz, ale po początkowych stawkach, a na końcu po wygórowanych stawkach. Nie rób tego. Nie przyzwyczajaj się zbytnio do pożyczania lub udzielania pożyczek na rynkach międzynarodowych. Chociaż istnieje ryzyko kursowe, istnieje również ryzyko stopy procentowej – ustal priorytet obszar, w którym chcesz się rozwijać.
Po drugie, z mojego doświadczenia wynika, że zawsze lepiej jest rozwijać się organicznie, niż pożyczać i rozwijać się. Musi zatem istnieć limit, do którego można zaciągać pożyczki i zwiększać jego wysokość, a limit ten powinien być kontekstowy i specyficzny dla kraju, w zależności od dostępnej przestrzeni fiskalnej. Decydując o tym, ile pożyczyć, mieszkaj w tej przestrzeni.
Każda gospodarka ma także zdolność absorpcyjną. Na przykład ty i ja jesteśmy przyzwyczajeni do określonej ilości jedzenia w ciągu dnia. Jeśli zjemy pięciokrotnie więcej, nie tylko będziemy mieć wzdęcia, ale będzie to miało wpływ na nasz układ trawienny i może nam zaszkodzić.
Podobnie każda gospodarka ma zdolność absorpcyjną. Nie możesz się przejadać i próbować rosnąć poprzez nadmierną konsumpcję. To również może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego. Dlatego ustal swoje priorytety, ustal swój apetyt, a następnie przeanalizuj analizę kosztów i korzyści w całym okresie trwania projektu, na jak długo musisz pożyczyć i kiedy spodziewane są zwroty.
Próbuję podkreślić, że jeśli w budżecie płatności odsetkowe staną się największą częścią wydatków, wówczas stracimy zmysł tworzenia budżetu.
Ogólnie rzecz biorąc, w budżecie wydatki powinny być traktowane priorytetowo, a odsetki powinny znajdować się na ostatniej pozycji, podczas gdy zdrowie, edukacja, umiejętności i tworzenie miejsc pracy powinny znajdować się na pierwszych czterech pozycjach.
Z mojego własnego odczytania wynika, że są kraje, które dają się nabrać na pożyczanie, ponieważ jest ono dostępne z niskim oprocentowaniem. Kiedy już zaciągną pożyczkę, lokalni politycy i lokalna biurokracja nie zrozumieją, że może to ich dosięgnąć za 20 lat, a nawet za 15 lat.
Pożyczanie nigdy nie jest dobrym pomysłem, tak jak w finansach osobistych, tak i w finansach publicznych. Jeśli trzeba pożyczyć, należy to zrobić rozważnie i regularnie monitorować.
Pożyczki powinny być zasadniczo inwestowane w tworzenie kapitału – budowę tam, budowę dróg, podnoszenie kwalifikacji, zapewnianie edukacji w celu przygotowania siły roboczej na lepszą przyszłość, a nie być wykorzystywane wyłącznie na pensje i płace lub wyłącznie na wydatki konsumpcyjne.
Należy go stosować w przypadku wydatków kapitałowych, w przypadku których tworzone są aktywa, a aktywa generują zyski.
P) Jaka jest przyszłość dolara w nadchodzących latach i czy istnieje ryzyko wyparcia go z pozycji waluty rezerwowej?
A) Nie za mojego życia, więc nie przez kolejne 25 lat.
Gospodarka amerykańska wytwarza 25% światowego PKB. Chiny próbują go wyprzedzić i mają swoje ograniczenia i wyzwania. Właśnie byliśmy świadkami upadku sektora mieszkaniowego i nie jestem pewien, czy udało mu się powstrzymać ten upadek. Noworoczny wykład szefa Chin nawiązuje do tego, że rok 2024 będzie rokiem pełnym wyzwań i zauważył, że z oczywistych powodów gospodarka w 2023 r. nie radziła sobie dobrze. Dlatego światowa gospodarka jest w poważnych tarapatach.
Powiedziałbym, że pod tym względem gospodarka amerykańska wyłoniła się znacznie silniej w porównaniu z gospodarką chińską.
Chińska gospodarka również musiała znieść atak konsekwencji Covid-19. Dlatego zagraniczne firmy działające w Chinach szukają dróg poza Chinami, a Ameryka pozostaje niekwestionowana.
Inne waluty, takie jak rupia indyjska i funt szterling, pozostają daleko w tyle.
