W najbliższą środę członkowie OPEC spotkają się przy okazji Międzynarodowego Forum Energetycznego (IEF) w Algierii. [Spotkanie zaplanowane jest na godzinę 14.00 - przypis redakcji] Tak, jak wcześniej w Doha, planują oni omówić kwestię możliwego zamrożenia poziomów produkcji ropy.
Plotki i insynuacje wokół kwestii zamrożenia poziomów produkcji przyćmiły niemal każdy inny temat związany z sektorem energetycznym. Rynki ropy zanotowały wzrosty w poniedziałek, gdy członkowie OPEC dotarli na rozpoczęcie IEF. Powodem wzrostu cen była nadzieja, że zostanie osiągnięte porozumienie w zakresie ograniczenia produkcji.
Inwestorzy powinni być jednak przygotowani na rozczarowanie. Pomimo nieśmiałego optymizmu w Algierii, kluczowi gracze odniosą niewielkie korzyści z zawarcia porozumienia w tym momencie. W istocie, większość członków OPEC przygotowuje się raczej na ekspansję produkcji.
Poniżej przedstawiamy zestawienie kluczowych graczy na rynku ropy i stopień prawdopodobieństwa na poparcie przez nich zamrożenia poziomów produkcji ropy:
Algieria: 1,01 mln baryłek na dzień
Algierski minister ropy, Nouredine Bouterfa, rozgłaszał ostatnio bardzo optymistyczną retorykę. Mówiąc dokładniej, powiedział on, że Algieria zaproponuje zredukowanie produkcji OPEC o 1 mln baryłek na dzień. Próbował on wykorzystać pozycję kraju, jako gospodarza forum, aby przepchnąć porozumienie, ale wygląda na to, że żaden z członków OPEC nie bierze jego słów tak poważnie, jak robi to rynek ropy. Algieria produkuje mniej ropy niż jakikolwiek inny członek OPEC, poza Indonezją i Gabonem, dlatego ma bardzo mały posłuch w organizacji. Słowa Bouterfy są jednak przynajmniej częściowo skierowane do ludności algierskiej, w próbie przybrania pozycji mocnego lidera, który robi, co tylko w jego mocy, aby poprawić gospodarkę kraju. Równocześnie Algieria idzie naprzód ze swoimi planami zwiększenia produkcji, zainicjowanymi latem.
Pozycja: Algieria poprze porozumienie o zamrożeniu produkcji, ale nie odniesie sukcesu.
Wenezuela: 2,1 mln baryłek na dzień
Prezydent Maduro wspiera porozumienie i w zeszłym tygodniu powiedział reporterom, że osiągnięcie go jest „bliskie” realizacji. Wenezuelska produkcja ropy w istocie zmniejszyła się od czasu spadku cen, gdyż kraju nie było stać na elektryczność potrzebną do utrzymania produkcji. Pomimo że kraj nie ma nawet dość żywności, aby nakarmić swoich obywateli, Wenezuela podpisała niedawno nowy kontrakt ze spółką Schlumberger (NYSE:SLB), aby wywiercić 80 nowych szybów w Orinoco Belt. Zamierza w ten sposób zwiększyć produkcję o 250 000 baryłek na dzień, do 2019 roku.
Pozycja: Wenezuela może mówić, że zawarcie porozumienia jest „bliskie” realizacji, ale w rzeczywistości rząd planuje zwiększenie produkcji. Kraj poprze porozumienie, aby wywołać krótkoterminowy wzrost cen, ale w dłuższej perspektywie planuje on zwiększenie wydobycia.
Irak: 4,35 mln baryłek na dzień
Irak twierdzi, że popiera porozumienie o zamrożeniu poziomów produkcji, ale z dużą dozą ostrożności: kraj stara się na wszelkie sposoby być wyłączonym z zamrożenia produkcji, przez wieloletnią wojnę i trwający obecnie konflikt z ISIS. Irak chce zwiększyć produkcję do przynajmniej 5 mln baryłek na dzień i niedawno podpisał porozumienie z Regionalnym Rządem Kurdystanu o przywróceniu eksportu z terenów będących pod kurdyjskim panowaniem.
Pozycja: Irak może dać się przekonać o dołączeniu do zamrożenia produkcji, jeśli OPEC dojdzie do konsensusu, gdyż obecnie jest to drugi pod względem wielkości producent organizacji. Jeśli produkcja zostanie zamrożona na obecnych poziomach, Irak nie będzie musiał się martwić o to, że Iran zagarnie jego udział rynkowy. Jeśli jednak inne kraje zażądają zwolnienia z zamrożenia, wtedy Irak do nich dołączy.
Iran: 3,6 mln baryłek na dzień
Prezydent Rouhani ujawnił niedawno stanowisko Iranu w sprawie potencjalnego zamrożenia poziomów produkcji:
“Niestabilność i spadające ceny ropy są szkodliwe dla wszystkich krajów, a zwłaszcza producentów ropy. Teheran chętnie dołączy do działań mających na celu ustabilizowanie rynku i zwiększenie cen ropy, opartych o sprawiedliwość, uczciwość i odpowiednie udziały dla wszystkich producentów ropy”.
To oznacza, że Iran popiera takie porozumienie, w którym inni członkowie OPEC zamrażają swoje poziomy produkcji, a Iran zwiększy swoją produkcję. Z punktu widzenia Iranu „sprawiedliwość” i „uczciwość” oznaczałyby wyłączenie kraju z porozumienia, ze względu na sankcje, z jakimi kraj borykał się od lat.
