Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 21 lipca 2016

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów, na którym obecny był także wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. W dalszym ciągu oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym lub niższym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto. Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, potwierdzamy, że miesięczny skup aktywów na kwotę 80 mld euro ma być prowadzony do końca marca 2017, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – zaś w każdym razie tak długo, aż Rada Prezesów nie stwierdzi trwałego dostosowania ścieżki inflacji odpowiadającego celowi inflacyjnemu.

Omawialiśmy dzisiaj rozwój sytuacji od naszego ostatniego posiedzenia poświęconego polityce pieniężnej, czyli od początku czerwca. Jesteśmy zdania, że po brytyjskim referendum w sprawie członkostwa w UE rynki finansowe w strefie euro w obliczu skokowego wzrostu niepewności i zmienności wykazały godną podziwu odporność. Zadeklarowana przez banki centralne gotowość, by w razie potrzeby dostarczyć rynkom płynności, i zastosowane przez nas środki łagodzenia polityki pieniężnej, w połączeniu z solidnymi ramami regulacyjnymi i nadzorczymi, pomogły w opanowaniu napięć rynkowych. Warunki finansowania pozostają bardzo korzystne, co przyczynia się do umocnienia kreacji kredytu. Nadal sprzyjają one również realizacji naszego bazowego scenariusza, przewidującego kontynuację ożywienia gospodarczego i wzrost inflacji.

Jednocześnie z uwagi na panującą niepewność Rada Prezesów będzie w dalszym ciągu bardzo uważnie obserwować rozwój sytuacji w gospodarce i na rynkach finansowych oraz dbać o to, by łagodna polityka pieniężna przekładała się na strefę realną. W nadchodzących miesiącach, gdy uzyskamy więcej informacji, w tym poznamy nowe projekcje ekspertów, będziemy w stanie lepiej ocenić fundamentalne warunki makroekonomiczne oraz najbardziej prawdopodobne ścieżki inflacji i wzrostu, a także rozkład ryzyk wokół tych ścieżek. Jeśli okaże się to konieczne do osiągnięcia celu inflacyjnego, Rada Prezesów będzie reagować z użyciem wszystkich instrumentów, jakie ma do dyspozycji w ramach swojego mandatu.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. W I kw. 2016 realny PKB strefy euro zwiększył się w ujęciu kwartalnym o 0,6%, po wzroście o 0,4% w IV kw. 2015. Wzrost gospodarczy jest nadal podtrzymywany przez popyt wewnętrzny, natomiast dynamika eksportu pozostaje niewielka. Napływające dane wskazują, że w II kw. 2016 wzrost się utrzyma, choć jego tempo może być niższe niż w I kw. W dalszym ciągu przewidujemy, że ożywienie gospodarcze będzie wciąż postępować w umiarkowanym tempie. Zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej przekładają się na gospodarkę realną, stale podtrzymując popyt wewnętrzny. Korzystne warunki finansowania i poprawa zysków przedsiębiorstw nadal pobudzają ożywienie inwestycji. Utrzymujący się wzrost zatrudnienia, do którego przyczyniły się także wcześniejsze reformy strukturalne, oraz wciąż stosunkowo niskie ceny ropy stanowią dodatkowy bodziec dla wzrostu realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych, a tym samym – spożycia prywatnego. Oczekuje się ponadto, że nastawienie polityki fiskalnej w 2016 roku będzie lekko ekspansywne, a w 2017 i 2018 zmieni się na ogólnie neutralne.

Hamulcami ożywienia gospodarczego w strefie euro pozostają jednak: wynik referendum w Wielkiej Brytanii i inne napięcia geopolityczne, słabe perspektywy wzrostu gospodarek wschodzących, konieczne dostosowania bilansowe w różnych sektorach oraz powolne tempo reform strukturalnych. W tych warunkach bilans ryzyk dla perspektyw wzrostu w strefie euro wciąż przechyla się na stronę spadkową.