Swoją drogą, ile osób, gdyby Indie nie były dla nich partnerem handlowym, wystawiłoby fakturę w rupiach indyjskich? Nikt. Natomiast 85% światowego handlu, nawet tam, gdzie USA nie są stroną, fakturowane jest w dolarach amerykańskich.
Inne kraje mają przed sobą długą drogę, zanim staną się poważnym wyzwaniem dla Stanów Zjednoczonych. Nie sądzę, żeby coś się z tym działo w najbliższej przyszłości.
Euro radzi sobie bardzo dobrze i może stanowić pewnego rodzaju wyzwanie, a także jest walutą, na którą jest popyt.
Walutę uważa się również za międzynarodową walutę rezerwową, jeśli zadania, które realizuje, są bardzo ważne, np. dostępność do celów transakcyjnych i przechowywania. Zadania te może spełnić jedynie waluta o wysokim stopniu wiarygodności, a ustalenie wiarygodności zajmuje dużo czasu.
W rezultacie nie sądzę, aby dolar amerykański został zastąpiony w najbliższej przyszłości.
P) Czy mógłby Pan również uprzejmie skomentować uzasadnienie zakupów fizycznego złota przez banki centralne? Czy ma to związek z kryzysem zadłużenia?
A) Złoto to towar, który zawsze był przyjacielem banku centralnego. Jest to waluta międzynarodowa. Nie muszę nikomu tłumaczyć, co to za metal, który trzymam w dłoni. Mogę użyć tego płynnego aktywa w dżunglach Afryki i Nowego Jorku. Na tym polega piękno złota.
Każdy bank centralny będzie przechowywać złoto w dużych ilościach. Nie powiedziałbym, że zakupy złota przez jakiekolwiek banki centralne wynikają z ery post-COVID. Powiedziałbym, że dzieje się to od wieków. Banki centralne zawsze utrzymywały w swoim kraju rezerwy złota i to właśnie zapewnia stabilność waluty. Dlatego złoto nadal będzie kupowane przez banki centralne.
Kupuje je także nasz bank centralny w Indiach, a nawet w innych częściach świata złoto znajduje się w bilansach większości banków centralnych. Zapewnia stabilność, podczas gdy wszystkie inne aktywa finansowe mogą się zmieniać. Wartość wszystkich pozostałych walut ulegała wahaniom po Covid-19, ale złoto jest jedną z walut, która jest stabilna i zapewnia wiarygodność bilansowi banku centralnego.
P) Czy chciałbyś podzielić się z naszymi czytelnikami pożegnalnymi słowami na temat stanu finansów światowych?
A) Tak, istnieje potrzeba ponownego przeglądu międzynarodowej architektury finansowej.
MFW i Bank Światowy powinny były zapewnić ubezpieczenie krajom, które najbardziej tego potrzebowały, ilekroć miał miejsce wypadek. Ale widzieliśmy, co ostatnio wydarzyło się na Sri Lance. Wypadek rzeczywiście miał miejsce, ludzie byli na ulicach, ale MFW miał pewne trudności z zapewnieniem im pieniędzy wtedy, gdy tego najbardziej potrzebowali.
Mimo że MFW i Bank Światowy istnieją już od około 75 lat, ich rola zmieniała się z biegiem czasu – a obecnie stała się znacznie bardziej przekonująca, a ich zasięg również musi się poszerzać wraz ze zmianami w rozwoju sektora finansowego w krajach wschodzących.
Po drugie, międzynarodowa architektura finansowa powinna być w stanie zapewnić pomoc i wsparcie, wskazówki i wsparcie krajom, które tego najbardziej potrzebują. Oznacza to, że to nie USA, Wielka Brytania czy kraje europejskie najbardziej potrzebują MFW i BŚ. Uważam, że szczególnie kraje Ameryki Łacińskiej i Afryki również potrzebują reprezentacji w tych instytucjach.
Z mojego odczytania wynika zatem, że należy wkrótce dokonać przeglądu międzynarodowej architektury finansowej, rozszerzyć jej zakres, a następnie uwzględnić problemy i wyzwania, przed którymi stoi obecnie świat w porównaniu z rokiem 1950, kiedy zostały utworzone. Tego teraz brakuje i fakt ten wpłynął na moje odpowiedzi na niektóre z Pańskich wcześniejszych pytań.
The post Ekskluzywnie: dr Charan Singh szuka „rozważnej kotwicy” w morzu globalnego długu appeared first on Invezz