Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC

Szanowni Państwo, przede wszystkim życzę Państwu wszelkiej pomyślności w nowym roku. Razem z panem wiceprezesem witamy Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. W dalszym ciągu oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym lub niższym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto. Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, potwierdzamy, że będziemy kontynuować program skupu aktywów (APP) na obecnym poziomie 80 mld euro miesięcznie do końca marca 2017 roku, zaś od kwietnia 2017 roku zakupy aktywów netto mają być prowadzone nadal, na kwotę 60 mld euro miesięcznie, do końca grudnia 2017 roku, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – w każdym razie tak długo, aż Rada stwierdzi trwałe dostosowanie ścieżki inflacji odpowiadające celowi inflacyjnemu. Równolegle z zakupami netto reinwestowane będą spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP.

Rada Prezesów zdecydowała też dziś o dalszych szczegółowych zasadach, na jakich w ramach programu skupu aktywów sektora publicznego Eurosystem będzie nabywać aktywa, których rentowność jest niższa od stopy depozytowej banku centralnego. Decyzje te zostaną ogłoszone dziś o 15.30 CET w osobnym komunikacie prasowym.

Decyzje w sprawie polityki pieniężnej podjęte w grudniu 2016 pozwoliły utrzymać bardzo korzystne warunki finansowania, które są konieczne, by zapewnić stałe zbliżanie się inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie. Transmisja zastosowanych przez nas środków w dalszym ciągu korzystnie oddziałuje na warunki kredytowania firm i gospodarstw domowych. Zgodnie z oczekiwaniami inflacja ogółem ostatnio wzrosła, głównie z powodu efektu bazy w cenach energii, ale bazowa presja inflacyjna jest wciąż niewielka. Rada Prezesów nadal nie będzie brać pod uwagę zmian inflacji HICP, które uzna za przejściowe i niemające wpływu na średniookresowe perspektywy stabilności cen.

Wzmocnienie presji inflacyjnej w strefie euro i podtrzymanie wzrostu inflacji ogółem w średnim okresie wymaga bardzo łagodnej polityki pieniężnej. Jeśli okaże się to konieczne do osiągnięcia celu inflacyjnego, Rada Prezesów będzie reagować z użyciem wszystkich instrumentów, jakie ma do dyspozycji w ramach swojego mandatu. W szczególności jeżeli pogorszą się perspektywy lub jeśli warunki finansowe przestaną wskazywać na dalszy postęp w trwałym dostosowaniu ścieżki inflacji, jesteśmy przygotowani na zwiększenie skali programu i/lub wydłużenie czasu jego prowadzenia.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. W III kw. 2016 realny PKB strefy euro zwiększył się w ujęciu kwartalnym o 0,3%, podobnie jak w II kw. Napływające dane, zwłaszcza ankietowe, wskazują na pewne przyspieszenie wzrostu PKB w IV kw. 2016. Przewidujemy, że w nadchodzącym okresie wzrost gospodarczy jeszcze bardziej się umocni. Transmisja zastosowanych przez nas środków do gospodarki realnej wspiera popyt wewnętrzny i ułatwia proces delewarowania. Bardzo korzystne warunki finansowania i poprawa zysków przedsiębiorstw nadal pobudzają ożywienie inwestycji. Ponadto stabilny wzrost zatrudnienia, wynikający m.in. z wcześniejszych reform strukturalnych, przekłada się na realne dochody do dyspozycji gospodarstw domowych i tą drogą pobudza spożycie prywatne. Jednocześnie widać oznaki nieco silniejszego ożywienia w gospodarce światowej. Niemniej jednak oczekuje się, że wzrost gospodarczy w strefie euro będzie osłabiany przez powolne tempo reform strukturalnych i niedokonane jeszcze dostosowania bilansowe w różnych sektorach. W bilansie ryzyk dla perspektyw wzrostu w strefie euro wciąż przeważają czynniki spadkowe, związane głównie z sytuacją światową.

Według Eurostatu roczna inflacja HICP w strefie euro w grudniu 2016 wyraźnie wzrosła w porównaniu z listopadem: z 0,6% do 1,1%. Było to odzwierciedleniem przede wszystkim silnego wzrostu rocznej inflacji cen energii, wciąż brak natomiast oznak przekonującego trendu wzrostowego inflacji bazowej. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych ropy oczekuje się, że w najbliższym okresie inflacja ogółem będzie dalej rosnąć, przede wszystkim pod wpływem rocznej dynamiki cen energii. Jednak wzrost miar inflacji bazowej w średnim okresie ma być według przewidywań wolniejszy; pobudzać go będą zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej, spodziewane ożywienie gospodarcze i towarzyszące mu stopniowe zmniejszanie się niewykorzystanych mocy produkcyjnych.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregat M3) nadal rośnie w szybkim tempie: w listopadzie jego roczna dynamika wzrosła do 4,8%, wobec 4,4% w październiku. Podobnie jak w poprzednich miesiącach głównym czynnikiem podtrzymującym roczną dynamikę agregatu M3 były jego najbardziej płynne składowe – roczna stopa wzrostu wąskiego agregatu M1 wyniosła w listopadzie 8,7%, wobec 8,0% w październiku.

Dynamika akcji kredytowej była w dalszym ciągu zgodna z trendem stopniowego ożywienia obserwowanym od początku 2014 roku. W listopadzie 2016 roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw wyniosła 2,2%, wobec 2,1% w październiku, a dla gospodarstw domowych 1,9%, po 1,8% w październiku. Choć sytuacja w dziedzinie kredytów bankowych nadal odzwierciedla opóźnioną reakcję akcji kredytowej na zmiany cyklu koniunkturalnego oraz ryzyko kredytowe i trwające dostosowania bilansów w sektorach finansowym i niefinansowym, środki polityki pieniężnej wprowadzone od czerwca 2014 wyraźnie wspierają poprawę warunków zaciągania kredytów przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe i w ten sposób pobudzają akcję kredytową w całej strefie euro. Wyniki badania ankietowego akcji kredytowej banków ze strefy euro za IV kw. 2016 wskazują na ogólną stabilizację warunków udzielania kredytów dla przedsiębiorstw oraz dalszy szybki wzrost popytu na kredyty we wszystkich kategoriach.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że aby bez zbędnej zwłoki doprowadzić do trwałego powrotu stopy inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2%, należy zachować bardzo duży stopień łagodzenia monetarnego.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej łagodne nastawienie podtrzymuje aktywność gospodarczą. Aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest znacznie bardziej zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. W celu zwiększenia odporności gospodarki, zmniejszenia bezrobocia strukturalnego i pobudzenia wzrostu inwestycji, produktywności i produktu potencjalnego w strefie euro należy znacząco przyspieszyć realizację reform strukturalnych. Reformy takie są potrzebne we wszystkich krajach strefy euro, zwłaszcza po to, aby poprawić warunki do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym stworzyć odpowiednią infrastrukturę publiczną. Priorytetem są także dalsze prace nad obecnymi inicjatywami w zakresie inwestycji, postęp w tworzeniu unii rynków kapitałowych i reformy na rzecz restrukturyzacji kredytów zagrożonych. Ożywienie gospodarcze powinna również wspierać polityka fiskalna, która musi jednak pozostawać zgodna z regułami fiskalnymi Unii Europejskiej. Niezwykle ważna dla utrzymania zaufania do ram fiskalnych jest nadal pełna i konsekwentna realizacja paktu stabilności i wzrostu we wszystkich krajach. Wszystkie kraje powinny też zwiększyć wysiłki na rzecz kształtowania polityki fiskalnej w sposób bardziej sprzyjający wzrostowi gospodarczemu.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.