W ciągu ostatniego roku Iran wielokrotnie powtarzał, że chce przywrócić swoją produkcję do poziomów sprzed nałożenia sankcji – około 4 mln baryłek na dzień. Od czasu, gdy kraj rzekomo, prawie osiągnął tą liczbę, wielu analityków uważa, że jest on gotowy do dołączenia do porozumienia. Rzeczywistość jest jednak inna.
Niedawno Iran przedstawił o wiele bardziej wygórowane cele – przynajmniej 5 mln baryłek na dzień. Teraz, gdy irański rząd przyjął nowy, nieco bardziej obiecujący model dla spółek zagranicznych, które chcą zainwestować w irańską ropę, kraj nie ma zamiaru ograniczać swojej produkcji. Ponadto jakiś czas temu Iran odrzucił propozycję Arabii Saudyjskiej, która zaoferowała obniżenie własnej produkcji, jeśli Iran zgodzi się zamrozić swoją na poziomie 3,6 mln baryłek na dzień.
Pozycja: Iran poprze porozumienie tylko, jeśli sam będzie z niego zwolniony.
Arabia Saudyjska: 10,7 mln baryłek na dzień
Od czasu spotkania Arabii Saudyjskiej z Rosją, przy okazji konferencji G20, minister ds. ropy, Khalid al-Falih, powiedział bardzo niewiele na temat zamrożenia produkcji. Rosyjsko-saudyjskie spotkanie wywołało krótki wzrost cen, gdy inwestorzy myśleli, że kraje ogłoszą zamrożenie.
Gdy tylko jednak stało się jasne, że podpisane przez kraje porozumienie ma niewiele wspólnego z ograniczeniem produkcji, ceny ponownie obniżyły się. Dopiero co, w zeszłym tygodniu, al-Falih spotkał się ze swoim irańskim odpowiednikiem w siedzibie OPEC w Wiedniu, gdzie zaproponował mu obniżenie saudyjskiej produkcji do poziomów ze stycznia. To była oferta obcięcia produkcji do poziomów spoza sezonu letniego (gdy zbliża się koniec lata Arabia Saudyjska potrzebuje mniej ropy na użytek krajowy).
W zamian za to „obcięcie” al-Falih zażyczył sobie, aby na irańską produkcję został nałożony pułap 3,6 mln baryłek na dzień. Iran odrzucił ofertę. Obie strony nie zgodziły się również na sposób, w jaki miałaby być mierzona produkcja. Iran chciał sam zdawać raporty, a Arabia Saudyjska zażądała niezależnego źródła weryfikującego poziomy. To oznacza, że nawet gdyby Iran przystał na propozycję, nie zamierzał dotrzymać umowy.
Pozycja: Arabia Saudyjska nie odczuwa presji, aby porozumienie zostało zawarte. Kraj prawdopodobnie poprze zamrożenie produkcji, ale tylko jeśli inne kraje OPEC i Rosja wezmą w nim udział. Arabia Saudyjska nie poprze żadnych wyjątków dla innych krajów i zażąda niezależnej weryfikacji.
Rosja: 11,9 mln baryłek na dzień
Na początku września prezydent Putin wyraził poparcie dla porozumienia pomiędzy Rosją a OPEC, z wyłączeniem Iranu. Od tego czasu jednak Rosja wycofała się z tej pozycji.
Minister ds. ropy, Alexander Novak, bierze udział w konferencji IEF, ale może ją opuścić jeszcze zanim odbędzie się spotkanie OPEC. Oświadczył on, że Rosja nie weźmie pod uwagę zamrożenia produkcji, dopóki OPEC nie rozwiąże swojego wewnętrznego nieporozumienia w tej kwestii. Równocześnie Rosja planuje nowe inwestycje, które zwiększą wydobycie na starszych, tzw. „brązowych”, polach ropy. Ponadto spółki Rosneft (MCX:ROSN) i Gazprom Neft (MCX:SIBN) planują wiercenie nowych szybów na terenach uznanych za „trudne do przywrócenia”.
Pomimo rosnących kosztów, spółki te wierzą, że takie szyby będą przynosiły zyski nawet gdy ceny ropy pozostaną w okolicy ceny 40$ za baryłkę. Rosja niedawno oświadczyła, że nie widzi powodów do zamrożenia poziomów produkcji, a premier, Dimitri Medvedev, powiedział, że kraj powinien przygotować budżet na następne trzy lata bazując na cenie ropy 40$ za baryłkę. (Nota bene: pomimo że Rosja nie jest państwem członkowskim OPEC, to jej udział będzie miał duże znaczenie dla zamrożenia poziomów produkcji, ze względu na jej wysokie poziomy wydobycia, konkurencję z Arabią Saudyjską o sprzedaż na kluczowych rynkach oraz względnie scentralizowaną kontrolę nad prywatnymi spółkami naftowymi).
Pozycja: Rosja nie żywi wielkich nadziei na konsensus OPEC i nie jest szczególnie zainteresowana dołączeniem do porozumienia o zamrożeniu produkcji, nawet jeśli zostanie ono zawarte przez OPEC. Nawet jeśli doszłoby do porozumienia z Rosją, Arabia Saudyjska nadal będzie podejrzewać, że Rosja nie dotrzymuje umowy, gdyż popiera ona Iran.