Według Eurostatu w czerwcu 2016 roczna inflacja HICP w strefie euro wyniosła 0,1%, wobec ‑0,1% w maju, głównie w związku ze wzrostem inflacji cen energii i usług. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych ropy oczekuje się, że przez najbliższych kilka miesięcy stopa inflacji będzie wciąż bardzo niska, po czym w dalszej części roku zacznie rosnąć, w znacznej mierze z powodu efektu bazy w rocznej dynamice cen energii. W latach 2017 i 2018 inflacja powinna nadal iść w górę, podtrzymywana przez zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej i spodziewane ożywienie gospodarcze.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregat M3) w maju 2016 nadal rosła w szybkim tempie: jej roczna dynamika wyniosła 4,9%, wobec 4,6% w kwietniu. Podobnie jak w poprzednich miesiącach głównym czynnikiem tego wzrostu były najbardziej płynne składowe M3 – roczna dynamika wąskiego agregatu M1 wyniosła w maju 9,1%, wobec 9,7% w kwietniu.

Dynamika akcji kredytowej nadal była zgodna z trendem stopniowego ożywienia obserwowanym od początku 2014 roku. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) wzrosła z 1,2% w kwietniu 2016 do 1,4% w maju. Akcja kredytowa dla przedsiębiorstw nadal odzwierciedla opóźnioną reakcję na zmiany cyklu koniunkturalnego, a także ryzyko kredytowe i trwające dostosowania bilansowe w sektorach finansowym i niefinansowym. Roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) była stabilna i w maju wyniosła 1,6%, wobec 1,5% w kwietniu.

Wyniki badania ankietowego akcji kredytowej banków ze strefy euro za II kw. 2016 wskazują na ponowną poprawę warunków kredytowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz dalszy wzrost popytu na kredyty we wszystkich kategoriach. Ponadto banki nadal informowały, że ukierunkowane dłuższe operacje refinansujące przekładały się na korzystniejsze warunki udzielania kredytów.

Środki polityki pieniężnej wprowadzone od czerwca 2014 przyczyniły się do znacznej poprawy warunków zaciągania kredytów przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe, a także pobudzenia przepływów kredytowych w całej strefie euro. Szeroki pakiet nowych środków polityki pieniężnej przyjęty w marcu br. podtrzymuje rosnącą dynamikę akcji kredytowej, a tym samym – wspiera ożywienie gospodarki realnej. Ze względu na utrzymującą się niepewność bardzo ważne jest, aby kanał kredytowy w dalszym ciągu dobrze funkcjonował.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że aby stopa inflacji bez zbędnej zwłoki powróciła do poziomu poniżej, ale blisko 2%, należy zachować odpowiedni stopień łagodzenia monetarnego.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej łagodne nastawienie wzmacnia aktywność gospodarczą. Jak wielokrotnie podkreślała Rada Prezesów i co ponownie znalazło mocny oddźwięk w debacie politycznej na arenie unijnej i międzynarodowej, aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest znacznie bardziej zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. Aby zmniejszyć bezrobocie strukturalne i pobudzić wzrost produktu potencjalnego w strefie euro, należy przyspieszyć reformy strukturalne. Reformy takie są potrzebne we wszystkich krajach strefy euro, ale ich charakter w poszczególnych gospodarkach jest różny. Należy skupić się na zwiększeniu wydajności i poprawie otoczenia biznesowego, w tym stworzeniu odpowiedniej infrastruktury publicznej – wszystkie te czynniki mają kluczowe znaczenie dla wzrostu inwestycji i zatrudnienia. Do osiągnięcia tego celu będą się także przyczyniać: dalsze prace nad obecnymi inicjatywami inwestycyjnymi, w tym rozszerzenie planu Junckera, postęp w tworzeniu unii rynków kapitałowych i reformy na rzecz restrukturyzacji kredytów zagrożonych. Przy łagodnym nastawieniu polityki pieniężnej szybkie i skuteczne wdrożenie reform strukturalnych, zgodnie z zaleceniami dla poszczególnych krajów z 2016 roku zatwierdzonymi niedawno przez Radę Europejską, pozwoli nie tylko osiągnąć wyższy i trwały wzrost gospodarczy w strefie euro, lecz także zwiększyć jej odporność na szoki globalne. Również polityka fiskalna powinna wspierać ożywienie gospodarcze, a jednocześnie pozostawać zgodna z zasadami fiskalnymi Unii Europejskiej. Niezwykle ważna dla utrzymania zaufania do ram fiskalnych jest pełna i konsekwentna realizacja paktu stabilności i wzrostu we wszystkich krajach. Wszystkie kraje powinny też dążyć do takiego kształtowania polityki fiskalnej, by bardziej sprzyjała ona wzrostowi gospodarczemu.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.