Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 20 października 2016

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. W dalszym ciągu oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym lub niższym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto. Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, potwierdzamy, że miesięczny skup aktywów na kwotę 80 mld euro ma być prowadzony do końca marca 2017 roku, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – w każdym razie tak długo, aż Rada Prezesów stwierdzi trwałe dostosowanie ścieżki inflacji odpowiadające celowi inflacyjnemu.

Informacje uzyskane od naszego ostatniego posiedzenia, które odbyło się na początku września, potwierdzają, że ożywienie gospodarcze w strefie euro postępuje w umiarkowanym, lecz równomiernym tempie, a inflacja stopniowo rośnie, zgodnie z naszymi wcześniejszymi oczekiwaniami. Gospodarka strefy euro nadal wykazuje odporność na niekorzystne oddziaływanie niepewności gospodarczej i politycznej na świecie; przyczyniają się do tego także zastosowane przez nas kompleksowe środki polityki pieniężnej, zapewniające bardzo korzystne warunki finansowania dla firm i gospodarstw domowych. W sumie jednak bilans ryzyk związanych ze scenariuszem bazowym przechyla się na stronę spadkową.

Na przyszłość jesteśmy nadal zdecydowani utrzymać bardzo znaczne łagodzenie monetarne, które jest konieczne, by zapewnić stałe zbliżanie się inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie. Aby to osiągnąć, nadal będziemy w razie potrzeby reagować z użyciem wszystkich instrumentów, jakie mamy do dyspozycji w ramach naszego mandatu. W grudniu Rada Prezesów będzie mogła w ocenie sytuacji oprzeć się na nowych eksperckich projekcjach makroekonomicznych, które obejmą okres do roku 2019, oraz na pracach komitetów Eurosystemu dotyczących sposobów na zapewnienie sprawnej realizacji programu skupu aktywów do marca 2017 roku, a w razie potrzeby jeszcze dłużej.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. W II kw. 2016 realny PKB w strefie euro zwiększył się w ujęciu kwartalnym o 0,3%, po wzroście o 0,5% w I kw. Najnowsze dane i wyniki badań ankietowych wskazują, że w III kw. 2016 PKB nadal rósł, w podobnym tempie jak w II kw. Na następny okres przewidujemy, że ożywienie gospodarcze będzie postępować w umiarkowanym, lecz równomiernym tempie. Zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej powinny przekładać się na gospodarkę realną i podtrzymywać popyt wewnętrzny. Korzystne warunki finansowania i poprawa zysków przedsiębiorstw nadal pobudzają ożywienie inwestycji. Ponadto wciąż stosunkowo niskie ceny ropy i nieprzerwany wzrost zatrudnienia, m.in. pod wpływem wcześniejszych reform strukturalnych, stanowią dodatkowe wsparcie dla realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych i spożycia prywatnego. Co więcej, nastawienie polityki fiskalnej w strefie euro w 2017 roku będzie w większości neutralne. Hamulcami ożywienia gospodarczego w strefie euro mają być natomiast wciąż niewielki popyt zewnętrzny, konieczne dostosowania bilansowe w różnych sektorach i powolne tempo reform strukturalnych. W bilansie ryzyk dla perspektyw wzrostu w strefie euro wciąż przeważają czynniki spadkowe, związane głównie z otoczeniem zewnętrznym.

Według Eurostatu roczna inflacja HICP w strefie euro we wrześniu 2016 wyniosła 0,4%, wobec 0,2% w sierpniu. Było to odzwierciedleniem przede wszystkim ciągłego wzrostu rocznej inflacji cen energii; wciąż brak natomiast przekonujących oznak wzrostowego trendu inflacji bazowej. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych ropy oczekuje się, że przez najbliższych parę miesięcy stopa inflacji będzie rosnąć, przede wszystkim z powodu efektu bazy w rocznej dynamice cen energii. W latach 2017 i 2018 inflacja powinna nadal wzrastać, podtrzymywana przez zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej i spodziewane ożywienie gospodarcze.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregat M3) w sierpniu 2016 nadal rosła w szybkim tempie: jej roczna dynamika wyniosła 5,1%, wobec 4,9% w lipcu. Podobnie jak w poprzednich miesiącach głównym czynnikiem tego wzrostu były najbardziej płynne składowe M3 – roczna dynamika wąskiego agregatu M1 wyniosła w sierpniu 8,9%, wobec 8,4% w lipcu.

Dynamika akcji kredytowej była w dalszym ciągu zgodna z trendem stopniowego ożywienia obserwowanym od początku 2014 roku. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw w sierpniu 2016 wyniosła 1,9%. Roczne tempo wzrostu kredytów dla gospodarstw domowych w sierpniu także pozostało stabilne i wyniosło 1,8%. Choć sytuacja w dziedzinie kredytów nadal odzwierciedla opóźnioną reakcję akcji kredytowej na zmiany cyklu koniunkturalnego oraz ryzyko kredytowe i trwające dostosowania bilansowe w sektorach finansowym i niefinansowym, środki polityki pieniężnej wprowadzone od czerwca 2014 wyraźnie wspierają poprawę warunków zaciągania kredytów przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe i pobudzają przepływy kredytowe w całej strefie euro.

Wyniki badania ankietowego akcji kredytowej banków ze strefy euro za III kw. 2016 wskazują na dalszą poprawę warunków podażowo-popytowych w odniesieniu do kredytów dla prywatnego sektora niefinansowego. Ponadto banki nadal informowały, że prowadzony przez EBC program skupu aktywów oraz ujemne oprocentowanie depozytu w banku centralnym przekładały się na korzystniejsze warunki udzielania kredytów.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że aby stopa inflacji bez zbędnej zwłoki powróciła do poziomu poniżej, ale blisko 2%, należy utrzymać bardzo mocne wsparcie monetarne.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej łagodne nastawienie wzmacnia aktywność gospodarczą. Jak wielokrotnie podkreślała Rada Prezesów i co ponownie znalazło mocny oddźwięk w debacie politycznej na arenie unijnej i międzynarodowej, aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest znacznie bardziej zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. W celu zmniejszenia bezrobocia strukturalnego i pobudzenia wzrostu produktu potencjalnego w strefie euro należy znacząco przyspieszyć realizację reform strukturalnych. Reformy takie są potrzebne we wszystkich krajach strefy euro. Powinny się skupiać na zwiększeniu wydajności i poprawie otoczenia biznesowego, w tym stworzeniu odpowiedniej infrastruktury publicznej – wszystkie te czynniki mają bowiem podstawowe znaczenie dla wzrostu inwestycji i zatrudnienia. Do osiągnięcia tego celu będą się także przyczyniać dalsze prace nad obecnymi inicjatywami inwestycyjnymi, w tym rozszerzenie planu Junckera, postęp w tworzeniu unii rynków kapitałowych i reformy na rzecz restrukturyzacji kredytów zagrożonych. Dzięki łagodnemu nastawieniu polityki pieniężnej szybkie i skuteczne przeprowadzenie reform strukturalnych pozwoli nie tylko osiągnąć wyższy i trwały wzrost gospodarczy w strefie euro, lecz także zwiększyć jej odporność na szoki globalne. Ożywienie gospodarcze powinna również wspierać polityka fiskalna, która musi jednak pozostawać zgodna z regułami fiskalnymi Unii Europejskiej. Niezwykle ważna dla utrzymania zaufania do ram fiskalnych jest nadal pełna i konsekwentna realizacja paktu stabilności i wzrostu we wszystkich krajach. Wszystkie kraje powinny też dążyć do kształtowania polityki fiskalnej w sposób bardziej sprzyjający wzrostowi gospodarczemu.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.